Κέρδη και ζημίες μετρούν η Τουρκία και οι 28 ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά την χθεσινή συμφωνία επί 4 κομβικών σημείων για το Προσφυγικό.
Το πρώτο δεδομένο για την χώρα μας είναι ότι μέχρι νεωτέρας έχουν εγκλωβιστεί στην χώρα μας περίπου 50.000 πρόσφυγες και παράτυποι μετανάστες, τους οποίος δεν αφορά η συμφωνία, η οποία τίθεται σε ισχύ για όλους όσοι περάσουν τα ελληνικά- ευρωπαϊκά σύνορα από την Κυριακή 20 Μαρτίου.
Πέραν όσων θα μείνουν οριστικά στην Ελλάδα, βάσει των προηγούμενων συμφωνιών που έχει συνάψει η χώρα μας με τους ευρωπαίους εταίρους, οι υπόλοιποι προβλέπεται να μετεγκατασταθούν σταδιακά σε χώρες της ΕΕ, εν ευθέτω χρόνο.
Πρόσθετος λόγος ανησυχίας για την ελληνική πλευρά, είναι το γεγονός ότι η μετεγκατάσταση τους σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα γίνει σε εθελοντική βάση.
Απο τις 13:30 στο Μαξίμου, ο Πρωθυπουργός και όλα τα εμπλεκόμενα με το προσφυγικό κυβερνητικά κι υπηρεσιακά στελέχη, θέτουν επί τάπητος την συμφωνία που επέτεύχθη στις Βρυξέλλες, για την οποία ο Αλέξης Τσίπρας δήλωσε ότι επετεύχθη το καλύτερο εφικτό αποτέλεσμα.
Το βασικότερο κομμάτι της συμφωνίας, μετατρέπει την Ελλάδα σε ένα απέραντο «δικαστήριο» εξέτασης, με διαδικασίες fast track, των αιτήσεων χορήγησης ασύλου που θα καταθέτουν όσοι περνούν από την Τουρκία στο ελληνικό έδαφος από τις 20 Μαρτίου κι ύστερα. Για να γίνει αυτό, χωρίς χρονοτριβή, απαιτείται ένας «στρατός» 4.000 ανθρώπων, εκ των οποίων οι 2.300 θα έλθουν στην Ελλάδα από την Ευρώπη.
Σε αυτό επενδύει η Ευρώπη για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των προσφυγικών ροών που συνεχίζονται αδιάκοπες, όπως γράφει και η Καθημερινή, δηλαδή στην προοπτική ανάπτυξης επί ελληνικού εδάφους μιας «επιχείρησης-μαμούθ», όπως επιβεβαιώθηκε από το κείμενο της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας.
Επί ελληνικού εδάφους προβλέπεται να αναπτυχθεί ένας κομβικός μηχανισμός για την επιτυχία της συμφωνίας, καθώς η χώρα μας σαφώς επιλέγεται να λειτουργήσει ως η βάση για την εγκαθίδρυση ενός συστήματος υποδοχής και αξιολόγησης αιτημάτων ασύλου με διαδικασίες fast track, για όσους επιλέγουν την Ελλάδα ως πύλη εισόδου για ολόκληρη την Ε.Ε.
Από αύριο, όπως λέει η συμφωνία, οι παράνομοι μετανάστες που θα φτάνουν στην Ελλάδα από την Τουρκία θα μπορούν να επιστρέφονται στην Τουρκία, αλλά και σε όσους κάνουν αίτηση για άσυλο στη χώρα θα πρέπει η Ελλάδα να είναι έτοιμη να την επεξεργαστεί. Η εξέταση κάθε αίτησης ξεχωριστά απαιτείται από τον ευρωπαϊκό και διεθνή νόμο.
Για τον λόγο αυτό υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν 4.000 άνθρωποι εκ των οποίων 2.300 είναι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι από τον Frontex, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ασύλου αλλά και από άλλα κράτη-μέλη, ενώ, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, τους επόμενους έξι μήνες το κόστος της επιχείρησης αυτής αναμένεται να φτάσει τα 280-300 εκατομμύρια ευρώ. Συγχρόνως ο κ. Γιούνκερ τόνισε την ανάγκη να επιταχυνθούν οι διαδικασίες μετεγκατάστασης και να φτάσουν τις 6.000 τον μήνα οι μετακινήσεις προσφύγων από την Ελλάδα στα υπόλοιπα κράτη-μέλη, ενώ ανακοίνωσε ότι ο ελληνικός στρατός θα πάρει 30 εκατ. ευρώ για τα έξοδα υποστήριξης των προσφύγων.
