Μία ημέρα μετά τα συλλυπητήρια του Τούρκου πρωθυπουργού «προς τα εγγόνια των Αρμενίων που σκοτώθηκαν το 1915», ο πρόεδρος της χώρας, Σερζ Σαρκισιάν, σημειώνει σε ανακοίνωσή του, με αφορμή τη σημερινή 99η επέτειο των σφαγών, ότι η Τουρκία «συνεχίζει την πολιτική της πλήρους άρνησης» και επισημαίνει πως μόνο η αναγνώριση και η καταδίκη της γενοκτονίας «μπορούν να εμποδίσουν την επανάληψη ενός τέτοιου εγκλήματος».
Η γενοκτονία «συνεχίζει να υφίσταται όσο ο διάδοχος της Οθωμανικής Τουρκίας συνεχίζει την πολιτική της πλήρους άρνησης», τονίζει ο αρμένιος πρόεδρος στην ανακοίνωση του, χωρίς να αναφέρεται ρητά στα συλλυπητήρια του Ερντογάν. «Μόνον η αναγνώριση και η καταδίκη (της γενοκτονίας) μπορούν να εμποδίσουν την επανάληψη ενός τέτοιου εγκλήματος στο μέλλον», προσθέτει, σημειώνοντας πως περίπου 1,5 εκατ. μέλη της αρμενικής κοινότητας «σκοτώθηκαν μόνο και μόνο επειδή ήταν Αρμένιοι».
Πάντως, ο Αρμένιος πρόεδρος δήλωσε πως «δεν θεωρούμε εχθρό μας την τουρκική κοινωνία» και ευχαρίστησε Τούρκους που βοήθησαν Αρμένιους στα χρόνια του πολέμου. «Ο Θεός να ευλογεί τη μνήμη αυτών που προσέφεραν στους συμπατριώτες μας μια χείρα βοηθείας διακινδυνεύοντας ακόμη και τη ζωή των ίδιων και των οικογενειών τους», σημειώνει σχετικά.
Από πλευράς του, ο Βίγκεν Σαρκισιάν, σύμβουλος του προέδρου, υπογράμμισε πως η δήλωση συλλυπητηρίων του Τούρκου πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συνιστά την «τελειοποίηση της άρνησης και της αποσιώπησης της γενοκτονίας». Ο ίδιος πρόσθεσε πως η τουρκική χειρονομία «περιέχει όλες τις γνωστές θέσεις του Τούρκου αγκιτάτορα - βάζει τον δήμιο και το θύμα στο ίδιο καλάθι, διαστρεβλώνει το αίτιο και το αποτέλεσμα και καλεί σε αναθεώρηση ιστορικών γεγονότων», σύμφωνα με τον ειδησεογραφικό ιστότοπο regnum.ru.
Στο ίδιο μήκος κύματος κι ο αρμενικής καταγωγής Γάλλος τραγουδιστής, Σαρλ Αζναβούρ, που επιτέθηκε στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, λέγοντας πως ο όρος «συλλυπητήρια» δεν πρέπει να αναγνωρισθεί «ως μια αναγνώριση (της γενοκτονίας) και ακόμη λιγότερο ως αίτηση συγγνώμης». «Ο ανθρωπισμός που οφείλει να επικρατεί στις σχέσεις ανάμεσα στους λαούς και ευρύτερα ανάμεσα στους ανθρώπους θα απαιτούσε η δήλωση αυτή να αποτελέσει ένα πρώτο βήμα προς ένα διάλογο τον οποίο μας αρνούνται εδώ και εκατό χρόνια», σημειώνει ο καλλιτέχνης σε σημερινή ανακοίνωσή του προς το Γαλλικό Πρακτορείο.
«Εντούτοις, η σύνεση μας κάνει να σκεφτόμαστε ότι αυτή η έκφραση συλλυπητηρίων έχει κίνητρο άλλες θεωρήσεις και όχι αυτό το διάλογο που τόσο είναι επιθυμητός για την ιστορική αλήθεια», προσθέτει ο Αζναβούρ, ένας από τους πρεσβευτές του γαλλικού τραγουδιού σε όλο τον κόσμο, ο οποίος είχε σπεύσει το 1988 να βοηθήσει την Αρμενία που είχε πληγεί τότε από ένα φονικό σεισμό, ιδρύοντας την επιτροπή «Ο Αζναβούρ για την Αρμενία».
«Καθώς εξακολουθούν να μην αναγνωρίζουν τη γενοκτονία, πρέπει να διαβάσουμε συνεπώς στη δήλωση του κ. Ερντογάν τον όρο 'συλλυπητήρια' όχι ως μια αναγνώριση και ακόμη λιγότερο ως αίτηση συγγνώμης, αλλά ως μια απλή προσωπική βούληση να εμφανισθεί ως ένας δήθεν 'ανοικτός' πολιτικός», επισημαίνει ο Σαρλ Αζναβούρ, που ετοιμάζεται να γιορτάσει το Μάιο τα 90ά γενέθλιά του.
Τα τουρκικά ΜΜΕ για τα συλλυπητήρια Ερντογάν στους Αρμένιους
Για «ιστορικό μήνυμα» κάνει λόγο σήμερα ο τουρκικός Τύπος για το μήνυμα του πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν για τα γεγονότα του 1915. Όλα τα πρωτοσέλιδα τονίζουν ότι για πρώτη φορά στην ιστορία της Τουρκικής Δημοκρατίας, πρωθυπουργός σε επίσημη δήλωση του αναφέρεται στα γεγονότα του 1915 και εκφράζει την λύπη του.
«Ελάτε να μετατρέψουμε τις πικρίες σε φιλία», αναφέρει ο τίτλος της πρώτης σελίδας της εφημερίδας Sabah, ενώ η Milliyet αναφέρεται σε «Δήλωση έκπληξη από τον Ερντογάν για το 1915». Πολλές εφημερίδες επισημαίνουν ότι διεθνώς η δήλωση χαρακτηρίστηκε ως «πολιτικός σεισμός».
Τα ΜΜΕ, ωστόσο, τονίζουν ότι η δήλωση του Τούρκου πρωθυπουργού δεν ικανοποίησε απολύτως την αρμενική διασπορά, προς την οποία απευθυνόταν αφού είχε εκδοθεί σε εννέα γλώσσες. Η Αρμενική Εθνική Επιτροπή, που εκπροσωπεί αρμενικά ιδρύματα στις ΗΠΑ, ανακοίνωσε ότι «η Άγκυρα εξακολουθεί να αρνείται την γενοκτονία».Ο τοποτηρητής της πατριαρχικής έδρας των Αρμενίων στην Κωνσταντινούπολη, σεβασμιότατος Αράμ Ατεσιάν, είπε ότι «πρόκειται για μία συγκινητική ιστορική δήλωση, η οποία ελάφρυνε τον πόνο μας».
Το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών αντιμετώπισε θετικά τη δήλωση Ερντογάν, χαρακτηρίζοντάς την «ιστορικό και θετικό βήμα», ενώ ανάλογο ήταν και το σχόλιο του ευρωπαίου Επιτρόπου αρμόδιου για τη Διεύρυνση της ΕΕ, Στέφαν Φίλε, που τόνισε ότι «πρόκειται για ένα θετικό μήνυμα».