Του Νίκου Ρογκάκου
Την ετήσια έκθεση για την ελληνική οικονομία για το έτος 2013 παρουσίασε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος στη χθεσινή ετήσια γενική συνέλευση των μετόχων της ΤτΕ.
ΤτΕ: Πάνω από 20% η ύφεση 2010-2013
-Την τετραετία 2010-2013 ύφεση συνολικά 20,4%
-Μείωση διαθέσιμου εισοδήματος 2010-2013 πάνω από 30% (η συρρίκνωση αυτή η μεγαλύτερη μεταπολεμικά στις χώρες του ΟΟΣΑ)
-Η προσπάθεια της οικονομικής πολιτικής πρέπει να συνεχιστεί με κύριους στόχους, την βελτίωση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης και όχι μόνο από περικοπή του κόστους λειτουργίας της και αναβάθμιση του θεσμικού πλαισίου στο οποίο λειτουργεί η οικονομία
-Μεταξύ των ετών 2010-2013 η ιδιωτική κατανάλωση σε σταθερές τιμές μειώθηκε περίπου 23% και οφείλεται:
Α. Στην μείωση μισθών δημόσιο και αύξηση φόρων
Β. Μείωση αριθμού απασχολούμενων
Γ. Υποχώρηση αμοιβών στον ιδιωτικό τομέα
Δ. Περιορισμό εισοδήματος από περιουσία
-Υποχώρησαν οι δαπάνες για επενδύσεις την τετραετία 2010-2013 κατά 51% (το 47% της υποχώρησης προέρχεται από μείωση επενδύσεων σε κατοικίες και το 17% από μείωση επενδύσεων σε λοιπές κατασκευές). Οι επιχειρήσεις αποδίδουν την μείωση των επενδύσεων από την υψηλή φορολογία και την διάχυτη αβεβαιότητα και την ανεπάρκεια κεφαλαίων
Παράλληλα, όμως, εκτιμά ότι το 2014 θα αποτελέσει αφετηρία ανάκαμψης, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα επιδεινωθεί το κοινωνικοπολιτικό κλίμα και θα επιδειχθεί συνέπεια στην εφαρμογή του προγράμματος σταθεροποίησης. Όσον αφορά στον τραπεζικό τομέα, διαβεβαιώνει ότι τα πιστωτικά ιδρύματα είναι σήμερα ισχυρότερα και οι καταθέσεις ασφαλείς.
Ασφαλείς οι τράπεζες αλλά… αυξάνονται τα «κόκκινα» δάνεια
-Μολονότι ότι οι ελληνικές τράπεζες είχαν εισέλθει στην κρίση με ικανοποιητικούς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας, οι ζημιές από το 2010 και μετά και κυρίως η επίπτωση από το PSI είχαν ως αποτέλεσμα οι περισσότερες τράπεζες να βρεθούν στο τέλος του 2011 με έλλειμμα κεφαλαίων.
-Κόκκινα Δάνεια: Ο λόγος των δανείων σε καθυστέρηση προς το σύνολο των δανείων εξαπλασιάστηκε σε μία 5ετία από 5,1% το ΔΕΚ. 2008, σε 31,2% ΣΕΠ. 2013.
-Το υψηλότερο ποσοστό δανείων σε καθυστέρηση παρατηρείται στα καταναλωτικά (45,8%), ενώ τα στεγαστικά είναι 25,8% και στα επιχειρηματικά 31,2%
-Το απόθεμα ασφαλείας στο ΤΧΣ είναι άνω των 8δις.€ το οποίο θα χρησιμοποιηθεί εάν κάποια τράπεζα χρειαστεί μετά τα stress tests
Έχει καταποντιστεί η αγορά Ακινήτων επισημαίνει η ΤτΕ
-Η πτώση της ζήτησης αποδίδεται κυρίως στην δραματική αύξηση της ανεργίας και την μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος, στην αύξηση φορολογίας ακινήτων και στην έως πρόσφατα τουλάχιστον σημαντική αστάθεια του φορολογικού πλαισίου.
-Η τιμές διαμερισμάτων υποχώρησαν σωρευτικά από το 2008 έως τέλος 2013 κατά 33,4% (στοιχεία τραπεζών), ενώ τα στοιχεία από κτηματομεσιτικά δείχνουν μεγαλύτερη μείωση
Αθήνα: -35,8%
Θες/κη: -37,1%
Άλλες μεγάλες πόλεις: -30,9%
Λοιπές περιοχές: -29,4%
-Από έρευνα κτηματομεσιτικών γραφείων και Συμβούλων ακίνητης περιουσίας, προκύπτει ότι το 2013, μόλις το 17% των συναλλαγών στα ακίνητα πραγματοποιήθηκε με συμμετοχή τραπεζικού δανεισμού έναντι 82% στις αρχές του 2009. Το μέσο ποσοστό δανειοδότησης το 2013 ανήλθε στο 35% της συνολικής αξίας του ακινήτου, έναντι 70% στις αρχές του 2009.
-Η μέση περίοδος αναμονής για την διάθεση ακινήτων προς πώληση υπερδιπλασιάστηκε από 5 μήνες στις αρχές του 2009, σε ένα χρόνο το 2013.
