Η απόφαση της Βρετανίας να συμμετάσχει στον πόλεμο στο Ιράκ το 2003 είχε μία νομική βάση «που απέχει πολύ από το να είναι ικανοποιητική» και η υποστήριξη του τότε πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ προς την επιλογή της ανάληψης στρατιωτικής δράσης ήταν υπερβολική, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας της υπό τον σερ Τζον Σίλκοτ επιτροπής.
Τα στοιχεία των υπηρεσιών Πληροφοριών για την υποτιθέμενη κατοχή Οπλων Μαζικής Καταστροφής από το Ιράκ, τα οποία ο Μπλερ χρησιμοποίησε για να νομιμοποιήσει τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου στην αμερικανική εισβολή, που οδήγησε στην ανατροπή του Σαντάμ Χουσέιν ήταν προβληματικά, ελλιπή, αλλά δεν αμφισβητήθηκαν.
Τον Μάρτιο 2003, δεν υπήρχε άμεση απειλή από τον Σαντάμ Χουσέιν και το χάος που ακολούθησε στο Ιράκ και στην περιοχή έπρεπε επίσης να έχει προβλεφθεί, δήλωσε ο σερ Τζον Σίλκοτ.
«Η έρευνα δεν εξέφρασε άποψη για το αν η στρατιωτική επιχείρηση ήταν νόμιμη. Ωστόσο, φθάσαμε στο συμπέρασμα ότι οι συνθήκες στο πλαίσιο των οποίων αποφασίσθηκε ότι υπήρχε νομική βάση για την ανάληψη στρατιωτικής δράσης απέχουν πολύ από το να είναι ικανοποιητικές», είπε.
Η παρουσίαση από τον Τόνι Μπλερ το 2002 στο κοινοβούλιο της απειλής που συνιστούσε η υποτιθέμενη κατοχή Οπλων Μαζικής Καταστροφής έγινε με «αδικαιολόγητη βεβαιότητα».
Ημέρες μόλις πριν από την εισβολή, ο νομικός σύμβουλος της κυβέρνησης ζήτησε από τον Τόνι Μπλερ να επιβεβαιώσει ότι υπήρξαν παραβιάσεις της απόφασης του Ηνωμένων Εθνών που να δικαιολογούν την ανάληψη στρατιωτικής δράσης. Ο Μπλερ απάντησε ότι υπήρξαν παραβιάσεις, αλλά όπως δήλωσε σήμερα ο σερ Τζον Σίλκοτ, «η ακριβής βάση επί της οποίας ο κ. Μπλερ έλαβε την απόφαση δεν είναι σαφής».
Ο Τόνι Μπλερ άλλαξε στη διαδρομή την επιχειρηματολογία του. Συγκεκριμένα, απομακρύνθηκε από τα «τεράστια αποθέματα» παράνομων όπλων που διαθέτει το Ιράκ και έκανε λόγο για «πρόθεση του Σαντάμ Χουσέιν να τα αποκτήσει». «Ωστόσο, δεν ήταν αυτή η εξήγηση που είχε δώσει πριν από τον πόλεμο», είπε ο σερ Τζον Σίλκοτ.
Το Ηνωμένο Βασίλειο εισέβαλε στο Ιράκ πρόωρα το 2003, πριν ο πόλεμος καταστεί ύστατη λύση, χωρίς να έχει αναζητήσει προηγουμένως μία ύστατη λύση, δήλωσε ο σερ Τζον Σίλκοτ πρόεδρος της επιτροπής έρευνας για τις συνθήκες που οδήγησαν τη χώρα να εμπλακεί στον πόλεμο στο Ιράκ.
«Φτάσαμε στο συμπέρασμα ότι το Ηνωμένο Βασίλειο αποφάσισε να συμμετάσχει στην εισβολή στο Ιράκ πριν εξαντληθούν οι ειρηνικές λύσεις για τον αφοπλισμό (της Βαγδάτης). Η στρατιωτική λύση δεν ήταν αναπόφευκτη τότε», πρόσθεσε ο πρόεδρος της επιτροπής. «Μαζί σου, οτιδήποτε», είχε γράψει στον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους ο βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ, σύμφωνα με τον σερ Τζον Σίλκοτ.
Τα βρετανικά σχέδια για την μετά την εισβολή περίοδο στο Ιράκ ήσαν «απολύτως ακατάλληλα». «Παρά τις προειδοποιήσεις, οι συνέπειες της εισβολής υποτιμήθηκαν. Ο σχεδιασμός και οι προετοιμασίες για το Ιράκ μετά τον Σαντάμ ήσαν απολύτως ακατάλληλοι», αναφέρεται στα συμπεράσματα της έκθεσης που είναι καταπέλτης για τον Τόνι Μπλερ.
Ως προς τα στρατιωτικά μέσα που χρησιμοποιήθηκαν, η έρευνα κατέληξε ότι ήσαν επίσης ακατάλληλα και περιορισμένα. «Φθάσαμε στο συμπέρασμα ότι το υπουργείο Αμυνας ανταποκρίθηκε με βραδύτητα στην απειλή που παρουσιάσθηκε από τους αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς και ότι οι καθυστερήσεις που καταγράφηκαν στην χορήγηση κατάλληλων τεθωρακισμένων περιπολικών οχημάτων δεν έπρεπε να γίνουν ανεκτές».
Η απάντηση του Τόνι Μπλερ
Ωστόσο, από την πλευρά του, ο Τόνι Μπλερ υποστήριξε ότι δεν θα μπορούσε να καθυστερήσει την εισβολή στο Ιράκ το 2003 κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε με αφορμή την έκθεση κόλαφο που δημοσιοποιήθηκε νωρίτερα. Η έκθεση αναφέρει ότι η εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ πραγματοποιήθηκε ενώ οι διπλωματικές επιλογές δεν είχαν εκλείψει, ωστόσο ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας σημείωσε ότι εξαιτίας του γεγονότος ότι οι ΗΠΑ είχαν ήδη αποφασίσει να ξεκινήσουν στρατιωτικές επιχειρήσεις, εκείνος δεν μπορούσε να αναμένει περισσότερο χρόνο.
«Η έρευνα υποστηρίζει ότι η στρατιωτική δράση δεν ήταν η ύστατη επιλογή, επισημαίνει ωστόσο ότι ενδεχομένως θα μπορούσε να καταστεί αναγκαία αργότερα. Με σεβασμό σας λέω πως δεν είχα την επιλογή αυτής της καθυστέρησης» υπογράμμισε ο Μπλερ στους δημοσιογράφους.
«Έλαβα αυτήν την απόφαση διότι πίστευα ότι ήταν το σωστό βάσει των πληροφοριών που είχα στην κατοχή μου και των απειλών που είχα αντιληφθεί» ότι υφίστανται.
Επιπλέον ο πρώην επικεφαλής της βρετανικής κυβέρνησης τόνισε σήμερα ότι η ανατροπή του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσείν το 2003 ήταν η σωστή απόφαση, καθώς ο κόσμος σήμερα είναι «ασφαλέστερος».