Δεν είναι στον αέρα ο ΕΦΚΑ, είναι ασφαλής και τίποτα δεν με ανησυχεί, δήλωσε στο Πρώτο Πρόγραμμα και στην εκπομπή GPS ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης και Αλληλεγγύης, Τάσος Πετρόπουλος σχετικά με την «υπό έκδοση» απόφαση του ΣτΕ για τις εισφορές των μη μισθωτών και τον ΕΦΚΑ. «Απόφαση ακόμα δεν έχει διατυπωθεί για να ξέρουμε τις ειδικότερες σκέψεις. Δεν ξέρουμε καν σε τι θέμα αποφαίνεται το ΣτΕ» τονίζει ο κ. Πετρόπουλος και προσθέτει:
«Ο ΕΦΚΑ είναι ασφαλής. Οι αποδόσεις και οι επιδόσεις είναι εκείνες που ενισχύουν τη βιωσιμότητά του και την ανάπτυξή του. Δεν υπάρχει τίποτα που να με ανησυχεί. Απολύτως τίποτα. Δεν ξέρω καν την απόφαση. Όμως αυτό το οποίο έχω πει, ακόμα από την έναρξη του ΕΦΚΑ, είναι ότι η πρώτη περίοδος θα είναι περίοδος οργάνωσης και θεμελίωσης των στηριγμάτων που θα έχει ο ΕΦΚΑ για τη μακροβιότητά του. Το δεύτερο αφορά την επανεξέταση, αφού πετύχουμε να έχουμε καλά οικονομικά αποτελέσματα τα οποία και έχουμε πια με σταθερά πλεονάσματα, ποσών επιβαρύνσεων εκεί όπου πραγματικά μπορεί να περιορίζουν με βάση την αρχή της αναλογικότητας την οικονομική ελευθερία μερικών επιχειρήσεων που μπορεί να είναι εισοδήματα μεταξύ 40 και 70 χιλιάδων ευρώ. Αυτό το έχουμε πει και το έχουμε εκτιμήσει ως κάτι το οποίο πρέπει να αλλάξουμε και θα γίνει αυτό. Αν είναι αυτή η σκέψη του ΣτΕ τότε είμαστε σε συμφωνία....
Λέω για το μέρος των εισφορών που αφορά βάση υπολογισμού από 30,40 έως και 70 χιλιάδες. Αν έχεις 500 χιλιάδες εισόδημα δεν πειράζει να δώσεις 18 χιλιάδες. Όταν έχεις όμως 70 χιλιάδες είναι ένα θέμα. Σου περιορίζει κάπως το περιθώριο να κάνεις τις πολιτικές επιλογές επενδύσεων σαν επιχείρηση. Σε αυτή την περίπτωση είναι περίπου το 5% του συνόλου των ασφαλισμένων. Μιλάμε για τέτοιο ποσοστό».
«Εμείς το είπαμε πρώτοι, το έχω πει κατ' επανάληψη και είναι μια άσκηση την οποία κάνουμε. Θα είναι ένας τρόπος υπολογισμού των εισφορών. Δηλαδή περίπου από 22 χιλιάδες μέχρι τις 70 χιλιάδες που σας είπα ένα ποσοστό 5%. Είναι ένα ζήτημα οικονομοτεχνικό που κοιτάζουμε για να μην έχουμε ζήτημα δημοσιονομικό ελάττωσης των αποθεματικών. Δεν το νομίζω βέβαια. Από το 2019 είμαι σίγουρος ότι θα έχουμε μια άλλη προσέγγιση. Είναι στην πολιτική μας στόχευση. Εικάζω ότι για να αποφανθεί το ΣτΕ για το αν είναι αντισυνταγματική μια διάταξη, θα έχει κάνει τουλάχιστον μια προσέγγιση αναφορικά με το αναλογιστικό αποτέλεσμα της επιρροής που θα έχει στο σύστημα η απόφασή του. Συνεπώς θα πρέπει να σκεφτεί και να αποδείξει για παράδειγμα ότι το Ταμείο Νομικών το οποίο ήταν ελλειμματικό και το οποίο έπαιρνε λεφτά από άλλους φορείς για να δίνει συντάξεις, θα μπορεί να επιβιώσει εκτός του ΕΦΚΑ. Το ίδιο και για τους αγρότες, οι οποίοι δεν είχαν αποθεματικό, διότι ο ΟΓΑ κατέβαλε προνοιακές συντάξεις. Επομένως όταν το ΣτΕ πει "έξω οι αγρότες από τον ΕΦΚΑ", θα πρέπει να αποφανθεί κιόλας πως θα παίρνουν συντάξεις. Διότι κάτι τέτοιο θα παραβίαζε τη συνταγματική υποχρέωση που υπάρχει για την προστασία των συντάξεων προς τους πολίτες.
