Στον απόηχο των κρίσιμων επαφών που είχε σε Αθήνα και Σκόπια, ο ειδικός μεσολαβητής του ΟΗΕ, Μάθιου Νίμιτς, παραχώρησε συνέντευξη στο Euronews για την πορεία των διαπραγματεύσεων σχετικά με την επίλυση του ονοματολογικού.
Λίγες ώρες μετά τη “βόμβα” του Σκοπιανού ΥΠΕΞ, Νίκολα Ντιμιτρόφ, ο οποίος διεμήνυσε πως «δεν θα υπάρξει λύση για το όνομα αν χρειαστεί διαπραγμάτευση για αλλαγή στην εθνικότητα, τη γλώσσα και την ταυτότητα», ο κ. Νίμιτς τόνισε πως «τα θέματα που είναι υπό διαπραγμάτευση έχουν να κάνουν με το όνομα της χώρας. Η λύση σε αυτό το θέμα δεν πρέπει να επηρεάσει την ταυτότητα των πολιτών».
Συμπλήρωσε πως το θέμα της ταυτότητας είναι πολύ σημαντικό για τους Σκοπιανούς και βλέπουν οποιαδήποτε λύση ως κάτι που δεν θα αλλάξει ή θα βλάψει το πως αντιλαμβάνονται τον αυτοπροσδιορισμό τους. «Όλα τα έθνη έχουν την δική τους αντίληψη για την ταυτότητα τους και το να διαταραχθεί αυτό είναι δύσκολο για κάποιον να το αποδεχθεί», δήλωσε ο Μάθιου Νίμιτς.
Ο ειδικός μεσολαβητής του ΟΗΕ εκτίμησε πως είναι εφικτή μία λύση που θα είναι ικανοποιητική και για τις δύο χώρες. Προειδοποίησε, ωστόσο, ότι «ο χρόνος δεν είναι με το μέρος μας». «Δεν ξέρουμε τι θα συμβεί στο μέλλον και οι διαιρέσεις, ανάμεσα στις δύο χώρες μόνο ανησυχία μπορούν να προκαλέσουν», τόνισε.
Απέφυγε να σχολιάσει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος στην ΠΓΔΜ, για την οποία έχει δεσμευτεί ο Σκοπιανός Πρωθυπουργός, Ζόραν Ζάεφ, ενώ για το ζήτημα της συνταγματικής αναθεώρησης στη γειτονική χώρα, είπε πως είναι κάτι που πρέπει να λυθεί σε εθνικό επίπεδο.
Ο κ. Νίμιτς διέψευσε επίσης τις διαρροές ότι η Αθήνα προκρίνει την ονομασία Gorna Makedonija και η ΠΓΔΜ τo Nova Macedonija.
Κοτζιάς: ο Νίμιτς δεν είναι αρμόδιος να μιλά για την πολιτική των Αθηνών
Ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, σε δήλωση του χαιρετίζει την παρέμβαση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου και ταυτόχρονα στέλνει μήνυμα σε ιδιαίτερα αυστηρή γλώσσα, στον Μάθιου Νίμιτς:
Χαιρετίζω τη σημερινή δήλωση της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου, ο οποίος με σοβαρότητα, υπευθυνότητα και ανταποκρινόμενος στο ρόλο της Εκκλησίας, απηύθυνε έκκληση για νηφαλιότητα και αυτοσυγκράτηση, ώστε να αντιμετωπισθεί το κρίσιμο και λεπτό αυτό θέμα ειρηνικά και με σύνεση.
Είχα σήμερα το βράδυ μακρά συνομιλία με τον Προσωπικό Απεσταλμένο του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών κ. Μ. Νίμιτς που επέστρεψε από τα Σκόπια. Του υπογράμμισα με σαφήνεια και αυστηρότητα ότι δεν είναι αρμόδιος να ομιλεί για το ποια είναι η πολιτική των Αθηνών, αλλά ούτε και για να την περιγράφει και μάλιστα με τρόπο λανθασμένο.
Με βάση την ενημέρωση που είχα για τις συζητήσεις που είχε o κ. Νίμιτς στα Σκόπια, διατύπωσα με την μέγιστη σαφήνεια ότι οι διαπραγματεύσεις δεν μπορούν να γίνουν παρά μόνον σε συνέχεια των συμφωνηθέντων στο Νταβός. Άλλωστε, κάθε καλοπροαίρετη διαπραγμάτευση γίνεται βάσει των συγκλίσεων που έχουν ήδη επιτευχθεί.
