Τεράστιες είναι οι καταστροφές που προκάλεσε φωτιά στο τέμενος Βαγιαζήτ στο Διδυμότειχο.
Η πυρκαγιά ξέσπασε στις 3 τα ξημερώματα από άγνωστη μέχρι στιγμής αιτία και πολύ γρήγορα επεκτάθηκε σε ολόκληρο το κτήριο.
Κλιμάκιο της ΕΥΠ βρίσκεται στο τέμενος Βαγιαζήτ προκειμένου να ενημερωθεί για την πορεία των ερευνών που θα ρίξουν φως στα αίτια που προκάλεσαν την καταστροφική πυρκαγιά.
Παράλληλα επιτόπια έρευνα για την κατάσταση στο τέμενος Βαγιαζήτ, μετά την εκδήλωση της πυρκαγιάς τις πρώτες πρωινές ώρες, πραγματοποιεί επιτελείο του υπουργείου Πολιτισμού, ύστερα από εντολή της υπουργού, Λυδίας Κονιόρδου, που βρίσκεται στην Ιερουσαλήμ.
«Το επιτελείο θα δρομολογήσει άμεσα τις απαραίτητες σωστικές εργασίες. Από τις αρμόδιες αρχές θα γίνει άμεσα η διερεύνηση της αιτίας της πυρκαγιάς, ούτως ώστε να αποφθεχθούν οι οποιοιδήποτε μελλοντικοί κίνδυνοι, αλλά και να αποδοθούν οι τυχόν ευθύνες», αναφέρει, σε σημερινή ανακοίνωσή του, το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.
«Το Τέμενος Βαγιαζήτ κτίστηκε το 1420 μ.Χ. από τον σουλτάνο Μεχμέτ Ι. Η αρχική θολωτή κάλυψή του γρήγορα κατέπεσε, οπότε και περί τα τέλη του 15ου αιώνα αντικαταστάθηκε από μεγάλων διαστάσεων δρύινη πυραμιδοειδή στέγη. Η αποκατάσταση του Τεμένους Βαγιαζήτ, αποτελεί προτεραιότητα του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Για τον λόγο αυτόν, το υπουργείο δρομολόγησε την αποκατάστασή του, εντάσσοντας το έργο σε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα. Μέχρι σήμερα, έχουν εκπονηθεί μελέτες αποτύπωσης, έχουν γίνει ανασκαφικές διερευνήσεις και κατασκευή προστατευτικού στεγάστρου. Το έργο της αποκατάστασης ολοκληρώνεται με το νέο ΕΣΠΑ 2013-2020, συνολικού προϋπολογισμού 5.000.000 ευρώ», σημειώνεται στην ανακοίνωση.
«Με τη συνδρομή ειδικών επιστημόνων και τη χρηματοδότηση του ΥΠΠΟΑ, έχουν τεθεί οι προδιαγραφές για την ανάθεση των απαιτούμενων μελετών ολοκλήρωσης του σύνθετου αυτού έργου. Έχοντας εξασφαλίσει την πλήρη αποτύπωση και την αρχαιολογική τεκμηρίωση του μνημείου, το ΥΠΠΟΑ είναι αποφασισμένο και καθόλα έτοιμο για την πλήρη αποκατάσταση του Τεμένους και την απόδοσή του, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην τοπική κοινωνία, όσο και ευρύτερα, θεωρώντας το πολύ σημαντικό στοιχείο του πολιτιστικού αποθέματος της χώρας», καταλήγει η ανακοίνωση του υπουργείου.
«Θλιβερό γεγονός» χαρακτήρισε την πυρκαγιά στο τέμενος ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος, αφού όπως είπε «γιατί οδήγησε στην καταστροφή ενός θρησκευτικού και πολιτιστικού χώρου. Τόνισε, μάλιστα, πως «η Κυβέρνηση θα το ανακατασκευάσει ενώ η Πυροσβεστική και οι άλλες υπηρεσίες κάνουν ότι πρέπει για να αποσαφηνιστούν οι αιτίες»
«Οι ζημιές στο Τέμενος Βαγιαζήτ προκαλούν μεγάλη θλίψη αναφέρει η Τομεάρχης Πολιτισμού και Αθλητισμού της Νέας Δημοκρατίας, βουλευτής Α’ Αθηνών, Όλγα Κεφαλογιάννη και συμπληρώνει πως «πρόκειται για ένα μοναδικό μνημείο, το σημαντικότερο ίσως οθωμανικό μνημείο της Ευρώπης, η ύπαρξη του οποίου σηματοδοτεί την ειρηνική συνύπαρξη Χριστιανών και Μουσουλμάνων».
Στην ανακοίνωσή της προσθέτει ακόμη πως δεν είναι «η κατάλληλη στιγμή να μιλήσουμε για την ολιγωρία, τις εμμονές και τις σημαντικές ευθύνες καθυστέρησης της επανεκκίνησης των έργων που είχαν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ 2014 – 2020. Τώρα, απαιτούνται άμεσα αντανακλαστικά και συντονισμένες δράσεις. Οι δηλώσεις και τα ευχολόγια δεν αρκούν πλέον».
Την λύπη του για το περιστατικό εκφράζει το ΠΑΣΟΚ, το οποίο σε ανακοίνωσή του τονίζει πως είναι ευθύνη της Κυβέρνησης «να ενημερώσει δημόσια και υπεύθυνα για τις αιτίες της πυρκαγιάς ώστε να μην επιτρέψει να δημιουργηθούν προβλήματα στη διεθνή εικόνα της χώρας.» «Οποιαδήποτε καθυστέρηση στην απαραίτητη ενημέρωση μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες» διαμηνύει το ΠΑΣΟΚ.
Του 15ου αιώνα το τέμενος που τυλίχθηκε στις φλόγες
Στο τέμενος, που αποτελεί πολιτιστικό μνημείο, γίνονταν τα τελευταία δύο χρόνια εργασίες αναστήλωσης.
Η ανέγερσή του ξεκίνησε επί Βαγιαζήτ Α’ αλλά διακόπηκε λόγω της τουρκικής ήττας και του θανάτου του Βαγιαζήτ στη Μάχη της Άγκυρας το 1402.
Οι εργασίες ανέγερσης ξανάρχισαν από τον γιο του Μεχμέτ Α’ και το τέμενος εγκαινιάστηκε το Μάρτιο του 1420.
Την οικοδόμησή του, ανέλαβε ο Καδής του Διδυμοτείχου Σεγίντ Αλί και το τζαμί το έκτισε ο Ντογκάν Μπιν Αμπντουλάχ με μηχανικό τον Ιβάζ Μπιν Μπαγεζίντ.
Οι τοίχοι του κτιρίου έχουν πάχος περίπου 2,50 μ. και η κύρια είσοδος είναι στην νότια πλευρά.
Στην νοτιοανατολική πλευρά βρίσκεται ο επιβλητικός μιναρές ο οποίος αρχικά είχε έναν εξώστη.
Το 1913 οι Τούρκοι πρόσθεσαν δεύτερο εξώστη, ψηλότερα από τον πρώτο ξανακτίζοντας το πάνω μέρος του μιναρέ, το οποίο είχε καταρρεύσει.