Αναφορικά με τον κλάδο σύνταξης του Ταμείου Νομικών, ο υφυπουργός Εργασίας σημείωσε ότι «το 2015 παρουσίαζε έλλειμμα 68 εκατ. ευρώ το οποίο καλύφθηκε με 40 εκατ. ευρώ από τον ΑΚΑΓΕ και τα υπόλοιπα 28 εκατ. ευρώ από τα αποθεματικά. Πώς θα γίνει οι δικηγόροι και οι δικαστές να παίρνουν συντάξεις από το ΤΑΝ; Αφού δεν υπάρχουν αποθεματικά. Αυτά πρέπει να μας πει το ΣτΕ...Όταν θα αποφανθεί το ΣτΕ θα πρέπει να έχει σκεφτεί πρώτα τι θα γίνει με τις συντάξεις αυτών των ανθρώπων. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος πια. Είναι το μέρος της εθνικής σύνταξης καθώς και το ανταποδοτικό κομμάτι. Δεν υπάρχουν τέτοιες εισφορές για τους αγρότες για να παίρνουν σύνταξη. Μηδενίζεται το κοντέρ. Και για τους νομικούς επίσης. Ακούω πανηγυρισμούς και αλαλαγμούς χαράς και δεν καταλαβαίνω το λόγο για τον οποίο μπορεί κάποιος να χαίρεται. Αν μείνει μόνος του, απομονωμένος από τους υπόλοιπους ασφαλισμένους, δεν είναι βιώσιμο το σύστημα».
Ο κ. Πετρόπουλος τονίζει ακόμη ότι «είναι παλιά, μόνιμη και σταθερή η νομολογία για το ΣτΕ... Δεν αποτελεί αντικείμενο της δικής του δικαιοδοσίας ό,τι αφορά την οργάνωση του κράτους. Αυτό ανήκει τη δημόσια διοίκηση. Εκείνο που θα πρέπει να κάνει το ΣτΕ είναι να κρίνει τις νομικές έννοιες. Της αρχής της αναλογικότητας, της ισότητας. Όχι πρωτοβουλίες που αφορούν τη συγκρότηση του κράτους, αλλιώς δεν θα υπήρχε η δυνατότητα να κυβερνά η κυβέρνηση η οποία εκλέγεται. Δεν νομίζω ότι τελικά το ΣτΕ θα δείξει μια τέτοια συμπεριφορά. Έχω μια άλλη αίσθηση. Το σκέφτομαι νομικά. Θα ήταν πολύ δύσκολο να σκεφτεί κάποιος ότι το ΣτΕ θα μπει σε τέτοιες σκέψεις. Δεν νομίζω ότι θα αδιαφορήσουν οι έχοντες την ευθύνη στη σύνθεση αυτής της ολομέλειας. Δεν νομίζω να αλλάξουν θέση ως προς την πάγια νομολογία του ΣτΕ... Θα αντιπαρατίθενται πρώτα από όλα, με την ίδια νομολογία το ΣτΕ.
