Σκληρή κριτική για τα πεπραγμένα της κυβέρνησης το πρώτο εξάμηνο του 2015 το οποίο «θα καταγραφεί στην ιστορία ως μια διαδικασία πολιτικής προσαρμογής που, παρ’ όλο που βελτίωσε ορισμένους στόχους, κόστισε στη χώρα και περιέπλεξε τα προβλήματα» ασκεί το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι αν αποτύχει η εφαρμογή του τρίτου μνημονίου που ψηφίστηκε με μεγάλη κοινοβουλευτική πλειοψηφία στη Βουλή η ανάπτυξη διακυβεύεται.
Στην τριμηνιαία έκθεσή του για την ελληνική οικονομία τονίζεται επίσης ότι «παρά τις απαισιόδοξες απόψεις που έχουν διατυπωθεί κατά καιρούς από τεχνικής άποψης, η μακροοικονομική διαχείριση μπορεί να πετύχει και οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις να εφαρμοστούν. Βέβαια δεν πρέπει να υποτιμάται ο κίνδυνος να αποτύχει το πρόγραμμα πολιτικά».
«Η πολιτική προσαρμογής θα αποτύχει αν η χώρα δεν επιστρέψει σε τροχιά σταθερής ανάπτυξης» αναφέρεται στην έκθεση και προστίθεται ότι χωρίς μεταρρυθμίσεις που δημιουργούν ένα ευνοϊκό κλίμα για την υγιή επιχειρηματικότητα και δεν συσκοτίζονται από αμφίσημες δηλώσεις και αντιφατικές πρακτικές, η χώρα θα εγκλωβιστεί σε συσταλτικά μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής, που θα εντείνουν την ύφεση και θα καταλήξουμε σε ένα σπιράλ προς τα κάτω.
«Αν δεν αναληφθεί αποφασιστική δράση και δεν γίνουν οι αναγκαίες επιλογές, η ίδια η πορεία της οικονομίας θα εκβιάσει λύσεις που είναι ανεπιθύμητες» τονίζεται στην έκθεση.
Τι λέει στην έκθεσή του το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής για:
Ασφαλιστικό
- Αν εξαλειφθούν πάσης φύσης πελατειακές και συντεχνιακές στρεβλώσεις, τότε το σύστημα δεν θα είναι μόνο δικαιότερο, αλλά και θα συμβάλει στην εξυγίανση της πολιτικής διαδικασίας!
- Οι επαναλαμβανόμενες διαβεβαιώσεις του αρμόδιου υπουργού για «διασφάλιση των σημερινών συντάξεων» δύσκολα υποκρύπτουν τις απώλειες των σημερινών απασχολούμενων και επόμενων γενεών συνταξιούχων.
- Ο τρόπος υπολογισμού των συντάξεων της κυβέρνησης με τους κλιμακούμενους συντελεστές δημιουργεί κίνητρα περαιτέρω αύξησης της μαύρης εργασίας, της εισφοροδιαφυγής αλλά και της φοροδιαφυγής.
- Υψηλές ασφαλιστικές εισφορές αποτελούν εμπόδια στη μείωση της ανεργίας και καθίστανται ανταγωνιστικό μειονέκτημα για τις επιχειρήσεις.
- Δεν μπορούμε να μιλάμε για ένα εξ ολοκλήρου αλληλέγγυο και δίκαιο σύστημα αλλά για ένα σύστημα που ευνοεί την άνιση κατανομή των βαρών χωρίς όμως να παραβλέπουμε ότι υπάρχουν και κάποια στοιχεία δικαιοσύνης.
- Η έκρηξη του ασφαλιστικού συστήματος είναι προ των πυλών και η μεταρρύθμισή του αποτελεί αδήριτη ανάγκη. Κύριο μέλημα θα πρέπει να είναι η διασφάλιση ενός βιοτικού επιπέδου για όλους τους πολίτες λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη την γήρανση του πληθυσμού, τις αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις, τον κίνδυνο των «ηλικιωμένων φτωχών» αλλά και το γεγονός ότι το ασφαλιστικό και η σύνδεσή του με την οικονομία καθορίζει τόσο το κοινωνικό όσο και το αναπτυξιακό μοντέλο, επηρεάζοντας τους ρυθμούς μεγέθυνσης.
- Το ζητούμενο είναι μια μακροπρόθεσμη λύση για το ασφαλιστικό και όχι απλώς επίτευξη των στόχων του μνημονίου. Το πολιτικό κόστος της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης είναι τεράστιο και προϋποθέτει συναίνεση.