-Το ποσοστό της έκπτωσης στην αρχική τιμή (παζάρι) από 12,6% το 2009, έγινε 20,7% το 2013
-Η φορολογική επιβάρυνση της ακίνητης περιουσίας στην διάρκεια της κρίσης έχει επιτείνει την ύφεση στην αγορά και έχει αποθαρρύνει σημαντικά την ζήτηση. Μάλιστα, η στρέβλωση η οποία προκαλείται από την ύπαρξη αντικειμενικών αξιών που σε πολλές περιπτώσεις (π.χ. ακίνητα μεγάλου μεγέθους σε «ακριβές» περιοχές, υποβαθμισμένες περιοχές του κέντρου της Αθήνας κ.α.) υπερβαίνουν σημαντικά τις εμπορικές αξίες των ακινήτων, οδηγεί σε τεχνητή υπερφορολόγηση της ακίνητης περιουσίας και σε περαιτέρω, μη ορθολογική πλέον συμπίεση των αξιών.
-Εκτιμάται ότι στην σταθεροποίηση της αγοράς θα συμβάλει η ρύθμιση για μερική παράταση στους πλειστηριασμούς για α΄ κατοικία το 2014, σε συνδυασμό με την ουσιαστική επανασύνδεση με τον τραπεζικό σύστημα των νοικοκυριών που αδυνατούσαν να εξυπηρετήσουν τα δάνεια και την εισαγωγή της δυνατότητας πληρωμής μικρότερων δόσεων.
Προτεραιότητα ανάπτυξη & διαρθρωτικές αλλαγές για τον Προβόπουλο
-Συνεπής υλοποίηση του Προϋπολογισμού του 2014.
-Αισθητή βελτίωση της φορολογικής διοίκησης και του φοροεισπρακτικού μηχανισμού.
-Ταχύτερη διευθέτηση των φορολογικών υποθέσεων από τη Δικαιοσύνη.
-Μείωση του γραφειοκρατικού και διοικητικού βάρους για τον ιδιωτικό τομέα.
-Βελτίωση των βασικών υπηρεσιών που παρέχονται στους πολίτες.
-Αξιολόγηση της αποδοτικότητας των δημοσίων υπηρεσιών και των δημοσίων υπαλλήλων μέσω διαφανών και αντικειμενικών κριτηρίων.
-Διαμόρφωση σταθερού και φιλικού προς την επιχειρηματικότητα, τις επενδύσεις και την εργασία φορολογικού πλαισίου, που ταυτόχρονα θα είναι αυστηρό απέναντι στη φοροδιαφυγή.
Τεράστιες οι κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης
-Το 34,6% του πληθυσμού (3.795.100 άτομα) βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή σε κατάσταση κοινωνικού αποκλεισμού στη χώρα μας. Πρόκειται για το 4ο υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε. μετά τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και τη Λετονία.
-Το 50% των φτωχών στην Ελλάδα έχουν εισόδημα κάτω από 4.000 ευρώ ετησίως ανά άτομο.
-Ο πληθυσμός που διαβιεί σε νοικοκυριά στα οποία δεν εργάζεται κανένα μέλος ή εργάζεται λιγότερο από 3 μήνες τον χρόνο φθάνει τα 1.010.900 άτομα (16,1% του πληθυσμού ηλικίας 18-59 ετών).
-Το διαθέσιμο εισόδημα μειώθηκε κατά περισσότερο από 30% την περίοδο 2010-2013, που είναι το μεγαλύτερο ποσοστό στις χώρες του ΟΟΣΑ μεταπολεμικά.
-Η ιδιωτική κατανάλωση σε σταθερές τιμές περιορίστηκε κατά περίπου 23% μεταξύ 2010-2013.
-Το ποσοστό απασχόλησης στις ηλικίες 20-64 ετών μειώθηκε στο 53,3% το 2013, έναντι 64,4% το 2009.
-Η σωρευτική μείωση των πραγματικών μέσων ακαθάριστων αποδοχών έφθασε το 25,2% μεταξύ 2010-2013. Το «ψαλίδισμα» των αποδοχών των εργαζομένων θα συνεχιστεί φέτος σε ποσοστό 1,5%, μετά τη συρρίκνωσή τους κατά 6,6% το 2012 και 7,4% το 2013.
Την ερχόμενη εβδομάδα στη δημοσιότητα τα stress tests των τραπεζών
Ωστόσο, ο Διοικητής προανήγγειλε την δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων των stress tests στις ελληνικές τράπεζες την επόμενη εβδομάδα. Ο διοικητής της ΤτΕ τόνισε ότι η Τράπεζα ολοκλήρωσε τη διαδικασία «υιοθετώντας μια συντηρητική προσέγγιση για να διασφαλίσει την αξιοπιστία της άσκησης» και σημείωσε ότι ωσότου ανακοινωθούν τα αποτελέσματα την ερχόμενη εβδομάδα στελέχη της ΤτΕ θα έχουν συναντήσεις με στελέχη της τρόικας «με αντικείμενο τις τεχνικές λεπτομέρειες που σχετίζονται με τη μεθοδολογία και τα αποτελέσματα της άσκησης». Ακόμη, ο κ. Προβόπουλος ανέφερε ότι το «μαξιλάρι» του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ξεπερνά τα 8δισ.€.