Ζάεφ: η λύση πρέπει να διαφυλάσσει την αξιοπρέπεια “Μακεδόνων” και Ελλήνων
Επανήλθε στο θέμα διεξαγωγής δημοψηφίσματος, ως μιας «επιπλέον εγγύησης» για το ζήτημα της ονομασίας ο Πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ, Ζόραν Ζάεφ, μιλώντας σήμερα στον τηλεοπτικό σταθμό της Βουλγαρίας, Nova. Ο Ζάεφ, από την άλλη, επιμένει στην ανάγκη σεβασμού της αξιοπρέπειας και της ταυτότητας των δύο χωρών, υπογραμμίζοντας ότι η λύση που θα προταθεί θα πρέπει να διαφυλάσσει την αξιοπρέπεια τόσο των “Μακεδόνων” όσο και των Ελλήνων. «Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να χτίζονται συνεργασίες και αυτό προϋποθέτει μια βιώσιμη διευθέτηση», κατέληξε.
Σε ανάλογο ύφος ήταν και οι χθεσινές δηλώσεις του Υπουργού Εξωτερικών των Σκοπίων, ο οποίος ενώπιον του Μάθιου Νίμιτς το... πήγε ένα βήμα παραπέρα. Ο Ντιμιτρόφ δεν μίλησε απλώς για “μακεδονική” ταυτότητα του λαού του, αλλά αξίωσε να βρίσκεται εκτός διαπραγμάτευσης το ζήτημα της ταυτότητας, υπεραμυνόμενος της “μακεδονικής” γλώσσας και προκλητικά σημείωσε ότι ο αλυτρωτισμός που βλέπουν οι Έλληνες στο Σκοπιανό Σύνταγμα, έχει ήδη αντιμετωπιστεί με ενδιάμεση συμφωνία, το 1995.
«Θέλουμε να λύσουμε αυτό το ζήτημα κατά τρόπο αξιοπρεπή, τόσο για εμάς όσο και την Ελλάδα. Κατανοούμε τους πολίτες της Ελλάδα, που αυτοπροσδιορίζονται ως Μακεδόνες, αλλά στην Ευρώπη του 21ου αιώνα όχι μόνο οι γείτονές μας στην Ελλάδα, αλλά κανείς δεν μπορεί να αγγίξει το δικαίωμά μας να είμαστε “Μακεδόνες” και μιλάμε τη “μακεδονική” γλώσσα, η οποία είναι στην ομάδα της σλαβικής γλώσσας».
Αίσθηση προκάλεσε η παρέμβαση Νίμιτς, που δημοσίως είπε ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν αρνείται την “μακεδονική” ταυτότητα των Σκοπιανών. «Δεν ακούω από την Αθήνα άρνηση της ταυτότητας», είπε σχετικά ο ειδικός διαμεσολαβητής του ΟΗΕ, από τα Σκόπια, ενώ η ο Ντιμιτρόφ σημείωνε πως «η ταυτότητα δεν μπορεί να είναι αντικείμενο διαπραγματεύσεων γιατί δεν είναι αποτέλεσμα απόφασης αλλά της διαδικασίας της Ιστορίας».
Ο ΥΠΕΞ των Σκοπίων δεν άφησε ασχολίαστη ούτε την αποκάλυψη Κοτζιά, ότι η ελληνική πλευρά ετοιμάζει Σύμφωνο, «όσο περισσότερο μιλάμε για κόκκινες γραμμές δημόσια, τόσο μειώνονται ο χώρος για διαβούλευση και οι πιθανότητες να βρεθεί λύση αμοιβαία αποδεκτή», είπε ο Ντιμιτρόφ.
Ο Μάθιου Νίμιτς συναντήθηκε και με τον Πρόεδρο των Σκοπίων Γιόργκι Ιβάνοφ, στα πλαίσια της επίσκεψής του στα Σκόπια. «Η “μακεδονική” πλευρά εδώ και χρόνια συμβάλει συνεχώς με πρωτοβουλίες προς την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο χωρών και των δύο κοινωνιών. Είναι απαραίτητο να δοθεί μια επιπλέον ώθηση και από τις δύο πλευρές για την επίλυση αυτού του ζητήματος, κάτι που είναι απαραίτητο για τη σταθερότητα και την ευημερία ολόκληρης της περιοχής», αναφέρθηκε στη μεταξύ τους συνομιλία.
Χαμηλούς τόνους κρατά η Αθήνα
Ο Πρωθυπουργός ενημερώθηκε χθες το απόγευμα από τον Υπουργό Εξωτερικών, τόσο για τις συζητήσεις που είχε με τον Μάθιου Νίμιτς στην Αθήνα, όσο και για τα τεκταινόμενα στα Σκόπια.
Το Μαξίμου σκόπιμα δεν σχολιάζει το «κρεσέντο» Ντιμιτρόφ, όμως διπλωμάτες ερμηνεύουν τη «στροφή» των Σκοπιανών προς την ακραία ρητορική, ως ανάγκη της κυβέρνησης των Σκοπίων να απευθυνθεί στο εσωτερικό της ακροατήριο.
