Του Θανάση Τσίτσα
Η πορεία των διαπραγματεύσεων μεταξύ της Ελλάδας και των εταίρων βρέθηκε στο επίκεντρο της συνάντησης του Έλληνα υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη με τον Αμερικανό ομόλογό του Τζακ Λιου στην Ουάσινγκτον.
Μετά τη συνάντησή του με τον κ. Λιου, ο κ. Βαρουφάκης δήλωσε σε Έλληνες δημοσιογράφους πως «οι ΗΠΑ θεωρούν ότι η ελληνική πλευρά έχει την υποχρέωση – και εκεί συμφωνούμε- να κάνει ακριβώς ό,τι χρειάζεται και με το παραπάνω για να προχωράει η διαδικασία των διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς όσο γίνεται πιο αποτελεσματικά, με στόχο τη σύναψη μιας συμφωνίας που θα ξεκλειδώσει το μέλλον της ελληνικής ανάκαμψης έτσι ώστε η εθνική οικονομία να μην αποτελέσει ζήτημα ούτε για τον ελληνικό λαό αλλά ούτε και για την ευρωζώνη».
Ο κ. Βαρουφάκης, συνέχισε λέγοντας ότι από την άλλη μεριά η Αμερικανική κυβέρνηση αλλά και ο ίδιος ο Τζακ Λιου «κρίνουν ότι ένα ατύχημα θα ήταν μη διαχειρίσιμο από την ευρωζώνη, αντίθετα με κάποιες χαλαρές δηλώσεις κάποιων Ευρωπαίων αξιωματούχων που παίζουν με τη φωτιά. Οπότε, οι ΗΠΑ –και αυτό ήταν μια από τις δηλώσεις/θέσεις/τοποθετήσεις στη συζήτησή μας, δεν παίζουν το ρόλο του διαμεσολαβητή, αλλά κρίνουν ότι έχουν υποχρέωση να πιέζουν και τις δύο πλευρές, έτσι ώστε να έρθουμε σε μία αμοιβαίως επωφελή συμφωνία, τόσο προς όφελος της Ευρώπης και της Ελλάδας όσο και προς όφελος της παγκόσμιας οικονομίας».
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου ο Γιάνης Βαρουφάκης τόνισε ότι "η ελληνική κυβέρνηση δεν χρειάζεται νουθεσίες για την ανάγκη μεταρρυθμίσεων. Εμείς οι ίδιοι κρίνουμε ότι θα κριθούμε από την επιτυχία και το βάθος του μεταρρυθμιστικού μας προγράμματος" και πρόσθεσε πως: "Αυτό που προσπαθούμε με αυτές τις διαπραγματεύσεις είναι να πείσουμε τους θεσμούς ότι το προηγούμενο πρόγραμμα των μεταρρυθμίσεων ήταν πολύ light, ότι στόχευε στα λάθος προβλήματα, στα ήσσονος σημασίας προβλήματα και ότι δεν έβαζε το μαχαίρι βαθιά στο κόκαλο. Οπότε σε αυτό το ζήτημα δεν υπάρχει καμία απολύτως διαφωνία με την αμερικανική κυβέρνηση. Θα έλεγα ότι εμείς φιλοδοξούμε να οδηγήσουμε τη μεταρρυθμιστική διαδικασία".
Ο Γιάνης Βαρουφάκης απάντησε σε ερωτήσεις δημοσιογράφων:
Σώκου (Καθημερινή): Εσείς τι ζητήσατε από τον κ. Λιου;
Βαρουφάκης: Απολύτως τίποτα.
Σώκου: Ξέρουμε ότι και ο Πρόεδρος Ομπάμα είπε ότι η Ελλάδα πρέπει να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις ή μάλλον να τις αρχίσει στην αγορά εργασίας, στα φορολογικά και στη γραφειοκρατία.