Δεν μπορεί να εισέρθει σε θέματα διοίκησης. Αλλά αντιπαρατίθενται και με προηγούμενες αποφάσεις του. Αποφάσισε, για παράδειγμα, ότι ορθά εντάχθηκαν στο σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης ασφαλιστικοί λογαριασμοί ιδιωτικής ασφάλισης, όπως π.χ. της τράπεζας Αττικής. Ήταν ασφαλιστήριο συμβόλαιο, (ούτε καν Οργανισμός Κοινωνικής Ασφάλισης), το οποίο και εντάχθηκε στο ΕΤΑΤ. Τότε θεώρησε ότι ορθά εντάσσονται ιδιωτικοί φορείς, ασφαλιστικά προγράμματα, στον κορμό της δημόσιας κοινωνικής ασφάλισης, ενώ εδώ φέρεται να κρίνει ότι κακώς η κυβέρνηση ενοποιεί σε ένα φορέα κοινωνικής ασφάλισης όλους τους πολίτες με τις διατάξεις ισονομίας και προστασίας που επιβάλει το Σύνταγμά μας. Η τρίτη αντιπαράθεση θα είναι απέναντι σε όλους εκείνους οι οποίοι ρημάχτηκαν όλα τα προηγούμενα χρόνια από εξοντωτικές εισφορές που επέφεραν τα ασφαλιστικά κλιμάκια. Το 83% των ελευθέρων επαγγελματιών έχουν ελαφρυνθεί σε βαθμό καθοριστικό για να μπορούν να επιβιώνουν. Τι θα πει το ΣτΕ απέναντι σε όλους αυτούς τους ελεύθερους επαγγελματίες αν τους επιβαρύνει ξανά με τις ασφαλιστικές κλίμακες του ΤΕΒΕ; Μιλάμε για κλείσιμο δεκάδων επιχειρήσεων που έχουν ανακουφιστεί στο μεταξύ. Αυτό είναι κάτι που δεν μπορώ να φανταστώ ότι δεν θα λάβει υπόψιν το ΣτΕ, καθώς στο σκεπτικό όλης της συζήτησης είναι η υπέρμετρη επιβάρυνση. Μεγαλύτερη επιβάρυνση από αυτή η οποία προέκυπτε από τα ανελαστικά κλιμάκια, τα οποία δεν λάμβαναν υπόψιν τα εισοδήματα, δεν υπήρχε και οδήγησε σε αφανισμό πάρα πολλές επιχειρήσεις».
Σε διαφορετικό μήκος κύματος ο Κουρουμπλής
Ο Υπουργός Ναυτιλίας, Παναγιώτης Κουρουμπλής, μιλώντας στο «Θέμα Radio», είπε “πρέπει να δουμε με προσοχή το θέμα, να το προσεγγίσουμε, να δούμε την διαχείριση του. Πρέπει να δούμε την απόφαση του ΣτΕ με όποιο περιθώριο υπάρχει για να δείξουμε και στους ανθρώπους αυτούς ότι δεν είμαστε εκείνοι που θέλουμε να τους κάνουμε να πονούν και να δυσανασχετούν και να ταλαιπωρούνται (…). Η απόφαση, εφ΄ όσον είναι αυτή που αναφέρεται στις διαρροές, θα είναι και ένα όπλο στα χέρια της Κυβέρνησης, ότι υπάρχει και ένα νομικό καθεστώς το οποίο δεν μπορεί να αγνοήσουμε».
Βρούτσης: Η ΝΔ έχει δεσμευθεί να μειώσει τις παράλογες εισφορές
«Η Νέα Δημοκρατία είχε εξ αρχής αναδείξει τον παραλογισμό του νόμου Κατρούγκαλου και δεν είναι τυχαίο ότι οι εξωπραγματικές κρατήσεις απασχολούν πλέον και το Συμβούλιο της Επικρατείας. Δικηγόρος που έχει καθαρές αποδοχές 10.000 ευρώ, μετά τις εισφορές Κατρούγκαλου και τους φόρους του ΣΥΡΙΖΑ, θα του μείνουν 4.836 ευρώ. Μηχανικός που έχει καθαρό εισόδημα 20.000 ευρώ θα έχει συνολικές κρατήσεις 73% και θα του μείνουν 5.292 ευρώ. Η Νέα Δημοκρατία έχει δεσμευθεί να μειώσει δραστικά τις παράλογες αυτές εισφορές, αλλά πρωτίστως να καταστήσει το ασφαλιστικό σύστημα δίκαιο, ανταποδοτικό και βιώσιμο», δηλώνει ο Τομεάρχης Εργασίας της ΝΔ, Γιάννης Βρούτσης.
Η αντίδραση συλλόγων επιστημόνων και ελ. επαγγελματιών
Ο Πρόεδρος της ΓΣΕΒΒΕ, Γιώργος Καββαθάς δηλώνει «η ΓΣΕΒΕΕ εκ του θεσμικού της ρόλου, οφείλει να τοποθετηθεί επί των αλλαγών που ενδεχομένως θα προκύψουν από την απόφαση του ΣτΕ, εφόσον και όταν η απόφαση αυτή εκδοθεί και σε κάθε περίπτωση παραμένει σταθερή στη θέση της σχετικά με τον υπολογισμό των εισφορών επί των κερδών. Μέχρι τότε η ΓΣΕΒΕΕ καλεί τους Επαγγελματίες Βιοτέχνες Εμπόρους (ΕΒΕ) που εκπροσωπεί, να συνεχίσουν να καταβάλουν κανονικά τις εισφορές τους. Άλλωστε η Συνομοσπονδία βρίσκεται σε συνεχή επαφή και συνεργάζεται με τα αρμόδια κυβερνητικά κλιμάκια για τον εξορθολογισμό του νέου ασφαλιστικού καθώς και για την εξάλειψη τυχόν δυσμενών συνεπειών που έχουν προκύψει από την εφαρμογή του».
