Ανεξαρτήτως του πώς θα ψηφίσουν οι Έλληνες την Κυριακή, η ΕΕ εξετάζει τρόπους να «τους κρατήσει» στο ενιαίο νόμισμα, αν και θα απαιτηθεί μια «εντελώς νέα προσέγγιση» προκειμένου μια χρεοκοπημένη χώρα να συνυπάρξει με την ευρωζώνη, λέει ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, μιλώντας στο περιοδικό Politico.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ζητά από την Αθήνα και τους δανειστές να σταματήσουν το «παιχνίδι ευθυνών», να χτίσουν εκ νέου την εμπιστοσύνη και να ξεκινήσουν άμεσα διαπραγματεύσεις μετά το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου.
«Ο βασικός στόχος είναι να μείνει ενωμένη η ευρωζώνη», υπογραμμίζει ο Ντόναλντ Ντουσκ και, όπως σημειώνει το περιοδικό, σε αντίθεση με τις δηλώσεις Γιούνκερ και Σουλτς, τονίζει πως «είναι πολύ ξεκάθαρο ότι το δημοψήφισμα δεν αφορά την παραμονή ή όχι στην ευρωζώνη. Στην πραγματικότητα κανείς δεν ενδιαφέρεται -ελπίζω ότι κανείς δεν ενδιαφέρεται- για αυτή την επιλογή».
Ο Τουσκ αρνείται να χρησιμοποιήσει τη λέξη χρεοκοπία (default), αναφερόμενος στην κατάσταση της χώρας μετά την μη πληρωμή της δόσης ύψους 1,6 δισ. προς το ΔΝΤ και καλεί όλους να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. «Σίγουρα αυτή η ιστορία δεν είναι άσπρο και μαύρο. Ίσως το μεγαλύτερο λάθος ήταν το παιχνίδι ευθυνών, το πολιτικό παιχνίδι μεταξύ της Ελλάδας και των δανειστών. Κανείς εδώ δεν είναι αγγελούδι. Σε καιρούς κρίσης, και αυτό δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το έλλειμμα εμπιστοσύνης. Πρώτος στόχος είναι να επανακτηθεί η εμπιστοσύνη στην Ελλάδα».
Ξεκαθαρίζει ότι η Ε.Ε. θα συνεργαστεί με την Αθήνα ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της Κυριακής, αν και, όπως διευκρινίζει «εάν οι Έλληνες ψηφίσουν θετικά, είναι ευκαιρία να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στις διαπραγματεύσεις, ίσως πιο υποσχόμενο από πριν». Σε αυτή την περίπτωση, η Ε.Ε. θα πρέπει να δει εάν ο Τσίπρας θα παραμείνει στην εξουσία, αν θα υπάρξει νέος πρωθυπουργός ή εάν θα υπάρξουν εκλογές.
Στην περίπτωση του «όχι», θεωρεί πως «το περιθώριο διαπραγματεύσεων θα είναι μικρότερο, προφανώς», προειδοποιεί ότι «δεν χρειαζόμαστε δραματικά μηνύματα μετά από μια αρνητική ψήφο», και σημειώνει πως η ΕΕ θα πρέπει να περιμένει να δει "τη νέα πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης".
Ο Τουσκ πιστεύει ότι εάν η Ελλάδα επιλέξει να αποχωρήσει από το ενιαίο νόμισμα, θα βρεθεί τρόπος να παραμείνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Εάν χρειαζόμαστε κάποια αλλαγή συνθήκης για να σώσουμε την Ευρώπη, είναι πιθανό να τη συζητήσουμε». Εκτιμά, όμως, πως μεγαλύτερη προτεραιότητα τις επόμενες ημέρες είναι να υπάρξει μια λύση για να διατηρηθεί η Ελλάδα στην ευρωζώνη.
«Είναι μια κατάσταση στην οποία θα πρέπει να σκεφτούμε εντελώς νέες συνθήκες. 'Ισως θα πρέπει να συνηθίσουμε να ζούμε με μια πτωχευμένη (bankrupt) χώρα-μέλος της ευρωζώνης. Ίσως πρέπει να προετοιμάσουμε την ευρωζώνη και την Ε.Ε. να μπορεί να ζει με χώρες που έχουν τα προβλήματα της Ελλάδας».
Το περιοδικό βλέπει ως πιθανή λύση να μπει η Ελλάδα σε μια «κατάσταση αναμονής» (waiting room), χωρίς να είναι επίσημα εκτός του ενιαίου νομίσματος, αλλά σε μια ενδιάμεση κατάσταση έως ότου μπορεί να διαπραγματευθεί την επιστροφή της αλλά ο Ντόναλντ Ντουσκ σχολιάζει πως «εάν φαντάζεσαι πολύ, έρχεσαι αντιμέτωπος με αυτοεκπληρούμενες προφητείες», και προσθέτει ότι πάνω από όλα είναι απαραίτητο «να αποφευχθεί το δραματικό σενάριο διάσπασης της ευρωζώνης».
Υπογραμμίζει ότι το διακύβευμα στην Ελλάδα είναι μεγαλύτερο από το μέλλον του ευρώ, και στη βάση του, γεωπολιτικό. «Η Ελλάδα και τα Βαλκάνια είναι παραδοσιακά το μαλακό υπογάστριο της Ευρώπης και θα πρέπει να κινηθούμε πολύ, πολύ προσεκτικά».
Οι Έλληνες, σύμφωνα με τον Τουσκι, υποφέρουν από μια κοινή ψευδαίσθηση για την Ευρώπη. «Ότι μπορούμε να ξοδέψουμε περισσότερα απ' όσα έχουμε».