Η στάση της Άγκελα Μέρκελ στο προσφυγικό στις πρόσφατες συνόδους Κορυφής υπήρξε από την αρχή ξεκάθαρη και συνεπής: «Η βαλκανική οδός πρέπει να μείνει ανοικτή γιατί δεν μπορούμε να αφήσουμε την Ελλάδα μόνη της, αντιμέτωπη με δεκάδες χιλιάδες απελπισμένους Σύρους πρόσφυγες που θέλουν να κατευθυνθούν κυρίως προς τη Βόρεια Ευρώπη».
Όταν ο Ούγγρος πρωθυπουργός, Βίκτορ Όρμπαν, αποφάσισε να υψώσει πρώτος τα συρμάτινα τείχη αμφισβήτησης της ενιαίας Ευρώπης, η καγκελάριος τον αντιμετώπισε ως μεμονωμένη, ενδεχομένως και γραφική, περίπτωση. Κάποιοι βέβαια συνωμοσιολόγοι επέμεναν ότι μόνο με τις παρασκηνιακές ευλογίες της Μέρκελ θα μπορούσε να προβεί στη «μεμονωμένη» αυτή ενέργεια ο ιδιόρρυθμος Όρμπαν. Συμβαίνει όμως ακριβώς το αντίθετο. Ο Όρμπαν θέλησε να κάνει επίδειξη στο εσωτερικό της χώρας του και στους άλλους Ευρωπαίους της δυναμικής αντιμετώπισης του προσφυγικού, αμφισβητώντας ευθέως την πολιτική της Μέρκελ. Έφτασε μάλιστα μέχρι του σημείου να κάνει υποδείξεις και στην Ελλάδα για το πώς θα φυλάξει τα θαλάσσια σύνορά της, προτείνοντας μάλιστα να τα φυλάξει εκείνος αν δεν μπορούμε εμείς!
Εκεί που η αμφισβήτηση πήρε μορφή χιονοστιβάδας και άγγιξε τα όρια της ανταρσίας, ήταν με την απόφαση των Αυστριακών να βάλουν οροφή (πλαφόν) στον αριθμό προσφύγων που θα δέχονται κάθε ημέρα. Με πολύ παρασκήνιο και διαδοχικές συντονισμένες κινήσεις Σκοπιανών, Σέρβων, Βούλγαρων, Κροατών, Σλοβένων και Αυστριακών ο βαλκανικός δρόμος γέμισε συρματοπλέγματα, εξονυχιστικούς ελέγχους με μοναδικό σκοπό τον αποκλεισμό των προσφύγων και σιγά-σιγά η στρόφιγγα της νόμιμης διέλευσης έκλεισε πλήρως, με την άτυπη μάλιστα συμμαχία πολλών χωρών της πρώην ανατολικής Ευρώπης.
Η Μέρκελ κατάλαβε ότι πρόκειται περί ανοικτής ανταρσίας με ένα τουίτ του Ντόναλντ Τουσκ, που συζητήθηκε πολύ και στην Ελλάδα. Ο πρόεδρος του Συμβουλίου, που όποτε βλέπει τη Μέρκελ υποκλίνεται και της φιλά το χέρι, έστειλε μέσω τουίτερ τις ευχαριστίες του στα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων που έκλεισαν τα σύνορά τους στους πρόσφυγες επειδή «εφαρμόζουν μέρος της συνολικής στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης». Με την πισώπλατη αυτή μαχαιριά, προσχώρησε στο αντίπαλο στρατόπεδο, αποφάνθηκαν οι άνθρωποι της Μέρκελ.
Εκτός όμως από την ανοικτή αυτή ανταρσία υπάρχει και μια μεγάλη αμφισβήτηση της Μέρκελ για τη συμφωνία που προετοιμάζει με την Τουρκία, καθώς οι περισσότεροι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι πεπεισμένοι ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να την τηρήσει. Επιπλέον το θέμα της κατάργησης της βίζας δεν είναι, για χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία που έχουν μεγάλες τουρκικές κοινότητες, αμελητέο. Κι αυτό δεν αφορά μόνο την υπόλοιπη Ευρώπη αλλά και την κομματική αυλή της Μέρκελ.
Χαρακτηριστική είναι η αντίδραση του γενικού γραμματέα της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης, Αντρέας Σόγιερ, που υποστηρίζει ότι «δεν μπορούμε να ανταλλάξουμε ένα κύμα προσφύγων με ένα κύμα μεταναστών λόγω άρσης της βίζας. Θα είναι σαν να βγαίνουμε από το τηγάνι για να πέσουμε απευθείας στη φωτιά».
Σε κύριο άρθρο του με τίτλο: «Μόνη στο Βερολίνο: Πώς η Μέρκελ έπαιξε κι έχασε την ισχύ της στην ΕΕ», το περιοδικό Ντερ Σπίγκελ ισχυρίζεται ότι η Μέρκελ απομόνωσε τη Γερμανία στην Ευρώπη σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι οποιοσδήποτε άλλος προκάτοχός της, με την πολιτική της στο προσφυγικό. Εξ άλλου αυτή ακριβώς η πολιτική της, της κόστισε την ήττα στις τοπικές εκλογές και προώθησε την εκρηκτική άνοδο της ακροδεξιάς «Εναλλακτικής για τη Γερμανία» που έφτασε και στα τρία ομόσπονδα κρατίδια που ψήφισαν την Σούπερ Κυριακή, σε διψήφια ποσοστά.
Η ίδια η Μέρκελ ερμηνεύει την εκλογική ήττα ως αντίδραση στην πολιτική της στο προσφυγικό και στην ανοικτή διαφοροποίηση της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης, των κομματικών της εταίρων. Παρά την ήττα πάντως, επιμένει σε μια ευρωπαϊκή λύση η οποία θα πρέπει να μπορεί να μειώσει τον αριθμό των προσφύγων στη Γερμανία, όπως και στην Ελλάδα και θεωρεί ότι ο χρόνος θα αλλάξει τα δεδομένα. Θα μπορέσει όμως η καγκελάριος, που ο Γκάρντιαν αποκαλεί «Αινιγματική Ηγέτιδα μιας Διαιρεμένης Χώρας», να καταστείλει την ανταρσία εντός και εκτός Γερμανίας;