Φορολογική Μεταρρύθμιση
-Κατά τον ΟΟΣΑ η φορολογία στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 5,1 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ την περίοδο 2009-2014. Ήταν η μεγαλύτερη αύξηση στον χώρο του ΟΟΣΑ!
- Επίσης, παρά τις συνεχείς αυξήσεις φορολογικών συντελεστών από το 2010 τα φορολογικά έσοδα μειώθηκαν ως το 2015 κατά €8,1 δισ.
- Η απότομη άνοδος των ληξιπρόθεσμων οφειλών των φορολογουμένων είναι κακός οιωνός για το επόμενο διάστημα, καθώς οι υποχρεώσεις των πολιτών προς την εφορία αυξάνονται.
- Η πρόκληση στο φορολογικό είναι όχι μόνο να εξαλειφθούν οι πάσης φύσης ανορθολογισμοί (εξαιρέσεις, φοροαπαλλαγές, πολυπλοκότητα κλπ) αλλά και να διευρυνθεί η φορολογική βάση με την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, όπου μέχρι σήμερα οι φορολογικές αρχές δεν έχουν πετύχει πολλά πράγματα. Άλλως, θα επιβαρύνονται οι πολίτες που ήδη φορολογούνται κανονικά. Αυτό δεν είναι απλά άδικο, αλλά και αντιπαραγωγικό καθώς εξαλείφει κίνητρα και δηλητηριάζει το κοινωνικό κλίμα.
-Θεωρούμε ότι η συνεχής αύξηση φόρων ιδίως μέσα σε περιβάλλον οικονομικής ασφυξίας, δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική. Ενισχύει την ύφεση καθώς και ακυρώνει πολλά επενδυτικά σχέδια. Ειδικά για τις επιχειρήσεις, ο συνδυασμός της στενής φορολογικής βάσης και των πολύ υψηλών φορολογικών συντελεστών (οι οποίοι δεν θα χρειάζονταν αν η φορολογική βάση ήταν ευρύτερη) επιφέρει ένα γενικότερο σημαντικό πλήγμα στις επενδύσεις των επιχειρήσεων ευνοώντας μόνο τους επενδυτές που μπορούν να εκμεταλλευτούν αυτά τα φορολογικά κενά ή «παραθυράκια». Με αυτό το τρόπο δημιουργείται ένα επιχειρηματικό περιβάλλον άνισο και άδικο με αποτέλεσμα την μη αποτελεσματική κατανομή του επιχειρηματικού κεφαλαίου στην οικονομία (προσανατολισμός του κεφαλαίου στις δραστηριότητες που ευνοούνται φορολογικά) αλλά επίσης και στην εδραίωση ενός πιο πολύπλοκου και δύσκολα διαχειρίσιμου φορολογικού συστήματος.
-Επιπρόσθετα, η Ελληνική Κυβέρνηση με τη νομοθέτηση υψηλών φορολογικών συντελεστών για τις επιχειρήσεις, φέρνει την ελληνική οικονομία σε μειονεκτική θέση καθώς σπρώχνει τις ελληνικές και ξένες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα προς άλλες χώρες με χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές αλλά και με φιλικότερο- ευνοϊ-κότερο περιβάλλον για επενδύσεις. Το αποτέλεσμα είναι η μείωση των φορολογικών εσόδων της Γενικής Κυβέρνησης και άρα η μείωση της δυνατότητας επαρκούς χρηματοδότη-σης δημοσίων δαπανών χωρίς εξωτερικό δανεισμό.
Χρέος
Όπως έχει κατατεθεί και στο παρελθόν, είναι ότι μια αναδιάρθρωση χρέους - είτε με τη μορφή διαγραφής μέρους (haircut) ή με μείωση των επιτοκίων δανει-σμού ή με επιμήκυνση των περιόδων αποπληρωμής του ή με κάποιο συνδυασμό αυτών - είναι απαραίτητη ώστε η ελληνική οικονομία να ξεφύγει από την υφεσιακή δίνη και να εισέλθει σύντομα σε αναπτυξιακή τροχιά. Ασφαλώς, η αναδιάρθρωση αυτή θα πρέπει να συνοδευτεί με συνέχιση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και των ιδιωτικοποιήσεων.
Αποκρατικοποιήσεις
- Η πορεία των αποκρατικοποιήσεων το 2015 χαρακτηρίζεται από μια εν γένει εικόνα στασιμότητας κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους και την επανεκκίνηση των σχετικών διαδικασιών κατά το δεύτερο εξάμηνο.
- Η πλήρης εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων θα δώσει το μήνυμα ότι η Ελλάδα έχει στην ουσία την «ιδιοκτησία» των αλλαγών που συντελούνται – κάτι που αποτελεί βασική προϋπόθεση για την επιτυχία τους αλλά και για την πορεία της οικονομίας το 2016.
