Συμβούλιο της Ευρώπης: «Παράνομο το δημοψήφισμα στην Κριμαία»

"Το Σύνταγμα της Ουκρανίας, όπως και τα άλλα Συντάγματα των χωρών-μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης καθορίζει ρητά ότι η χώρα είναι αδιαίρετη και δεν επιτρέπει τη διενέργεια τοπικού δημοψηφίσματος για την απόσχιση", αποφάνθηκαν οι ειδικοί της Επιτροπής της Βενετίας.

Στην Επιτροπή μετέχουν 59 ειδικοί σε θέματα συνταγματικού δικαίου από τις 47 χώρες του Συμβουλίου της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων και η Ρωσία, αλλά και από άλλα κράτη, αναμεσά τους και οι ΗΠΑ.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι με βάση το ουκρανικό Σύνταγμα "μόνο ένα συμβουλευτικό δημοψήφισμα περί αυξημένης αυτονομίας" θα  μπορούσε να γίνει αποδεκτό. Επιπροσθέτως, η κατάσταση που είχε διαμορφωθεί στην Κριμαία "δεν επέτρεψε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος σύμφωνου με τους ευρωπαϊκούς δημοκρατικούς κανόνες" δεδομένου ότι "δεν έγιναν σοβαρές διαπραγματεύσεις μεταξύ όλων των ενδιαφερόμενων πλευρών".

Η Ρωσία, που εκπροσωπήθηκε από την Τάλιγια Χαμπριέβα, δικαιολόγησε το δημοψήφισμα υπενθυμίζοντας ότι "πολλά νέα κράτη ιδρύθηκαν" ασκώντας αυτό το δικαίωμα. Έφερε μάλιστα πολλά ιστορικά παραδείγματα, όπως αυτό του Τέξας (αποσχίσθηκε από το Μεξικό το 1836 και εντάχθηκε στις ΗΠΑ το 1845), της Ερυθραίας, του Μπαγκλαντές και, πιο πρόσφατα, του Κοσσόβου.

Εξάλλου, τα 57 κράτη-μέλη του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), συμφώνησαν, την Παρασκευή το βράδυ, για την αποστολή παρατηρητών στην Ουκρανία με τη συγκατάθεση της Ρωσίας.

Η αποστολή θα είναι διάρκειας έξι μηνών. Αρχικά θα σταλούν 100 παρατηρητές για να ελέγξουν και να καταγράψουν την πολιτική κατάσταση και την κατάσταση ασφαλείας. Αφήνεται, όμως, ανοιχτό το ενδεχόμενο ο αριθμός των παρατηρητών να αυξηθεί στους 500.

Βάση της αποστολής θα είναι το Κίεβο. Οι παρατηρητές θα αναπτυχθούν σε εννέα περιοχές, συμπεριλαμβανομένου και του Ντονέτσκ, μιας πόλης της ανατολικής Ουκρανίας οι κάτοικοι της οποίας στην πλειονότητά τους είναι ρωσόφωνοι.

Στο κείμενο της απόφασης του ΟΑΣΕ δεν γίνεται λόγος για την Κριμαία, η οποία προσαρτήθηκε στη Ρωσία μετά το δημοψήφισμα της περασμένης Κυριακής. Με βάση την απόφαση αυτή, οι παρατηρητές θα αναπτυχθούν στη Χερσώνα, την Οδησσό, το Λβιβ, το Ιβανο-Φρανκίφσκ, το Χάρκοβο, το Ντονέτσκ, το Ντνεπροπετρόφσκ, το Τσερνίφτσι και το Λουχάνσκ.Η πρώτη ομάδα των παρατηρητών αναμένεται να αναχωρήσει εντός των επόμενων 24 ωρών για το Κίεβο.

Είναι η πρώτη φορά από την έναρξη της κρίσης στην Ουκρανία και την απόσχιση της Κριμαίας που η Ρωσία και οι χώρες της Δύσης συμφωνούν στη λήψη κάποιου μέτρου από κοινού. Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ χαρακτήρισε την απόφαση του ΟΑΣΕ ένα βήμα προς την αποκλιμάκωση της κρίσης στην Ουκρανία.