Βαρουφάκης: Να σας θυμίσω ότι η κυβέρνησή μας εξελέγη στη βάση μιας ατζέντας άκρως μεταρρυθμιστικής. Η θέση μας είναι ότι το πρόβλημα στην Ελλάδα –ένα από τα μεγάλα προβλήματα- είναι ότι δυστυχώς οι μεταρρυθμίσεις δεν έχουν γίνει και αυτές που έχουν γίνει, έχουν αποπειραθεί, έχουν γίνει σαθρά. Επιπλέον, οποιοσδήποτε σώφρων άνθρωπος που έχει γνώση της ελληνικής κοινωνικής οικονομίας, αν έκανε μια ιεράρχηση των προβλημάτων, των κακοπαθειών της ελληνικής οικονομίας από τη χειρότερη περίπτωση στη λιγότερο προβληματική, θα έβλεπε ότι οι μεταρρυθμίσεις μέχρι τώρα αντί να στρέφονται στην κορυφή της πυραμίδας εκεί που είναι τα μεγάλα, τα πραγματικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, στρέφονται προς ήσσονος σημασίας ζητήματα. Μιλάμε συνέχεια για τους ταξιτζήδες και τους φαρμακοποιούς, όταν έχουμε ολιγοπωλιακές και προσοδοφορικές καταστάσεις οι οποίες κρατάνε την ελληνική οικονομία πίσω εδώ και δεκαετίες.
Η ελληνική κυβέρνηση δεν χρειάζεται νουθεσίες για την ανάγκη μεταρρυθμίσεων. Εμείς οι ίδιοι κρίνουμε ότι θα κριθούμε από την επιτυχία και το βάθος του μεταρρυθμιστικού μας προγράμματος. Αυτό που προσπαθούμε με αυτές τις διαπραγματεύσεις είναι να πείσουμε τους θεσμούς ότι το προηγούμενο πρόγραμμα των μεταρρυθμίσεων ήταν πολύ light, ότι στόχευε στα λάθος προβλήματα, στα ήσσονος σημασίας προβλήματα και ότι δεν έβαζε το μαχαίρι βαθιά στο κόκαλο. Οπότε σε αυτό το ζήτημα δεν υπάρχει καμία απολύτως διαφωνία με την αμερικανική κυβέρνηση. Θα έλεγα ότι εμείς φιλοδοξούμε να οδηγήσουμε τη μεταρρυθμιστική διαδικασία. Τώρα όσον αφορά το ερώτημά σας, τι ζητήσαμε, δεν ζητάμε τίποτα, όπως δεν ζητάμε τίποτα από κανέναν φίλο εκτός ευρωζώνης. Όταν τίθεται το ερώτημα για παράδειγμα, ποιος είναι ο στόχος ενός ταξιδιού στη Ρωσία του Πρωθυπουργού, του Υπουργού Εξωτερικών, αν θεωρούμε ότι μπορούμε να βρούμε βοήθεια και «πλάτες» στη διαπραγμάτευση εκτός ευρωζώνης, δεδομένη μου απάντηση είναι ότι ως Υπουργός Οικονομικών κρίνω ότι το πρόβλημα της διαπραγμάτευσης, το πρόβλημα της κρίσης του ευρώ, το πρόβλημα της ελληνικής κρίσης είναι ζήτημα που αφορά αποκλειστικά την ευρωπαϊκή οικογένεια. Και ποτέ δε θα αποζητήσουμε διαμεσολάβηση κάποιου παράγοντα εκτός της ευρωζώνης. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι δεν θα έχουμε διμερείς σχέσεις και ανταλλαγή απόψεων με χώρες με τις οποίες η Ελλάδα έχει συμμαχία, μακρά παράδοση φιλίας και ιδίως βεβαίως μια χώρα σαν τις ΗΠΑ.
Σώκου: Άρα, μετά τη συνάντηση με τον κ. Λιου, είστε στο ίδιο μήκος κύματος σε σχέση με τις μεταρρυθμίσεις που προωθείτε; Είναι αυτές που και οι Αμερικανοί θεωρούν ότι πρέπει να γίνουν;
Βαρουφάκης: Πρέπει να σας πω ότι δεν συζητήσαμε συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις. Συζητήσαμε πιο πολύ για το δρόμο με τον οποίο η διαδικασία διαπραγμάτευσης με τους εταίρους και τους θεσμούς θα οδηγήσει σε ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων το οποίο θα είναι κοινά αποδεκτό στην Ευρώπη. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν παρεμβαίνει στη διαμόρφωση του μεταρρυθμιστικού μας προγράμματος, όπως είναι εμφανές και λογικό.
