Απεβίωσε ο πρώην καγκελάριος της Δυτικής Γερμανίας Χέλμουτ Σμιτ, μεταδίδουν γερμανικά μέσα ενημέρωσης.
Ο Χέλμουτ Σμιτ κρατούσε το τιμόνι της Γερμανίας για 8 χρόνια κατά τη διάρκεια του Ψυχρού πολέμου, προερχόμενος από τους Σοσιαλδημοκράτες. Υπήρξε Καγκελάριος από το 1974 έως το 1982.
«Δεν θέλω να φτάσω 100 ετών», είχε δηλώσει τον περασμένο Απρίλιο ο Χέλμουτ Σμιτ σε συνέντευξή του στο ARD. Έβρισκε, όπως είχε πει, ενοχλητικά και αυτά ακόμη τα 96 του χρόνια. Ο ίδιος, σε πλήρη διαύγεια ως το τέλος της ζωής του, φαίνεται, πάντως, ότι πρόλαβε να πει όλα όσα ήθελε. «Όσα ήθελα ακόμη να πω», είναι ο τίτλος του τελευταίου βιβλίου του, που κυκλοφόρησε αρχές του έτους. Δεν αποσύρθηκε ποτέ και δεν έπαψε ποτέ να λέει τη γνώμη του. Και οι Γερμανοί πάντα τον άκουγαν.
Η υγεία του Χέλμουτ Σμιτ είχε επιδεινωθεί τις τελευταίες ημέρες δραματικά. Έπειτα από επέμβαση για θρόμβο στο πόδι, στην οποία υπεβλήθη τον Σεπτέμβριο, επέστρεψε στο σπίτι του, στο Αμβούργο, και αρχικά έδειχνε σημάδια βελτίωσης.
Σύντομα, όμως, οι θεράποντες ιατροί του έχασαν κάθε ελπίδα και χθες δήλωσαν ότι έπρεπε «ανά πάσα στιγμή να είμαστε έτοιμοι για όλα». Σύμφωνα με το γραφείο του, «ο πιο διάσημος μανιώδης καπνιστής της Γερμανίας», που δεν αποχωριζόταν το τσιγάρο του ούτε καν στις τηλεοπτικές του εμφανίσεις, κατέληξε στις 14:30 (τοπική ώρα).
Ο Σμιτ εξελέγη καγκελάριος το 1974, αλλά όχι έπειτα από βουλευτικές εκλογές. Ψηφίστηκε από το Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο προκειμένου να αντικαταστήσει τον Βίλι Μπραντ, ο οποίος εξαναγκάστηκε σε παραίτηση λόγω του σκανδάλου με τον κατάσκοπο της ΛΔΓ Γκίντερ Γκιγιόμ. Κέρδισε τις εκλογές το 1976 και το 1980 και συμπλήρωσε οκτώμισι χρόνια στην καγκελαρία, καθώς η κυβέρνησή του κατέρρευσε το 1982, όταν διαλύθηκε ο συνασπισμός του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) με τους Φιλελεύθερους (FDP).
Κατά τη θητεία του αντιμετώπισε μια παγκόσμια οικονομική ύφεση και την ενεργειακή κρίση της δεκαετίας του '70, ενώ εσωτερικά έβαλε την σφραγίδα του στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας της οργάνωσης "Φράξια Κόκκινος Στρατός" (RAF).
Το 1979 επέβαλε, παρά την αντίσταση που συνάντησε από μεγάλο μέρος των πολιτών, αλλά και του κόμματός του, την εγκατάσταση αμερικανικών πυραύλων μέσου βεληνεκούς στη Δυτική Ευρώπη για την περίπτωση κατά την οποία η Σοβιετική Ένωση δεν απέσυρε τους δικούς της πυραύλους SS20.