Η ανάπτυξη της επιχείρησης αυτής, την οποία η Ε.Ε. επιθυμεί να δει να λειτουργεί τάχιστα στη μέγιστη δυνατότητά της, συνεπάγεται ταυτόχρονη ενεργοποίηση και συντονισμό του ελληνικού κρατικού μηχανισμού που θα εμπλακεί στη διαδικασία. Εκτιμάται ότι η χώρα μας θα απαιτηθεί να συνδράμει στην όλη διαδικασία με προσωπικό ισάριθμο με αυτό που θα στείλουν οι ευρωπαϊκοί μηχανισμοί. Ήδη, λίγα λεπτά μετά τη λήξη της συνόδου, Γαλλία και Γερμανία ανακοίνωσαν ότι θα διαθέσουν στη Ελλάδα 600 άτομα για ενίσχυση του Frontex και των hotspots.
Από τη συμφωνία προβλέπεται, όσον αφορά τις επαναπροωθήσεις από την Ελλάδα, πως για κάθε Σύρο πρόσφυγα που θα επιστρέφει στην Τουρκία άλλος ένας θα φεύγει από την Τουρκία για την Ε.Ε. Έτσι, 72.000 άνθρωποι θα επανεγκατασταθούν άμεσα από την Τουρκία ενώ, σε περίπτωση που το νούμερο αυτό δεν είναι αρκετό, ο μηχανισμός αναμένεται να επανεξεταστεί.
Ο «λευκός καπνός» που βγήκε χθες από το κτίριο του Συμβουλίου αποτελεί για τις Βρυξέλλες την ελπίδα ότι μπορεί να αναπτυχθεί μια διαδικασία που θα αποτελέσει την αρχή του τέλους για τους λαθροδιακινητές, σημείο εξαιρετικά κρίσιμο για την ανάσχεση των ροών.
Ενα από τα βασικά «αγκάθια» της συμφωνίας, αυτό της επιτάχυνσης της διαδικασίας παροχής βίζας για 75 εκατομμύρια Τούρκους πολίτες, απαλείφθηκε. Η Τουρκία έχει ζητήσει έως τον Ιούνιο να αρθεί η υποχρέωση θεώρησης, αλλά προϋπόθεση από την Κομισιόν και τα κράτη-μέλη, κυρίως τη Γαλλία, είναι να ικανοποιήσει πρώτα τα 72 προαπαιτούμενα που της έχουν επιβληθεί. Από το 2009 έχει ικανοποιήσει μόλις 37 και απομένουν άλλα 35 που θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει μέχρι τον Απρίλιο, κάτι που βρήκε τον Τούρκο πρωθυπουργό έτοιμο να πραγματοποιήσει. Ο ίδιος στη συνέντευξη Τύπου χαρακτήρισε αυτό το μέρος της συμφωνίας «το πιο σημαντικό».
Οσον αφορά το άνοιγμα των πέντε ενταξιακών κεφαλαίων που είχε παγώσει η Κύπρος και ζητούσε η Αγκυρα να ανοίξουν, βρέθηκε και εκεί συμβιβασμός. Με την υποστήριξη του κ. Τουσκ η νέα πρόταση περιλάμβανε το άνοιγμα του κεφαλαίου 33 που έχει σχέση με τον προϋπολογισμό και δεν έχει μπλοκάρει η Κύπρος.
Συγχρόνως υπάρχει η δέσμευση ότι η προπαρασκευαστική εργασία για το άνοιγμα άλλων κεφαλαίων θα ξεκινήσει με ταχείς ρυθμούς λαμβάνοντας υπ’ όψιν τη θέση των κρατών-μελών και τους υπάρχοντες κανονισμούς. Μάλιστα, ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, που αναφέρθηκε σε διπλωματικό μαραθώνιο Αθήνας και Λευκωσίας για το συγκεκριμένο θέμα, ευχαρίστησε τον Γάλλο πρόεδρο, Φρανσουά Ολάντ, διότι, όπως είπε, το Παρίσι συμφώνησε στο άνοιγμα του κεφαλαίου 33, το οποίο είχε δεσμεύσει η Γαλλία.
