Περισσότεροι από 150 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων πρόκειται να λάβουν μέρος σήμερα στην έναρξη της 21ης διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα που θα πραγματοποιηθεί στο Παρίσι, κάτω από δρακόντεια μέτρα ασφαλείας.
Είναι μία σύνοδος πέρα από τα συνηθισμένα που αντιμετωπίζει ένα κολοσσιαίο στοίχημα και φιλοδοξεί να καταλήξει σε μια ιστορική συμφωνία για την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, οι συνέπειες της οποίας είναι όλο και περισσότερο ανησυχητικές.
Ο Πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ και ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Μπαν Γκι-μουν θα υποδεχθούν τον Αμερικανό Μπαράκ Ομπάμα, τον κινέζο Σι Τζινπίνγκ, τον ρώσο Βλαντίμιρ Πούτιν, τον ινδό Ναρέντρα Μόντι και τους ομολόγους τους από όλο τον κόσμο, υπό την προστασία 2.800 αστυνομικών και στρατιωτικών, στο πάρκο εκθέσεων του Μπουρζέ (βόρεια του Παρισιού), που μετατράπηκε σε φρούριο μετά τις επιθέσεις των τζιχαντιστών στις 13 Νοεμβρίου.
Κατά την έναρξη της τελετής (12:00 ώρα Ελλάδας) θα τηρηθεί ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των θυμάτων των επιθέσεων του Παρισιού, κατά τις οποίες έχασαν τη ζωή τους 130 άνθρωποι.
Έπειτα από ένα Σαββατοκύριακο κατά το οποίο πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 2.000 πορείες σε όλο τον κόσμο με αίτημα μια "ισχυρή συμφωνία για το κλίμα", και αμαυρώθηκαν στο Παρίσι από συγκρούσεις όπου η γαλλική αστυνομία προχώρησε χθες στο Παρίσι σε 341 προσαγωγές, από τις οποίες οι 317 μετατράπηκαν σε προφυλακίσεις, οι ηγέτες πρόκειται να μιλήσουν με τη σειρά –για τρία λεπτά το πολύ o καθένας– για τις δεσμεύσεις που θα αναλάβουν οι χώρες τους.
Οι πρωτιές δεν λείπουν από αυτή τη "COP21", που θα φιλοξενήσει 10.000 αντιπροσώπους, παρατηρητές και δημοσιογράφους: είναι η μεγαλύτερη διάσκεψη για το κλίμα, η μεγαλύτερη συγκέντρωση αρχηγών κρατών υπό τον ΟΗΕ εκτός Γενικής Συνέλευσης, η μεγαλύτερη διπλωματική συνάντηση που οργανώθηκε ποτέ στο Παρίσι.
Το αντικείμενο της Συνόδου
Αντικείμενο αυτών των δυο εβδομάδων: η επεξεργασία της πρώτης συμφωνίας που θα δεσμεύει το σύνολο της διεθνούς κοινότητας να μειώσει τις εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου ώστε να περιοριστεί στους 2 βαθμούς Κελσίου η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη σε σχέση με την προ-βιομηχανική εποχή.
Η διαπίστωση είναι εκεί: ο κόσμος έχει υπερθερμανθεί, ως αποτέλεσμα των εκπομπών αερίων που προκαλεί η καύση ορυκτών καυσίμων, αλλά και οι μέθοδοι αγροτικής παραγωγής και η αποψίλωση των δασών που γίνεται πιο έντονη κάθε χρόνο.
Από το Πακιστάν μέχρι τα νησιά του Ειρηνικού, από την Καλιφόρνια μέχρι τους αμπελώνες του Μπορντό στη Γαλλία, η απορρύθμιση του κλίματος συγκλονίζει ολόκληρες περιοχές: ξηρασία, ακτές που "καταβροχθίζει" η θάλασσα, κοραλλιογενείς ύφαλοι που διαβρώνονται από την οξίνιση των ωκεανών.
Τι αναφέρουν οι επιστήμονες
Εκτός από τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας της Γης στους 2 βαθμούς Κελσίου, οι επιστήμονες φοβούνται μια ραγδαία ανάπτυξη που δημιουργεί έναν κόσμο όλο και περισσότερο εχθρικό: κυκλώνες κάθε τόσο, πτώση των αγροτικών αποδόσεων, βύθιση περιοχών στη Νέα Υόρκη (Ηνωμένες Πολιτείες), στη Μομπάι (Ινδία).
Ενόψει της διάσκεψης του Παρισιού 183 χώρες (από τις 195) έχουν δημοσιοποιήσει σχέδια για τη μείωση των εκπομπών τους, μία απροσδόκητη συμμετοχή που ωστόσο δεν απομακρύνει τον κίνδυνο η αύξηση της θερμοκρασίας να κινηθεί τελικά γύρω στους 3 βαθμούς Κελσίου.
Η σύνοδος κορυφής, με πρόσκληση της Γαλλίας, αποσκοπεί να δώσει μια "πολιτική ώθηση" σε μια διαδικασία διαπραγματεύσεων που παραμένει δύσκολη και αβέβαιη, όσο το ερώτημα αυτό αγγίζει τα θεμέλια των οικονομιών και της ανάπτυξης.
Η πολιτική ώθηση
Η "μαζική παρουσία (των ηγετών) μαρτυρεί το επείγον της δράσης", εκτιμά ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών Λοράν Φαμπιούς, ο οποίος θα εκλεγεί σήμερα πρόεδρος της COP και δηλώνει ότι διακατέχεται από "μια επαγρυπνούσα και ενεργό αισιοδοξία". Ο Μπαράκ Ομπάμα δήλωσε ότι είναι "αισιόδοξος για αυτό που μπορούμε να επιτύχουμε".
Ενώ η συγκέντρωση αερίων του θερμοκηπίου έχει φθάσει ένα νέο ρεκόρ το 2014, οι διαπραγματεύσεις προμηνύονται δυσχερείς.
Όλες οι χώρες έχουν τις "κόκκινες γραμμές" τους τις οποίες δεν θέλουν να περάσουν, οι χώρες του Νότου, για παράδειγμα, που καλούν τον Βορρά, ιστορικά υπεύθυνο για την υπερθέρμανση, να τιμήσει τις οικονομικές του υποσχέσεις.
Πιεζόμενοι να προχωρήσουν σε ένα σχέδιο συμφωνίας, οι διαπραγματευτές, που άρχισαν τις εργασίες τους χθες, αναμένεται να ξαναβρεθούν σήμερα το βράδυ. Η ημέρα αυτή αναμένεται επίσης να σημαδευτεί από πολλές διμερείς συναντήσεις.
Η γαλλική πρωτεύουσα ζει επίσης στους ρυθμούς της COP21: θα ισχύσουν κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, ενώ η πόλη θα επιτηρείται από 6.300 αστυνομικούς και στρατιωτικούς. Οι κάτοικοι έχουν κληθεί να παραμείνουν στα σπίτια τους από τον φόβο ενός "εμφράγματος" στα δημόσια μέσα μεταφοράς.