Η λίστα με τα 140 προαπαιτούμενα που πρέπει να εκπληρώσει η ελληνική κυβέρνηση μέχρι το Eurogroup της 22ας Μαΐου προκειμένου να υπάρξει η πλήρης συμφωνία αλλά και έγκριση για την εκταμίευση της επόμενης δόσης είδε το φως της δημοσιότητας.
Από τον μεγάλο κατάλογο με τις 140 υποχρεώσεις που θα πρέπει να εκπληρώσει η Ελλάδα, οι 88 απαιτούν νόμο και ουσιαστικά θα κλείσουν με την ψηφοφορία που προγραμματίζεται για τις 18 Μαΐου.
Στην συμφωνία περιγράφεται αναλυτικά το πακέτο μέτρων που θα πρέπει να ισχύσει από το 2018, επιβεβαιώνεται η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών ποσοτικοποιείται η σύνθεση του πακέτου των αρνητικών αλλά και των θετικών μέτρων για τη διετία 2019-2020 ενώ αναφέρεται ρητά η υποχρέωση της Ελλάδας να περάσει από τη Βουλή και το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα για την περίοδο 2018-2021.
Εκτός από την «κρυφή» αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών μέσα στο 2018, την επόμενη χρονιά προβλέπεται η μείωση του επιδόματος θέρμανσης, η κατάργηση του επιδόματος ανεργίας για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας, αλλά και η κατάργηση εκπτώσεων φόρου ώστε να εξοικονομηθούν 189 εκατ. ευρώ, ενώ επιβάλλεται σειρά αλλαγών στην εργατική νομοθεσία.
Στις 16 Μαΐου, η Τράπεζα της Ελλάδας και το υπουργείο Οικονομικών υποχρεούνται να δημοσιοποιήσουν τον οδικό χάρτη για την χαλάρωση των capital controls.
Τα μέτρα και αντίμετρα : με τα 140 προαπαιτούμενα
Εργασιακά - ασφαλιστικά και συνδικαλιστικά
- Μόνο το 2018 θα ισχύσει η έκπτωση 15% επί της νέας, διευρυμένης βάσης υπολογισμού των εισφορών
- Από το 2019 και μετά, «καμία μείωση δεν θα υπάρχει»
- Νομοθέτηση μείωσης συντάξεων ώστε να εξασφαλίζεται «σε μόνιμη βάση» καθαρή εξοικονόμηση 1% του ΑΕΠ ή 1,8δις€ το 2019
- Στον αριθμό 39 της λίστας, προβλέπεται η μείωση του προσωπικού του ΕΦΚΑ, ενώ αναφορά γίνεται και στην υποχρέωση της ελληνικής πλευράς να δημοσιοποιεί τα στοιχεία του συστήματος Ήλιος που αφορούν τον αριθμό των συνταξιούχων και το ύψος των δαπανών, ανά μήνα
- Δυσμενείς αλλαγές στα εργασιακά: Στις ομαδικές απολύσεις, καθώς ορίζεται ξεκάθαρα ότι πρέπει να νομοθετηθεί η τροποποίηση του νόμου ώστε το ισχύον πλαίσιο της διοικητικής έγκρισης των ομαδικών απολύσεων θα αντικατασταθεί από μια διαδικασία γνωστοποίησης, η οποία δεν θα συνεπάγεται προ-έγκριση (Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι καταργείται η δυνατότητα του εκάστοτε υπουργού να απορρίπτει αιτήματα για ομαδικές απολύσεις. Θα υπάρχει μια διαδικασία ελέγχου της διαδικασίας με τον εργοδότη να υποχρεούται σε γνωστοποίηση των προθέσεών του εντός τριμήνου).
- Συλλογικές διαπραγματεύσεις: Η Τρόικα επιμένει να καθοριστεί με νόμο ότι οι μεταρρυθμίσεις των συλλογικών διαπραγματεύσεων του 2011 θα παραμείνουν σε ισχύ μέχρι το τέλος του προγράμματος (Έτσι, η αρχές της ευνοϊκότερης ρύθμισης και της επέκτασης των συμβάσεων θα παραμείνουν σε αναστολή έως τον Αύγουστο του 2018).
- Συνδικαλιστικός νόμος: Εκσυγχρονισμός του συνδικαλιστικού νόμου (1264/1982) και άλλων σχετικών διατάξεων, με στόχο την επανεξέταση του καταλόγου των δικαιολογημένων λόγων απόλυσης συνδικαλιστών και τον εξορθολογισμό των λεγόμενων «συνδικαλιστικών προνομίων».
