Τη σταδιακή επαναφορά της Συνθήκης του Δουβλίνου, από την οποία έχει εξαιρεθεί η Ελλάδα από το 2011, πρότεινε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σύμφωνα με το Δουβλίνο ΙΙ, οι αιτούντες άσυλο των οποίων το αίτημα απορρίπτεται από ευρωπαϊκές χώρες, δύνανται να επιστρέψουν στη χώρα πρώτης εισόδου στην ΕΕ.
Η πρόταση, η οποία είναι μη δεσμευτική, θα ισχύσει για τους πρόσφυγες που θα εισέλθουν από την Ελλάδα σε άλλο κράτος- μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά τα μέσα Μαρτίου του 2017 και όχι σε όσους βρίσκονται αυτήν τη στιγμή παράνομα σε ευρωπαϊκές χώρες.
Παρά τη διαβεβαίωση του αρμόδιου Επιτρόπου, Δημήτρη Αβραμόπουλου ότι «η σύσταση δεν θα έχει αναδρομική ισχύ και όταν αρχίσει να ισχύει θα αφορά μικρό αριθμό προσφύγων», το πρώτο σχόλιο της κυβέρνησης που έγινε σήμερα από τον Υπουργό Ναυτιλίας, Παναγιώτη Κουρουμπλή στο Καλημέρα Ελλάδα, ήταν ότι, «αυτή η εξέλιξη είναι δυσάρεστη», ενώ όπως ο ίδιος διευκρίνισε, «θα το παλέψουμε και αυτό».
Σύμφωνα με τις διαβεβαιώσεις του Δ.Αβραμόπουλου, οι έλεγχοι των συνόρων Ελλάδας – Αλβανίας και Ελλάδας – Σκοπίων έχουν αποκατασταθεί, ενώ η Ελλάδα έχει ζητήσει ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής εκεί, ώστε ακόμα και οι ελάχιστοι που ενδεχομένως περάσουν τα σύνορα, να μπορούν να επιστραφούν.
Η εξαίρεση της Ελλάδας από τη διαδικασία επιστροφής μεταναστών στην χώρα πρώτης εισόδου, όπως προβλέπει η Συνθήκη του Δουβλίνου, έγινε μετά από απόφαση του Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων λόγω των ακατάλληλων συνθηκών που επικρατούσαν στη χώρα μας.
Σήμερα ωστόσο, λόγω της αισθητής βελτίωσης των συνθηκών για τους πρόσφυγες, σύμφωνα με την Κομισιόν, με την καταγραφή του 100% των εισερχομένων στη χώρα μας προσφύγων, τη διαδικασία παροχής ασύλου να λειτουργεί και τη βελτίωση των συνθηκών για τους ασυνόδευτους ανήλικους – οι οποίοι θα εξαιρεθούν από την εκ νέου εφαρμογή της Συνθήκης – η Ελλάδα είναι πλέον σε θέση να συμμετάσχει, χωρίς εξαίρεση στη Συνθήκη του Δουβλίνου.
Λόγω των ελλείψεων στο ελληνικό σύστημα ασύλου, αλλά κυρίως στο πρόβλημα στέγασης των ασυνόδευτων ανηλίκων, και παρά την πρόοδο που έχει κάνει η Ελλάδα αναφορικά με τις συνθήκες, η Κομισιόν προτείνει οι επιστροφές να γίνονται σταδιακά, μετά από έγκριση της Ελλάδας ανά περίπτωση υποψηφίου και αφού εξασφαλιστεί ότι αυτοί θα αντιμετωπιστούν με αξιοπρέπεια.
Βάσει της αποκατάστασης της Συνθήκης του Δουβλίνου, η Επιτροπή θεωρεί ότι θα ενισχυθεί η διαδικασία μετεγκατάστασης, η οποία δεν προχωρά με τους απαιτούμενους ρυθμούς, αφού τα κράτη – μέλη αναμένεται να δεχτούν με μεγαλύτερη ευκολία πρόσφυγες από την Ελλάδα, αν γνωρίζουν ότι όσοι εισέρχονται παράνομα στη χώρα τους θα μπορούν να επαναπροωθούνται στην Ελλάδα.
Επί του παρόντος, βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία αναθεώρησης της Συνθήκης του Δουβλίνου και η αντικατάστασή της με έναν ισότιμο μηχανισμό, ώστε κάθε κράτος- μέλος να παίρνει ισάξια τον αριθμό προσφύγων που του αναλογεί.
Η αναθεώρηση της Συνθήκης του Δουβλίνου θα συζητηθεί στο σημερινό συμβούλιο υπουργών Εσωτερικών, στην οποία θα συμμετάσχει και ο Έλληνας Υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας και στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου σε επίπεδο αρχηγών κρατών-μελών.
Σύμφωνα με το σχέδιο που επεξεργάζεται η Κομισιόν και ο αρμόδιος Επίτροπος, προβλέπεται σε περίπτωση άφιξης μεγάλου αριθμού προσφύγων σε ένα κράτος – μέλος, οι διαδικασίες μετεγκατάστασης θα γίνονται αυτομάτως και οι πρόσφυγες θα μεταφέρονται άμεσα σε άλλα κράτη – μέλη, χωρίς να είναι προϋπόθεση η επεξεργασία της διαδικασίας ασύλου στη χώρα εισόδου.
Επιπλέον, ο Δημήτρης Αβραμόπουλος ανακοίνωσε ότι τερματίζεται η διαδικασία κατά της Ελλάδας για την παραβίαση της καταγραφής μεταναστών και προσφύγων, αφού το ποσοστό λήψης δακτυλικών αποτυπωμάτων ανέρχεται πλέον στο 100%.
Δήλωσε επιπλέον ότι, υπάρχουν πάνω από 70.000 μόνιμες και προσωρινές θέσεις σε Κέντρα Φιλοξενίας και ταυτόχρονα οι Έλληνες ειδικοί στην Υπηρεσία Ασύλου έχουν σχεδόν διπλασιαστεί από 350 σε 650.
Τέλος, ανακοίνωσε ότι, τον Νοέμβριο επετεύχθει ο μεγαλύτερος αριθμός μετεγκαταστάσεων (1.400 από Ελλάδα και Ιταλία), ο οποίος ωστόσο παραμένει πολύ μικρότερος από τον μηνιαίο στόχο των 6.000 μετεγκαταστάσεων το μήνα. «Στην Ελλάδα έχουμε ένα σταθερό μέσον όρο 1.000 μετεγκαταστάσεων τον μήνα και ζητάμε από τα κράτη-μέλη να διπλασιάσουν τον αριθμό στις 2.000 τον μήνα και τον Απρίλιο να φτάσουμε τις 3.000 από την Ελλάδα», είπε σχετικά.