Ακόμη και μετά την απομάκρυνσή του από την ενεργό πολιτική, ο Χέλμουτ Σμιτ διατήρησε το δικαίωμά του στις παρεμβάσεις και οι δηλώσεις του προκαλούσαν πάντα δημοσιότητα και σχόλια. Δεν δίσταζε ακόμη και να διαφωνεί με το κόμμα του, π.χ. αντιτιθέμενος στην ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην εγκατάλειψη της πυρηνικής ενέργειας.
Όταν ξέσπασε η κρίση στην Ουκρανία έσπευσε να προειδοποιήσει ότι η κατάσταση θυμίζει το πώς η Ευρώπη οδηγήθηκε στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ούτως ή άλλως, κατά τη διάρκεια της θητείας του συνήθιζε τις αναφορές στην Ιστορία, στην ηθική, στην φιλοσοφία, ακόμη και στην κοινωνιολογία.
«Το πιο σημαντικό σήμερα είναι να μαθαίνεις το πώς να καταλαβαίνεις άλλους λαούς και μάλιστα όχι μόνο τη μουσική τους, αλλά και τη φιλοσοφία τους, τη στάση τους, την συμπεριφορά τους. Μόνο τότε μπορούν τα έθνη να έχουν κατανόηση μεταξύ τους», έγραψε προφητικά σε βιβλίο του το 1996.
Μέρκελ: "Πολιτικός θεσμός" της Γερμανίας ο Χέλμουντ Σμιτ
«Πολιτικό θεσμό» της Γερμανίας χαρακτήρισε τον πρώην Καγκελάριο Χέλμουτ Σμιτ που απεβίωσε σήμερα σε ηλικία 96 ετών η Καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ και εξέφρασε τον βαθύ σεβασμό της για τα επιτεύγματά του.
«Ο Χέλμουτ Σμιτ ήταν ένας πολιτικός θεσμός της δημοκρατίας μας. Και ήταν και για μένα ένας θεσμός. Κάποιος του οποίου την συμβουλή και την άποψη θεωρούσα σημαντικές», δήλωσε πριν από λίγο η κυρία Μέρκελ και αναφέρθηκε ιδιαίτερα στην συμβολή του στην ευρωπαϊκή ιδέα, στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας αλλά και στις σημαντικές διεθνείς πρωτοβουλίες του, οι οποίες, όπως είπε, έχουν επίδραση ακόμη και σήμερα.
«Υπηρέτησε τη χώρα μας και αυτό δεν θα το ξεχάσουμε ποτέ», δήλωσε η 'Αγγελα Μέρκελ και αναφέρθηκε στην πρώτη προσωπική της ανάμνηση από τον σοσιαλδημοκράτη πολιτικό, το 1962, στις μεγάλες πλημμύρες του Αμβούργου, τόπου καταγωγής της ίδιας, η οποία ωστόσο ζούσε με την οικογένειά της στην Ανατολική Γερμανία. «Θυμάμαι ότι ανησυχούσαμε για την γιαγιά και την θεία μου, αλλά είχαμε εμπιστοσύνη στον Χέλμουτ Σμιτ, ο οποίος ήταν τότε υπουργός Εσωτερικών του Αμβούργου, ότι θα θέσει την κατάσταση υπό έλεγχο», δήλωσε η Καγκελάριος.
Ολάντ: Έφυγε ένας μεγάλος Ευρωπαίος
Τη βαθύτατη θλίψη του για τον θάνατο του πρώην καγκελαρίου της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας Χέλμουτ Σμιτ εξέφρασε ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ τονίζοντας ότι "έφυγε ένας μεγάλος Ευρωπαίος".
"Την εποχή που ήταν καγκελάριος (...) προετοίμασε τις επιλογές που έκαναν στη συνέχεια ο Φρανσουά Μιτεράν και ο Χέλμουτ Κολ", υπογράμμισε ο Γάλλος πρόεδρος χαιρετίζοντας "έναν μεγάλο πολιτικό" ο οποίος αγωνίστηκε επίσης για να προσδώσει "κοινωνική διάσταση στην οικονομία της αγοράς".
