Δεκατέσσερα κείμενα εκθέσεων δημοσιοποίησε το Ανεξάρτητο Γραφείο Αξιολόγησης του Ταμείου στα οποία ανακεφαλαιώνει το πώς παρενέβη στην ευρωπαϊκή κρίση και κυρίως στην Ελλάδα την οποία χαρακτηρίζει «ειδική περίπτωση».
Η έκθεση είναι αποκαλυπτική για τις συνθήκες που οδήγησαν στο πρώτο Μνημόνιο και το πώς αυτό σχηματοποιήθηκε παρακάμπτοντας «απαράβατους» έως τότε κανόνες του ΔΝΤ .
Στα κείμενα του το ΔΝΤ «κατακεραυνώνει» τους Ευρωπαίους και ασκεί υποτυπώδη αυτοκριτική. Γίνεται εκτενής αναφορά στις συνθήκες και τις πολιτικές αναγκαιότητες που επέβαλαν το να χρηματοδοτήσει το Ταμείο το πρόγραμμα αλλάζοντας τον ίδιο τον κανονισμό του που προέβλεπε ότι πρέπει να εξασφαλίζεται βιωσιμότητα χρέους καθώς επικράτησε η «εντολή» των ευρωπαίων να μην γίνει αναδιάρθρωση.
Όπως αναφέρεται, «επηρεάστηκε η ευκινησία του Ταμείου ως διαχειριστή κρίσεων λόγω της ανάγκης συνεργασίας με τους Ευρωπαίους κι αυτό έδωσε έδαφος στην κριτική για έλλειψη διαφάνειας στη λήψη των αποφάσεων του».
Το στίγμα των προθέσεων του ΔΝΤ εν όψει των διαβουλεύσεων με τους Ευρωπαίους το Φθινόπωρο φαίνεται από την «κοφτή» αναφορά στο λάθος που έπραξε το Ταμείο όταν δεν επέμεινε στην εμπροσθοβαρή και γενναία μείωση του ελληνικού Χρέους, αναγνωρίζοντας το σαφές πολιτικό πρόβλημα που αντιμετώπιζαν τα κράτη- μέλη της Ευρωζώνης.
Αυτή η στάση δεν πρόκειται, να διατηρηθεί και αυτό προκύπτει από το 4σέλιδο κείμενο της Κριστίν Λαγκάρντ, που συνοδεύει τις Εκθέσεις. Σε αυτό, μεταξύ άλλων, γίνεται σαφής αναφορά στο ελληνικό χρέος: «Η Ελλάδα ωφελήθηκε από σημαντικά κουρέματα στις απαιτήσεις των ιδιωτών το 2012, όπως επίσης από την αναχρηματοδότηση με πολύ ευνοϊκούς όρους από τους επίσημους πιστωτές και το ΔΝΤ καλεί σε μεγαλύτερη ελάφρυνση του επίσημου τομέα».
Η επικεφαλης του ΔΝΤ χαρακτηρίζει "μοναδική περίπτωση την Ελλάδα" σε δήλωσή της για τα αποτελέσματα της έρευνας και επιρρίπτει ευθύνες κυρίως στην ελληνική πλευρά καθώς, ενώ παραδέχεται ότι «οι αρχικοί οικονομικοί στόχοι αποδείχθηκαν υπερβολικά φιλόδοξοι» προσθέτει ότι το πρόγραμμα «βασανίστηκε από επαναλαμβανόμενες πολιτικές κρίσεις, αντιστάσεις από κατεστημένα συμφέροντα και σοβαρά προβλήματα εφαρμογής που οδήγησαν σε πολύ μεγαλύτερη του αναμενόμενου συρρίκνωση της παραγωγής».
Το Εκτελεστικό Συμβούλιο, συνοψίζοντας τα αποτελέσματα της έκθεσης και τις δηλώσεις τις Λαγκάρντ αναφέρει ότι η δράση του Ταμείου της επίμαχη περίοδο πρέπει να εξεταστεί υπό το πρίσμα των πρωτοφανών συνθηκών που επικρατούσαν το 2010 και του γεγονότος ότι κινήθηκε σε «ανεξερεύνητα νερά». Υπό αυτό το πρίσμα διαπιστώνεται ότι τα προγράμματα πέτυχαν να «αγοράσουν χρόνο» στην ευρωζώνη ώστε να χτίσει τα τείχη προστασίας.
Όπως προκύπτει από την ειδική απολογιστική έκθεση για την Ελλάδα, η μεγαλύτερη ζημιά έγινε από τους λανθασμένους πολλαπλασιαστές, δηλαδή στους υπολογισμούς που έκαναν οι τεχνοκράτες για την επίπτωση στο ΑΕΠ από τις περικοπές μισθών-συντάξεων κι από τις αυξήσεις φόρων.
«Δεν είναι ασύνηθες για τα προγράμματα του ΔΝΤ να απογοητεύουν σε σύγκριση με τις αρχικές προβλέψεις αλλά η τάξη μεγέθους είναι συνήθως πολύ μικρότερη σε σχέση με αυτή της Ελλάδας. Στη βάση 159 προγραμμάτων, μια παλαιότερη εκτίμηση δείχνει ότι οι προβλέψεις έπεσαν έξω στο 60% των προγραμμάτων και μέσα σε μια περίοδο δύο ετών η μέση απόκλιση ήταν 1,5% ή 6,4% στις περιπτώσεις κρίσεων κεφαλαίου. Η απόκλιση στις προβλέψεις για το ΑΕΠ της Ελλάδας είναι μοναδική περίπτωση ακόμα και για τα στάνταρντ των προγραμμάτων του ΔΝΤ», ομολογούν οι αναλυτές του Ταμείου.
Το Ανεξάρτητο Γραφείο αναφέρει ότι «δεν είχε εγκαίρως πλήρη πρόσβαση στα εμπιστευτικά έγγραφα του ΔΝΤ. Το προσωπικό του ΔΝΤ συνεργάστηκε στην παροχή ενός μεγάλου όγκου εσωτερικών εγγράφων στο Γραφείο, αλλά έγινε γνωστό ότι πολλά έγγραφα είχαν προετοιμαστεί έξω από τα συνηθισμένα, καθιερωμένα κανάλια και κάποιες φορές περιείχαν προσωπικούς φακέλους».