Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον εξασφάλισε χθες βράδυ μια συμφωνία με τους 27 Ευρωπαίους ομολόγους του για τις μεταρρυθμίσεις που τους ζητούσε, εξέλιξη που σηματοδοτεί την έναρξη της εκστρατείας του για να πείσει τους Βρετανούς να ταχθούν υπέρ της παραμονής της χώρας του στην ΕΕ στο επικείμενο ιστορικό δημοψήφισμα.
Σήμερα το μεσημέρι ο Πρωθυπουργός της Βρετανίας συγκαλεί έκτακτο υπουργικό συμβούλιο προκειμένου να ενημερώσει τους υπουργούς του για το αποτέλεσμα της συμφωνίας, αλλά και για να καταλήξει στην ακριβή ημερομηνία διεξαγωγής του δημοψηφίσματος.
«Το υπουργικό συμβούλιο θα συζητήσει σήμερα το πρωί για το νέο ειδικό καθεστώς της Βρετανίας στην ΕΕ, και κατόπιν θα ανακοινωθεί η σκοπούμενη ημερομηνία για το δημοψήφισμα», αναφέρει η πρωθυπουργία σε μήνυμά της στο Twitter.
Δηλώσεις Ευρωπαίων ηγετών
Στη χθεσινή σύνοδό τους, οι ηγέτες της ΕΕ ομόθυμα αποφάσισαν την έγκριση ενός πακέτου μέτρων που θα ευνοήσει την παραμονή της Βρετανίας στην ομάδα των 28 χωρών της Ένωσης.
Η συμφωνία αποτελεί «έναν δίκαιο συμβιβασμό», κάτι που ήταν κάθε άλλο παρά «εύκολο», ανέφερε από την πλευρά της η Γερμανίδα καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ. Ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι έκρινε αναγκαίο να μιλήσει για το μέλλον της Ευρώπης, όχι απλά για τη θέση των Βρετανών σε αυτή, καθώς «υπάρχει ο κίνδυνος» να χαθεί από τον ορίζοντα «το αυθεντικό ευρωπαϊκό όραμα».
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ χαιρέτισε αργά χθες βράδυ το γεγονός ότι δεν υπήρξε καμιά «εξαίρεση από τους κανόνες» της ΕΕ στη συμφωνία η οποία επετεύχθη με τη Βρετανία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
«Σήμερα, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει μια ιδιαίτερη θέση στην Ευρώπη, όπως είχε πάντα (...). Δεν είναι στη Σένγκεν, δεν είναι στην ευρωζώνη, δεν τηρεί τη Χάρτα των Δικαιωμάτων — αλλά δεν υπήρξε καμιά εξαίρεση από τους κανόνες της ενιαίας αγοράς, δεν υπάρχει καμιά πρόβλεψη περί αναθεώρησης των συνθηκών και παραχώρησης δικαιώματος βέτο στο Ηνωμένο Βασίλειο σε αποφάσεις της ευρωζώνης, κάτι που για τη Γαλλία ήταν πολύ σημαντικό», ανέφερε ο Ολάντ στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής.
«Μόλις επιτύχαμε μια συμφωνία με τη Μ. Βρετανία», δήλωσε εμφανώς ικανοποιημένος ο Πρόεδρος της ΕΕ, Ντόναλντ Τουσκ, λίγο μετά τη λήξη της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες.
«Πρόκειται για μια νομικά δεσμευτική και μη αναστρέψιμη απόφαση που έλαβαν και οι 28 ηγέτες», ανέφερε ο Ντ. Τουσκ και πρόσθεσε ότι αυτό που έχει σημασία είναι ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν έφυγαν από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων. «Στείλαμε έξω το μήνυμα ότι είμαστε έτοιμοι να θυσιάσουμε μέρος των συμφερόντων μας για το κοινό καλό», ανέφερε ο Πρόεδρος της ΕΕ και κατέληξε λέγοντας: «Πιστεύω ακράδαντα ότι η ΕΕ χρειάζεται τη Μ. Βρετανία και η Μ. Βρετανία την ΕΕ. Η τελική απόφαση είναι στα χέρια του βρετανικού λαού. Αγαπώ τη Μ. Βρετανία και αγαπώ τις Βρυξέλλες».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε ότι η συμφωνία ανταποκρίνεται σε όλες τις ανησυχίες της Μ. Βρετανίας και παράλληλα σέβεται τις βασικές αρχές της ΕΕ. “Όλοι έδειξαν καλή θέληση και ελαστικότητα”, τόνισε ο κ. Γιούνκερ και πρόσθεσε ότι χρειαζόμαστε μια ισχυρή ευρωζώνη όσο και ένα ισχυρό Σίτι του Λονδίνου. Κατέληξε λέγοντας ότι αγαπάει τις Βρυξέλλες περισσότερο από κάθε άλλο μέρος της Ευρώπης.
Σε γραπτή δήλωση ο κ. Αναστασιάδης επισημαίνει ότι υπερίσχυσε το αίσθημα της ενότητας και της αλληλεγγύης.