Στα Σκόπια, άλλωστε, υπάρχουν καθημερινές διαδηλώσεις, αποτελούμενες από εκατοντάδες διαμαρτυρομένους, με συνθήματα όπως «γίνεται γενοκτονία του “μακεδονικού” λαού» και «καταστρέφεται η “μακεδονική” ταυτότητα», τα οποία δημιουργούν έναν… τόνο. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι το θέμα της «μακεδονικής» ταυτότητας ετέθη στον Νίμιτς τόσο από την κυβέρνηση, όσο και από την αντιπολίτευση.
Mήνυμα ενότητας έστειλε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας από την Καλαμάτα όπου βρίσκεται για τον εορτασμό της Υπαπαντής. Από πλευράς του, πάντως, ο υπουργός Επικρατείας και κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, μιλώντας στην ΕΡΤ σχολίασε πως «οι δηλώσεις του κ. Ντιμιτρόφ εν μέσω διαπραγματεύσεων δεν βοηθούν, γιατί ξέρει πάρα πολύ καλά ο ΥΠΕΞ της γείτονος ότι υπάρχουν συγκεκριμένες πολιτικές απαιτήσεις για να μπορέσουμε να καταλήξουμε σε μια αμοιβαία αποδεκτή συμφωνία που θα κλείσει το ζήτημα».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε χθες από τον Πύργο ότι δεν θα υποστηρίξει μία λύση που να διχάζει τους Έλληνες, ενώ ο Αντώνης Σαμαράς σε δηλώσεις που έκανε από την Καλαμάτα, όπου επίσης βρίσκεται για τον εορτασμό της Υπαπαντής, αναφέρθηκε στο συλλαλητήριο της Κυριακής, τονίζοντας ότι θα "είναι μεγάλη μέρα για την Ελλάδα".
Σε κάθε περίπτωση, ο Νίκος Κοτζιάς σε μαγνητοσκοπημένη συνέντευξή του στο Reuters, επιμένει στο θετικό μομέντουμ, ξεκαθαρίζοντας ως προς το Σύμφωνο ότι ούτε ένα ελληνικό κείμενο, που θα έχει τις απόψεις μας μόνο, είναι ούτε είναι ένα κείμενο που είναι ήδη συμφωνία-συμβιβασμός, θα είναι ένα κείμενο να αρχίσουμε να συνεργαζόμαστε.
Οι ενδοκυβερνητικές κόντρες μεταξύ στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ και των Ανεξαρτήτων Ελλήνων, συνεχίζονται, με νέα «επεισόδια» να λαμβάνουν καθημερινά χώρα.
Να ξεκαθαρίσει η κυβέρνηση τις ακριβώς διαπραγματεύεται με τα Σκόπια την κάλεσε ο τομεάρχης Εξωτερικών της Νέας Δημοκρατίας.
«Ο Υπουργός Εξωτερικών Ντιμιτρόφ δήλωσε ότι οι γείτονές μας δεν θεωρούν μέρος της διαπραγμάτευσης την δήθεν “μακεδονική” τους εθνότητα. Η απαράδεκτη αυτή θέση, μαζί με τον ισχυρισμό του κ. Νίμιτς ότι η ελληνική πλευρά δεν θέτει καν τέτοιο ζήτημα, εντείνουν τις ανησυχίες μας», αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Γιώργος Κουμουτσάκος και καλεί την κυβέρνηση να δώσει «άμεσα μια ξεκάθαρη απάντηση: τι ακριβώς διαπραγματεύεται με τα Σκόπια;».
«Ολοένα και περισσότερο με τις καθημερινές δηλώσεις γίνεται φανερό ότι η ‘εν κρυπτώ διαπραγμάτευση’ της κυβέρνησης δεν οδηγεί σε συνολική λύση-πακέτο με την ΠΓΔΜ», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Φώφη Γεννηματά. «Προειδοποιώ ότι ‘τετελεσμένα’ σε βάρος των εθνικών συμφερόντων θα μας βρουν αντίθετους. Για αυτό έχω ζητήσει κατ’ επανάληψη τη διαμόρφωση Εθνικής γραμμής», καταλήγει η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και επικεφαλής του Κινήματος Αλλαγής.
Αλλαγές τώρα στο Σύνταγμα για την εξάλειψη του αλυτρωτισμού, μη ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, που είναι παράγοντας περαιτέρω αποσταθεροποίησης στα Βαλκάνια και σύνθετη ονομασία με αυστηρά γεωγραφικό προσδιορισμό ζήτησε ο ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, μιλώντας στο ραδιόφωνο «ALPHA FM».