Θα μου επιτρέψετε να κάνω μια τοποθέτηση κρίσης. Αν και δεν έχουμε συζητήσει για τις συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις, έχω την εντύπωση ότι με τη συγκεκριμένη κυβέρνηση, αν κάναμε μια τέτοια συζήτηση, θα ήμασταν όπως λένε οι Αμερικάνοι «on the same page». Θα ήμασταν λίγο πολύ σε συμφωνία.
Τσίτσας (Antenna): Μετά την επίσκεψη στην Atkinson και στον Nathan Sheets, οι ανακοινώσεις από το Λευκό Οίκο, από το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών και από τον εκπρόσωπο του Λευκού Οίκου είναι πιο αυστηρές εδώ και μιάμιση εβδομάδα. Έχει αλλάξει λίγο απέναντι στην ελληνική πλευρά...
Βαρουφάκης: Θα σας μιλήσω επί προσωπικού για κάποιο θέμα που συσχετίζεται, χωρίς σχόλιο για το συγκεκριμένο. Είμαι στην πολιτική τώρα τρεις μήνες. Αυτό που μου κάνει πολλή εντύπωση, έχοντας εισέλθει σε αυτό το στίβο, είναι ότι πολύ συχνά και όχι μόνο στην συγκεκριμένη περίπτωση, αλλά γενικότερα, είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα αναντιστοιχία μεταξύ αυτών που λέγονται κεκλεισμένων των θυρών και αυτών που βγαίνουν κατόπιν είτε με τη μορφή διαρροών είτε και κάποιες φορές υπό τη μορφή επίσημων ανακοινώσεων. Όχι μόνο εδώ αλλά γενικότερα.
Τσίτσας: Και αυτό που λένε σε Κύπριους αξιωματούχους είναι ότι πρέπει αυτά που λέτε να τα εφαρμόσετε και να τα πάτε σε νομοσχέδιο.
Βαρουφάκης: Αυτό ξέρετε ακούγεται, όπως λένε στα αγγλικά, μουσική στ’ αυτιά μου. Γιατί αυτό το οποίο εμείς ζητάμε από τους θεσμούς από τότε που ολοκληρώθηκε η συμφωνία στο eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου, είναι ακριβώς αυτό. Εμείς πάρα πολύ θέλαμε, διακαώς αποζητούσαμε η συζήτηση να γίνει επί συγκεκριμένων μεταρρυθμιστικών νομοσχεδίων. Αυτό ήταν το αίτημά μας. Δυστυχώς, από την μεριά των θεσμών υπήρξε μια άρνηση, αν θέλετε, αυτής της διαδικασίας. Ζητούσαν ολοκληρωμένη αναθεώρηση και ανασκόπηση των πάντων. Προσωπικά έχω δηλώσει πολλές φορές στους εταίρους μας και στους συνομιλητές μου ότι πάντα θεωρούσα αναποτελεσματική μια συζήτηση επί πάντων, γιατί καταλήγει να είναι μια συζήτηση για το τίποτα. Ελπίζω ότι τώρα, που μπαίνουμε στην τελική ευθεία των διαπραγματεύσεων, επιτέλους θα γίνει αυτό που ζητάμε εδώ και μήνες. Συζήτηση επί συγκεκριμένων νομοσχεδίων. Παράδειγμα, τη φοροδιαφυγή, το φορολογικό γενικά, για τα κόκκινα δάνεια, για τις μεταρρυθμίσεις όσον αφορά στην αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, τις ιδιωτικοποιήσεις, για το ασφαλιστικό σύστημα. Αυτό είναι ακριβώς που ζητάμε και θα συνεχίσουμε να ζητάμε και είμαστε σίγουροι ότι πολύ σύντομα θα ευοδωθεί αυτή μας η προσπάθεια.
Αναφερόμενος στην συνάντηση του με τον Mario Draghi, ο κ. Βαρουφάκης δήλωσε:
«Είχαμε μια πολύ φιλική συζήτηση, η οποία είχε ένα ερώτημα: Πως μπορούμε να ελαχιστοποιήσουμε τα προβλήματα μεταξύ του σήμερα και της συμφωνίας και να κάνουμε τη διαδικασία πιο αποτελεσματική».