Η μεγάλη πρόσκληση για το 2016, σύμφωνα με την έκθεση, είναι εάν η χώρα μπορεί να ξεπεράσει τις στρεβλώσεις και τις χρόνιες παθογένειες που προκάλεσαν την οικονομική, πολιτική και τελικά κοινωνική απαξίωση των τελευταίων ετών. Εάν δηλαδή εφαρμόσει τα απαραίτητα διαρθρωτικά μέτρα ώστε να μετασχηματίσει το προηγούμενο σαθρό, εσωστρεφές, προσοδοθηρικό και πελατειακό μοντέλο «ανάπτυξης» σε ένα νέο πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό μοντέλο, βασισμένο στην εξωστρέφεια, στην επιχειρηματικότητα, στην αποτελεσματικότητα, στους ισχυρούς θεσμούς, στην καλή διακυβέρνηση και στην κοινωνική εμπιστοσύνη
Ποτάμι: Άλλος ένας φορέας αναδεικνύει την καταστροφική οικονομική πολιτική της κυβέρνησης
«Με την Έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους που δημοσιεύθηκε σήμερα αναδεικνύεται από άλλον ένα φορέα η καταστροφική οικονομική πολιτική της κυβέρνησης και το αδιέξοδο στο οποίο οδηγούν οι εμμονές της» αναφέρει σε ανακοίνωσή του το Ποτάμι.
«Η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ μέσα από μια 6μηνη πορεία που σύμφωνα με την ίδια την έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού αποτέλεσε μια διαδικασία πολιτικής προσαρμογής που κόστισε στη χώρα δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ ανέτρεψε τον ίδιο της τον εαυτό και όπως αναφέρει η έκθεση αναγνώρισε de facto ότι η Ευρωζώνη εγγυάται καλύτερο πλαίσιο για την άσκηση οικονομικής πολιτικής από ότι η περιθωριοποίηση. Για να μπορεί σήμερα να επαίρεται ότι έπιασε τους στόχους στα δημόσια έσοδα επέβαλε μια σειρά από φορολογικές αυξήσεις, στο ΦΠΑ, στα κέρδη των επιχειρήσεων, στην προκαταβολή φόρου, στα ασφάλιστρα, στην εισφορά αλληλεγγύης, στους αγρότες, στους ελεύθερους επαγγελματίες, στον ΦΠΑ των νησιών, δημιουργώντας συνθήκες ασφυξίας στην ιδιωτική οικονομία και αυξάνοντας τα ληξιπρόθεσμα προς το Δημόσιο στα 83,6 δις ευρώ (47,6% του ΑΕΠ)» προστίθεται στην ανακοίνωση.
«Μάλιστα παρότι τα ληξιπρόθεσμα του Ελληνικού Δημοσίου προς τρίτους αυξήθηκαν στα 464 εκ. ευρώ (από 84 εκ. ευρώ στο τέλος του 2014) και πάλι η Κυβέρνηση δεν έπιασε ούτε καν τους αναθεωρημένους στόχους, που η ίδια έθεσε με για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2015».
Το Ποτάμι συμπληρώνει ότι «οι προβληματισμοί του Γραφείου Προϋπολογισμού για τους πολιτικούς κινδύνους, για το ότι το ασφαλιστικό σύστημα δεν είναι βιώσιμο και το γεγονός ότι οι υψηλοί φορολογικοί συντελεστές φέρνουν την ελληνική οικονομία σε μειονεκτική θέση περιγράφουν με τα μελανότερα χρώματα το δύσβατο δρόμο στον οποίο οδηγεί την χώρα η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ».
«Τη διέξοδο υποδεικνύει η συγκεκριμένη έκθεση επισημαίνοντας πως “χωρίς μεταρρυθμίσεις που δημιουργούν ευνοϊκό κλίμα για την υγιή επιχειρηματικότητα και δε συσκοτίζονται από αμφίσημες δηλώσεις και αντιφατικές πρακτικές, η χώρα θα εγκλωβιστεί σε συσταλτικά μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής που θα εντείνουν την ύφεση εντείνοντας το καθοδικό σπιράλ”. Όπως τονίζεται χαρακτηριστικά, “η πολιτική προσαρμογής θα αποτύχει αν η χώρα δεν επιστρέψει σε τροχιά σταθερής ανάπτυξης”».
«Δυστυχώς η κυβέρνηση ακολουθεί ξανά τη λάθος πορεία προσπαθώντας να εξυπηρετήσει τους «πελάτες της», υπονομεύοντας έτσι κάθε αναπτυξιακή προοπτική» καταλήγει η ανακοίνωση του Ποταμιού.