- Κατάργηση παροχών: Ειδικά για το 2018 με αιχμή τις σχετικές συστάσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας θα πρέπει να καταργηθούν παροχές που αλληλοκαλύπτονται με το ΚΕΑ όπως επιδόματα τέκνων, με στόχο την εξοικονόμηση 8,5 εκατ. ευρώ το 2017 και 10 εκατ. ευρώ το 2018, μειωθεί το επίδομα θέρμανσης κατά 58 εκατ. ευρώ, να μειωθούν δημοσιονομικές δαπάνες κατά 189 εκατ. ευρώ το 2018 και να καταργηθεί το επίδομα ανεργίας για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας, με στόχο την εξοικονόμηση 1,5 εκατ. ευρώ το 2017 και 2 εκατ. ευρώ το 2018.
Αύξηση των εισφορών σε 1,4 εκατ. ασφαλισμένους και μείωση συντάξεων σε περίπου 1,1 συνταξιούχους περιλαμβάνει μεταξύ άλλων η λίστα με τα 140 «βαριά» προαπαιτούμενα που οφείλει η ελληνική κυβέρνηση να νομοθετήσει εντός των επόμενων ημερών.
Πακέτο αντίμετρων
Στοχευμένες παροχές κοινωνικής μέριμνας (επίδομα στέγασης, επιδόματα τέκνων, σχολικά γεύματα, μείωση της συμμετοχής στα φάρμακα) συνολικού κόστους 0,7% καθώς και προώθηση ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης και επενδύσεις (0,3% του ΑΕΠ).
Φόροι και δημοσιονομικά
- Πρόσθετα μέτρα για το 2018: Συμφωνηθέντα πρόσθετα μέτρα 450 εκατ. ευρώ για το 2018 (σ.σ. κατάργηση της φοροαπαλλαγής ιατρικών δαπανών (121 εκατ. ευρώ), κατάργηση της έκπτωσης 1,5% κατά τον υπολογισμό της μηνιαίας παρακράτησης φόρου (68 εκατ. ευρώ), μαχαίρι στο επίδομα θέρμανσης (58 εκατ. ευρώ), κατάργηση επιδομάτων τα οποία ενσωματώνονται στο Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (10 εκατ. ευρώ), εξοικονόμηση 188 εκατ. ευρώ από τον ΕΟΠΠΥ).
- 3,5% του ΑΕΠ πλεονάσματα έως 2021-2022
- Μείωση αφορολόγητου για εξοικονόμηση σε μόνιμη βάση 1,8δις€
- Κάλυψη κενού 0,3% του ΑΕΠ το 2018 το οποίο προβλέπεται να κλείσει με: εξορθολογισμό των δαπανών υγείας (259 εκατ. ευρώ), περίπου 125 εκατ. ευρώ από το claw back (125 εκατ. ευρώ το 2017 και 188 εκατ. το 2018), τη φορολόγηση των ενοικιάσεων Airbnb (48 εκατ. ευρώ), τον εξορθολογισμός των κινήτρων απόδοσης στο μισθολογικό κόστος του Δημοσίου (33 εκατ. ευρώ) και επτά εκατ. ευρώ από τις αμυντικές δαπάνες με αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού επιδομάτων επικινδυνότητας και εξορθολογισμό επιδομάτων τοποθέτησης στο εξωτερικό.
- Αύξηση της εισπραξιμότητας των φόρων αλλά και να επεκτείνει την εθελοντική συμμετοχή της ναυτιλίας και για το 2018. Παράλληλα θα επανεξετάσει τον νόμο εταιρικής φορολόγησης σε ότι αφορά συγχωνεύσεις και εξαγορές.
- Οι φορολογικές αρχές καλούνται παράλληλα να παρουσιάζουν την στρατηγική τους απέναντι στο λαθρεμπόριο αλλά και ένα σχέδιο δράσης για την διευκόλυνση του εμπορίου.
- Τις τράπεζες και τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στο πλαίσιο για τα κόκκινα δάνεια καθώς και τη ρύθμιση για την νομική κάλυψη των στελεχών που θα υπογράψουν τις αναδιαρθρώσεις δανείων.
- Τις αγορές με τη λειτουργία καταστημάτων περισσότερες Κυριακές και την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων που περιλαμβάνουν οι εργαλειοθήκες του ΟΟΣΑ
- Την αγορά ενέργειας με τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ αλλά και τον οδικό χάρτη για τη μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ.
- Τις ιδιωτικοποιήσεις με το στρατηγικό σχέδιο του ΤΑΙΠΕΔ και τη μεταφορά ΔΕΚΟ στο Υπερταμείο
Η κυβέρνηση καλείται να υιοθετήσει το πακέτο μέτρων και παράλληλα να διαπραγματευτεί το θέμα των πρωτογενών πλεονασμάτων, που όπως φαίνεται και στο κείμενο του επικαιροποιημένου μνημονίου παραμένει ανοικτό.