Συλληπητήριο τηλεγράφημα απέστειλε ο Προκόπης Παυλόπουλος
Συλλυπητήριο τηλεγράφημα για τον θάνατο του Χέλμουντ Σμιτ απέστειλε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος στον Πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, Γιοάχιμ Γκάουκ.
Μεταξύ άλλων, ο κ. Παυλόπουλος αναφέρει ότι έφυγε από την ζωή ένας μεγάλος ηγέτης και πολιτικός, ο οποίος συνέβαλε αποφασιστικά στην διαμόρφωση του όλου ευρωπαϊκού οικοδομήματος υπό όρους δημοκρατίας και κοινωνικής δικαιοσύνης, ενώ παράλληλα επισημαίνει και την καθοριστική σύμπραξή του για την ένταξη της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή οικογένεια.
Ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης για τον θάνατο του Χέλμουτ Σμιτ
Την βαθύτατη συγκίνηση του για την απώλεια του πρώην Καγκελαρίου της Γερμανίας Χέλμουτ Σμιτ εξέφρασε ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, κ. Ευάγγελος Μεϊμαράκης, ο οποίος απέστειλε συλλυπητήριο τηλεγράφημα στη Γερμανική Πρεσβεία.
«Υπήρξε πολιτικός που απολάμβανε βαθύτατο σεβασμό, όχι μόνο στην Πατρίδα του, αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Και βέβαια στην Ελλάδα», αναφέρει ο κ. Μεϊμαράκης στη δήλωσή του και προσθέτει:
«Υπήρξε ο σημαντικότερος υποστηρικτής του αγώνα που ανέπτυξε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής για τη ένταξη της Ελλάδας στην τότε ΕΟΚ. Οι Έλληνες θα τιμούμε με ευγνωμοσύνη τη μνήμη του. Στους οικείους του εκφράζω τα πιο ειλικρινή συλλυπητήρια».
Δήλωση της Φώφης Γεννηματά
Υπάρχουν μερικοί άνθρωποι, που αν δεν είχαν γεννηθεί, ο κόσμος μας, όπως τον γνωρίζουμε σήμερα, θα ήταν πολύ χειρότερος. Ένας από αυτούς ήταν αναμφισβήτητα ο Χέλμουτ Σμιτ, που έφυγε σήμερα στα 96 του χρόνια, αναφέρει σε δήλωσή της η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά.
«Ένας μεγάλος Ευρωπαίος, ένας σπουδαίος ηγέτης, ένας εμπνευσμένος σοσιαλδημοκράτης, ο Χέλμουτ Σμιτ θα αποτελεί για πάντα σημείο αναφοράς και σύμβολο, όχι μόνο για την προοδευτική Γερμανία, αλλά και για κάθε προοδευτικό πολίτη της Ενωμένης Ευρώπης. Του οφείλουμε όλοι ένα μεγάλο ευχαριστώ γιατί μας δίδαξε τη συνεργασία και τη συνεννόηση μεταξύ των εθνών, την ειρηνική συνύπαρξη και τον αλληλοσεβασμό με στόχο το κοινό καλό», καταλήγει η κ. Γεννηματά.
Το ΠΑΣΟΚ για τον θάνατο του Σμιτ
Ο Χέλμουτ Σμιτ αποτέλεσε μια εμβληματική φυσιογνωμία της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας. Υποστηρικτής της ευρωπαϊκής ιδέας, πρωταγωνίστησε ως Καγκελάριος στην ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ, αναφέρει σε δήλωσή του ο εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ, Παύλος Χρηστίδης, για το θάνατο του Χέλμουτ Σμιτ.
«Θιασώτης της ειρήνης και της δημοκρατίας μένει στην ιστορία ως ένας πολιτικός που συνέβαλε στη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διατηρώντας πάντα το θάρρος της γνώμης του», σημείωσε.