Σε δήλωση του, ο Πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός, αναφέρει «οι δημοσιογραφικές πληροφορίες για απόφαση του ΣτΕ φαίνεται να δικαιώνουν τις προσφυγές κατά του ΕΦΚΑ που έκανε το ΤΕΕ, οι Έλληνες Διπλωματούχοι Μηχανικοί και άλλοι επιστήμονες. Έχουμε εμπιστοσύνη στην Ελληνική Δικαιοσύνη, ως τελευταίο αποκούμπι όσων η κρατική αυθαιρεσία αδικεί. Θυμίζω ότι είχαμε προειδοποιήσει εγκαίρως τόσο για την αδικία της κατάργησης του βιώσιμου ασφαλιστικού ταμείου των μηχανικών όσο και για το παράλογο - και όπως φαίνεται παράνομο - ύψος των ασφαλιστικών εισφορών του νέου ασφαλιστικού συστήματος. Ωστόσο, τα περί απόφασης του ΣτΕ είναι ακόμη πληροφορίες και οφείλουμε όλοι να αναμένουμε την ίδια την απόφαση και το σκεπτικό του Ανώτατου Δικαστηρίου της χώρας.
Σημειώνω όμως ότι η προσαρμογή από πλευράς της Πολιτείας στην απόφαση του ΣτΕ θα πρέπει να είναι άμεση, μόλις εαυτή εκδοθεί, ώστε να ελαφρύνουμε τους ασφαλισμένους από τις υπέρογκες εισφορές.
Φαίνεται ότι η προσπάθειά μας δικαιώνεται, αλλά μας ενδιαφέρει κυρίως η πρακτική πλευρά, αυτή της απαλλαγής της καθημερινότητας των μηχανικών από ένα σημαντικό βάρος. Αν η Πολιτεία δεν εφαρμόσει άμεσα την απόφαση του ΣτΕ, θα τη διεκδικήσουμε εμείς δικαστικά. Τονίζω, ότι εν αναμονή αυτής της απόφασης, το κράτος πρέπει να προετοιμάσει την επόμενη ημέρα του ασφαλιστικού συστήματος. Οποιαδήποτε λύση πρέπει να είναι άμεση, ρεαλιστική και μακροπρόθεσμα βιώσιμη. Και πρέπει να βασίζεται στις εξής αρχές:
- Την ανταποδοτικότητα και βιωσιμότητα του ασφαλιστικού πυλώνα
- Τη συνέχεια του τομέα υγείας και πρόνοιας, με όρους αξιοπρέπειας των ασφαλισμένων
- Tη θεσμοθέτηση πλαφόν στο σύνολο των ασφαλιστικών και φορολογικών υποχρεώσεων ώστε το κράτος να μην δημεύει το εισόδημα των μηχανικών και των επιστημόνων της χώρας.
Πρέπει ΤΩΡΑ να προετοιμαστεί το κράτος. Είμαστε στη διάθεση της Κυβέρνησης ώστε αυτή τη φορά να γίνουν οι σωστές επιλογές. Είναι ώρα αποφάσεων για το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας. Ελπίζω αυτή τη φορά να μας ακούσουν».
O Πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Κωνσταντίνος Κόλλιας, δήλωσε «η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, εάν και εφόσον είναι όπως αναφέρουν οι δημοσιογραφικές πληροφορίες, αποτελεί δικαίωση όλων όσων επισημάναμε εξ’ αρχής, ότι η επιβολή των συγκεκριμένων ασφαλιστικών εισφορών είναι στην ουσία δήμευση των εισοδημάτων των ελευθέρων επαγγελματιών και όχι λύση στο πρόβλημα του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας.