Οι αντιδράσεις μετά τη συμφωνία
Ικανοποιημένος εμφανίστηκε ο Έλληνας Πρωθυπουργός,Αλέξης Τσίπρας, για τη συμφωνία που επετεύχθη δηλώνοντας πως, "όποιος τολμά με σχέδιο και δεν περιχαρακώνεται, έχει επιτυχίες".
Ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, υπογράμμισε πως η συμφωνία είναι πρακτική και εφαρμόσιμη.
Ο Τούρκος Πρωθυπουργός, Αχμέτ Νταβούτογλου, τόνισε πως Τουρκία και ΕΕ,"έχουν κοινό μέλλον".
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, στάθηκε στην άμεση εφαρμογή της συμφωνίας, η οποία ξεκινάει απο την Κυριακή 20 Μαρτίου.
Η καγκελάριος της Γερμανίας, Άγκελα Μέρκελ, εξέφρασε τη βεβαιότητα της ότι η συμφωνία θα βοηθήσει την Ευρώπη να αντιμετωπίσει την προσφυγική κρίση.
Απόλυτα ικανοποιημένος εμφανίστηκε και ο Πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης, εκφράζοντας τις ευχαριστίες του τόσο προς του διαπραγματευτές γενικά, όσο και προς τον Αλέξη Τσίπρα ειδικά, για την αλληλεγγύη του.
Σχεδόν 50000 οι εγκλωβισμένοι πρόσφυγες στην Ελλάδα
Αμηχανία και πολλά ερωτήματα σχετικά με το τι θα γίνει από εδώ και πέρα κυριαρχούν, σήμερα, στην Ειδομένη, μία ημέρα μετά τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας για το προσφυγικό. Πολλοί ήταν αυτοί που πίστευαν ως την τελευταία στιγμή πως κάτι θα γίνει και οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα άνοιγαν, με τις αποφάσεις τους, τη βαριά σιδερόφραχτη πύλη στην ουδέτερη ζώνη Ελλάδας-ΠΓΔΜ προκειμένου να μπορέσουν να συνεχίσουν το ταξίδι τους.
Σύμφωνα με την τελευταία καταμέτρηση που έγινε σήμερα από το Συντονιστικό Όργανο για τη διαχείριση του προσφυγικού, συνολικά στην χώρα βρίσκονται 47.536 πρόσφυγες και μετανάστες.
Στην Ειδομένη αυτή την στιγμή βρίσκονται 10.500 πρόσφυγες, ενώ στο λιμάνι του Πειραιά, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία ο αριθμός των προσφύγων ανέρχεται σε 4.665. Συνολικά στην Αττική βρίσκονται 13.360 άτομα, ενώ στην Βόρεια Ελλάδα 24.446. την ίδια ώρα στα νησιά του ανατολικού Αιγίου υπάρχουν αυτή την στιγμή 8.236 πρόσφυγες και μετανάστες.
Ωστόσο, καράβια με πρόσφυγες από τα νησιά φτάνουν καθημερινά στο λιμάνι του Πειραιά με την εικόνα να είναι απελπιστική. Πάντως, σε μια προσπάθεια αποσυμφόρησης του λιμανιού σήμερα το πρωί οι μετανάστες που έφτασαν στον Πειραιά μεταφέρθηκαν με πούλμαν σε κέντρα φιλοξενίας.
Παρ’ όλα αυτά η κατάσταση παραμένει τραγική, με τους πρόσφυγες να διαμένουν σε άθλιες συνθήκες στους επιβατικούς σταθμούς του ΟΛΠ και σε σκηνές που έχουν στηθεί στο σημείο, θυμίζοντας το σκηνικό της Ειδομένης. Ωστόσο, δεν λείπουν οι και εντάσεις. Νέα επεισόδια μεταξύ προσφύγων σημειώθηκαν χθες στο λιμάνι του Πειραιά.