«Η Κύπρος, καθ' όλη τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης, στήριξε τις προσπάθειες του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κ. Donald Tusk, με στόχο την επίτευξη μιας κοινά αποδεκτής λύσης, η οποία να λαμβάνει υπόψη τις ανησυχίες του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά και των λοιπών κρατών μελών της ΕΕ, με πλήρη σεβασμό στις θεμελιώδεις αρχές και αξίες της ΕΕ», καταλήγει η δήλωση Αναστασιάδη.
Η συμφωνία σηματοδότησε το «τέλος του σίριαλ», σχολίασε με μια δόση ειρωνείας η πρόεδρος της Λιθουανίας Ντάλια Γκριμπαουσκάιτε.
Αβέβαιη η έκβαση του δημοψηφίσματος
Ο Κάμερον αναγνώρισε ότι ένας από τους πιο στενούς πολιτικούς του συμμάχους, ο Μάικλ Γκόουβ, θα κάνει εκστρατεία υπέρ της αποχώρησης, προσθέτοντας πως το γεγονός αυτό τον απογοητεύει, αλλά δεν τον εκπλήσσει. Παραδέχθηκε επίσης ότι και άλλοι Τόρις ενδέχεται να ενταχθούν στο στρατόπεδο του Όχι.
Ωστόσο ο κίνδυνος για τον Κάμερον αποκαλύφθηκε χθες, όταν μια δημοσκόπηση της TNS κατέδειξε πως το ποσοστό των Βρετανών που τάσσονται υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ είναι 2 εκατοστιαίες μονάδες υψηλότερο από εκείνο που επιθυμεί την παραμονή της χώρας σε αυτήν (36 έναντι 34%), το 7% δήλωσε πως δεν θα ψηφίσει και το 23% παραμένει αναποφάσιστο.
Το ζήτημα της σχέσης της Βρετανίας με την ΕΕ διχάζει τους Τόρις επί δεκαετίες — θύματα της διαμάχης για αυτό υπήρξαν τόσο ο Τζον Μέιτζορ τη δεκαετία του 1990, αλλά και η ηρωίδα του Κάμερον, η Μάργκαρετ Θάτσερ. Πολλές από τις βρετανικές ταμπλόιντ, που τηρούν ευρωσκεπτικιστική γραμμή, δεν δίστασαν να τον προβάλουν περίπου σαν επαίτη έναντι των εταίρων του.
Τα βασικά σημεία της συμφωνίας
Ακολουθούν ορισμένες από τις σημαντικότερες πρόνοιες της συμφωνίας στην οποία κατέληξαν η ΕΕ και η Βρετανία χθες και περιήλθαν σε γνώση του πρακτορείου ειδήσεων Ρόιτερς.
Αλλαγή της Συνθήκης
Δύο από τις πρόνοιες της συμφωνίας πρόκειται να εγγραφούν σε αναθεωρημένα άρθρα της Συνθήκης της ΕΕ: μια ειδική εξαίρεση της Βρετανίας από την περαιτέρω ολοκλήρωσή της, στο πλαίσιο μιας διαδικασίας που αποκαλείται «όλο και πιο στενή ολοκλήρωση»· και η δίκαιη αντιμετώπιση των χρηματοπιστωτικών και οικονομικών διευθετήσεων ανάμεσα στην ευρωζώνη και τα κράτη-μέλη της ΕΕ που δεν ανήκουν στην οικονομική και νομισματική ένωση.
Επιδόματα εργαζομένων
Η Βρετανία θα αποκτήσει το δικαίωμα να αρνείται την καταβολή διαφόρων επιδομάτων σε νεοαφιχθέντες εργαζόμενους από άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ για τα πρώτα τέσσερα χρόνια της παραμονής τους στην επικράτειά της· θα αποκτήσει τη δυνατότητα να εφαρμόζει αυτό το μέτρο για τουλάχιστον επτά χρόνια από την ημερομηνία της εφαρμογής του.
Επιδόματα παιδιών
Ένα πανευρωπαϊκό σύστημα καταγραφής που αφορά την καταβολή επιδομάτων παιδιού ή παιδιών που ζουν σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ τίθεται σε εφαρμογή για τους μετανάστες σε άλλο ευρωπαϊκό κράτος άμεσα και για τους πάντες από 1ης Ιανουαρίου 2020. Βάσει του συστήματος αυτού, οι κυβερνήσεις θα αποφασίσουν τα επίπεδα των επιδομάτων που καταβάλλονται.
Χώρες εντός και εκτός ευρωζώνης
Το κείμενο τονίζει την ανάγκη να εφαρμόζονται «ισότιμοι όροι ανταγωνισμού» σε ότι αφορά το ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει τον χρηματοπιστωτικό τομέα και την τραπεζική. Παραχωρεί στη Βρετανία το δικαίωμα να εποπτεύει χρηματοπιστωτικούς θεσμούς και αγορές ώστε να εγγυάται την χρηματοοικονομική σταθερότητα. Αλλά πάντως συμφωνήθηκε «με την επιφύλαξη» των υπαρχουσών δυνατοτήτων των θεσμών της ΕΕ να αναλαμβάνουν δράση για να προασπίζουν την χρηματοοικονομική σταθερότητα.