Ουδείς μπορεί να επιβιώσει και να επιχειρήσει στην Ελλάδα, όταν οι φόροι και οι ασφαλιστικές εισφορές φτάνουν στο 70% των κερδών του, από τη στιγμή, μάλιστα, που οι παροχές προς τον ασφαλισμένο δεν είναι ανταποδοτικές των εισφορών, που καταβάλλει. Άλλωστε, το διάστημα, κατά το οποίο εφαρμόζεται το συγκεκριμένο μέτρο, έχουν καταγραφεί προβλήματα, τα οποία - δυστυχώς - έχουν επαληθεύσει τις απαισιόδοξες εκτιμήσεις μας:
Η σημαντική μείωση των δηλωθέντων εισοδημάτων των ελευθέρων επαγγελματιών για το 2016 είναι απόρροια και του γεγονότος ότι οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται ως ποσοστό επί των καθαρών κερδών των υπόχρεων. Έτσι, η παραοικονομία έχει διογκωθεί, αφού καταγράφονται φαινόμενα αύξησης της συναλλαγής με τους πελάτες τους κάτω από το τραπέζι.
Επιπλέον, αυξήθηκε κατακόρυφα ο αριθμός των ελεύθερων επαγγελματιών, που έχουν αναγκαστεί να διακόψουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα, από τη στιγμή που ψηφίστηκε ο Νόμος Κατρούγκαλου. Τέλος, ενισχύθηκε το αίσθημα της αδικίας για τους συνεπείς ελεύθερους επαγγελματίες, που δηλώνουν όλα τους τα εισοδήματα. Η λύση είναι αυτή, που είχαμε επισημάνει εξ αρχής, και είναι μονόδρομος:
- Η δραστική μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, που καλούνται να πληρώσουν κάθε μήνα οι ελεύθεροι επαγγελματίες.
- Σε καμία περίπτωση, οι εισφορές και οι φόροι δεν πρέπει να ξεπερνούν το 50% του καθαρού εισοδήματος του ελεύθερου επαγγελματία, ανεξαρτήτως εισοδήματος.
Η πρότασή μας για το σύνολο του ασφαλιστικού συστήματος, όπως αυτή έχει καταρτιστεί από ειδική επιστημονική επιτροπή, προβλέπει, μεταξύ άλλων:
- Τρία Ταμεία Κύριας Ασφάλισης: Μισθωτών, Ελεύθερων Επαγγελματιών και Αγροτών καθώς και ένα ταμείο επικούρησης και εφάπαξ με δύο αυτοτελείς κλάδους.
- Έναν μεικτό τρόπο υπολογισμού των εισφορών, που να λαμβάνει υπόψη όχι μονό τα χρόνια ασφάλισης, ούτε μόνο το εισόδημα, αλλά και τις δυο αυτές παραμέτρους.
- Το σύνολο των φόρων και εισφορών που καταβάλει ο ελεύθερος επαγγελματίας δεν θα πρέπει να ξεπερνά ένα συγκεκριμένο ποσοστό του καθαρού εισοδήματός του (50%), το οποίο του διασφαλίζει την αποπληρωμή και των υπολοίπων υποχρεώσεών του (π.χ. δάνεια), την βιωσιμότητα της δραστηριότητας του, αλλά και την κάλυψη τουλάχιστον του ελάχιστου επιπέδου διαβίωσης.
- Το διανεμητικό χαρακτήρα, που πρέπει να έχει το ασφαλιστικό σύστημα, με διευρυμένα χαρακτηριστικά διαγενεακής και κοινωνικής αλληλεγγύης, όπως ισχύει στην συντριπτική πλειοψηφία των κρατών – μελών της Ευρωζώνης
- Τη μακροχρόνια βιωσιμότητά του, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την άμεση εκπόνηση αναλογιστικής μελέτης, με την συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων μερών (κοινωνικοί φορείς, επιμελητήρια κλπ.), η οποία θα ποσοτικοποιεί πλήρως τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και θα οδηγεί σε εύρεση της βέλτιστης επιλογής.
- Τη διατήρηση των ποσοστών αναπλήρωσης σε τέτοιο επίπεδο, ώστε να μην υφίστανται τόσο οι νέοι όσο και οι παλαιοί εργαζόμενοι σημαντική μείωση του βιοτικού τους επιπέδου εξερχόμενοι από την αγορά εργασίας και εισερχόμενοι στο συνταξιοδοτικό βίο. Σημαντικό ρόλο προς αυτήν την κατεύθυνση μπορούν να διαδραματίσουν τα συμπληρωματικά συνταξιοδοτικά συστήματα (π.χ. επαγγελματικά ταμεία) και η πρόβλεψη για επαρκείς δυνατότητες θεμελίωσης συμπληρωματικών συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων και παροχών».