Ο Σταύρος Θεοδωράκης, από την πλευρά του, ζήτησε μιλώντας στο Ράδιο Θεσσαλονίκη, «να μην προδικάζουμε το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης με τους γείτονές μας». Διευκρινίζοντας ότι δεν έχει «εμπιστοσύνη στις διαπραγματευτικές ικανότητες της κυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ και του κ. Κοτζιά», τόνισε πως «δεν πρέπει να βιαστούμε και να βγάλουμε γρήγορα συμπεράσματα. «Θα πρέπει να περιμένουμε την τελική πρόταση», είπε, επισημαίνοντας ότι «η λύση δεν είναι απαραίτητα σε βάρος της Ελλάδας καθότι η χώρα έχει συμμάχους στην Ευρώπη και το ΝΑΤΟ που πιέζουν για μια λύση που θα περιλαμβάνει τα ελληνικά αιτήματα».
Παρέμβαση στο «Σκοπιανό» έκανε και ο Οικουμενικός Πατριάρχης, Βαρθολομαίος, δηλώνοντας ότι «το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ως η μητέρα Εκκλησία όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών της Βαλκανικής και με αφορμή το θέμα του ονόματος της ΦΥΡΟΜ, κάνει έκκληση προς όλους τους ενδιαφερόμενους για νηφαλιότητα και αυτοσυγκράτηση, ώστε να αντιμετωπισθεί το κρίσιμο και λεπτό αυτό θέμα, ειρηνικά και με σύνεση».
Η “Αυγή”, τα πρωτοσέλιδα και η κόντρα για το συλλαλητήριο
Πληθώρα συζητήσεων αναφορικά με την στάση της Κουμουνδούρου απέναντι στο συλλαλητήριο και εν γένει το Σκοπιανό πυροδότησε το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας του ΣΥΡΙΖΑ, στο οποίο παρατίθενται μια σειρά επιχειρημάτων υπέρ και κατά της συμμετοχής κάποιου πολίτη στο συλλαλητήριο της Κυριακής.
«ΝΑΙ στο εθνικό συμφέρον και τη δημοκρατία, στην εθνική γραμμή και την ευθύνη, στον πατριωτισμό και τη συνεννόηση» - «ΟΧΙ στην πατριδοκαπηλία και τη μικροπολιτική, στον εθνικισμό, την υπεκφυγή και την ανευθυνότητα, στην Ακροδεξιά και τον φασισμό», γράφει η εφημερίδα.
Πολλοί «είδαν» πίσω από το βασικό θέμα στο πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «η ΑΥΓΗ» την διάθεση της Κυβέρνησης για την διενέργεια δημοψηφίσματος αναφορικά με το Σκοπιανό, με αιχμή το ζήτημα της ονομασίας και της ταυτότητας της γειτονικής χώρας.
Η Νέα Δημοκρατία, «χρησιμοποιεί» παλαιότερο πρωτοσέλιδο της εφημερίδας και δήλωση του ιστορικού στελέχους της Αριστεράς, Λεωνίδα Κύρκου, με τα οποία τάσσονταν με θετικά σχόλια για το συλλαλητήριο του 1992 για το Σκοπιανό και την Μακεδονία, ζητώντας να τα σχολιάσει το Μαξίμου.
Πάιατ στον ΑΝΤ1: ξεκάθαρη ευκαιρία να λυθεί το Σκοπιανό
Ως εξαιρετική ευκαιρία για επίλυση της διένεξης αναφορικά με το Σκοπιανό, χαρακτηρίζει το πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί από τις επαφές Ελλάδας και Σκοπίων ο Πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ, σε αποκλειστικές του δηλώσεις στον ΑΝΤ1 και τον Νικόλα Βαφειάδη.
Ερωτώμενος αν προβλέπει κατάληξη της μεσολαβητικής προσπάθειας του Μάθιου Νίμιτς πριν από την Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, ο κ. Πάιατ απαντά «δεν θα κάνω οποιαδήποτε πρόβλεψη , αλλά η θέση μας είναι πολύ απλή: Υποστηρίζουμε τον Μάθιου Νίμιτς, υποστηρίζουμε την προσπάθεια του ΟΗΕ. Ο καλύτερος τρόπος να το πράξω αυτή τη στιγμή είναι να μην κάνω εικασίες ή σκέψεις, ή να πω κάτι παραπάνω για τη θέση των ΗΠΑ στο ζήτημα. Αλλά, το σημαντικό σημείο είναι ότι υπάρχει ξεκάθαρη ευκαιρία κι αυτό νομίζω ήταν το μήνυμα που υπογράμμισε ο Μάθιου Νίμιτς και εδώ στην Αθήνα και τα Σκόπια».