Του Νίκου Ρογκάκου
Με την Κριστίν Λαγκάρντ να επανέρχεται και να στέλνει σαφές μήνυμα, ότι το ΔΝΤ δεν πρόκειται να μετάσχει στο Πρόγραμμα, εάν δεν ληφθούν μέτρα για την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, ξεκινά την Παρασκευή η Εαρινή Σύνοδος του ΔΝΤ, όπου το μόνο σίγουρο είναι ότι κρύβει σημαντικές αποφάσεις για την Ελλάδα, πάνω στο μείζον θέμα της αναδιάρθρωσης του χρέους.
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, με τον αναπληρωτή του Γιώργο Χουλιαράκη, που θα εκπροσωπήσουν την χώρα σε αυτή την Σύνοδο θα έχουν την ευκαιρία να βολιδοσκοπήσουν τις προθέσεις του Ταμείου αλλά των Ευρωπαίων για το ακριβές περιεχόμενο των αποφάσεων για το ελληνικό χρέος. Είναι αυτές οι οποίες ένα μήνα μετά στο Eurogroup της 22ας Μαΐου θα πάρουν και επίσημο χαρακτήρα.
Το θέμα όμως είναι αν οι δανειστές είναι διατεθειμένοι να δώσουν κάτι στην Αθήνα - όχι αποτελεσματική θεραπεία για το ελληνικό πρόβλημα αλλά κάτι σαν θεραπεία - όπως πιο συγκεκριμένες δεσμεύσεις για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ή σκοπεύουν να «κλωτσήσουν» πιο κάτω το τενεκεδάκι μεταθέτοντας για αργότερα και σε κάθε περίπτωση για μετά τις γερμανικές εκλογές το «πακέτο» των αποφάσεων;
Αν και το πιο πιθανό από τα δύο σενάρια είναι το πρώτο εντούτοις και τα δύο συγκλίνουν στο εξής: αν εξαιρεθεί η λύση ενός νέου «κουρέματος», οι αποφάσεις για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους είναι τόσο σύνθετες τεχνικά που δεν μπορούν τόσο εύκολα να εξειδικευτούν και να ποσοτικοποιηθούν.
Αν και το ελληνικό ζήτημα δεν θα είναι στην επίσημη ατζέντα της Εαρινής Συνόδου του ΔΝΤ, παρόλα αυτά η διελκυστίνδα ανάμεσα σε Βερολίνο και ΔΝΤ εξακολουθεί να υφίσταται. Συνεπώς για να αρθεί το αδιέξοδο με το χρέος θα πρέπει οι δύο πόλοι να τα βρουν μεταξύ τους. Άλλωστε η παρουσία του Ταμείου είναι απαραίτητη τόσο για το Βερολίνο όσο και για την προσπάθεια εξόδου στις αγορές.
Πάντως, εκτός απροόπτου αυτό που αναμένεται να συμβεί στην Ουάσινγκτον είναι να υπάρξει μια συμφωνία μεταξύ ευρωζώνης και ΔΝΤ επί των κοινών παραδοχών που θα πρέπει να εμπεριέχονται στις νέες εκθέσεις βιωσιμότητας του χρέους (DSA).
Ανησυχία ΔΝΤ για ανάπτυξη και ανεργία
Η πρώτη από τις εκθέσεις του ΔΝΤ, που δημοσιοποιήθηκε, ενόψει της Εαρινής Συνόδου, δείχνει ότι μειώνει τις προβλέψεις του για το ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το 2017, από το 2,8% που προέβλεπε τον περασμένο Οκτώβριο σε 2,2%! Με βάση την έκθεση του ΔΝΤ τον Οκτώβριο η πρόβλεψη για το 2016 είναι 1,6% εάν δεν ληφθούν πρόσθετα μέτρα. Ωστόσο, οι εκτιμήσεις και σε βάθος χρόνου το ΔΝΤ προκαλούν ανησυχία, αφού δεδομένων των συνθηκών και λαμβάνοντας υπόψη τις εκτιμήσεις άλλων διεθνών οργανισμών και αναλυτών, που έχουν φτάσει να προβλέπουν ακόμα και ανάπτυξη 0,4% για το έτος, η πρόβλεψη μπορεί να θεωρηθεί παραπάνω από ικανοποιητική εφόσον επιβεβαιωθεί.
Προβληματισμό προκαλούν οι εκτιμήσεις για την ανεργία, που σύμφωνα με το ΔΝΤ, θα διαμορφωθεί στο 21,9% αντί 21,3% φέτος, ενώ για το 2018 δεν προβλέπεται υποχώρηση της κάτω από τα επίπεδα του 21%, με δεδομένο ότι το Ταμείο εκτιμά ότι η ελληνική ανεργία έχει αποκτήσει δομικά στοιχεία κι ως εκ τούτου η αποκλιμάκωση της θα είναι βραδεία και μόνο υπό την προϋπόθεση διαρθρωτικών αλλαγών στην αγορά εργασίας και στις αγορές προϊόντων- υπηρεσιών.
Τα σημεία που πρέπει να συγκλίνουν ΔΝΤ - Ευρωζώνη
- Προβλέψεις ρυθμών ανάπτυξης της Ελλάδας μεσοπρόθεσμα
- Σύγκλιση για την απόδοση των δημοσιονομικών μέτρων
- Ο χρόνος διάρκειας των πρωτογενών πλεονασμάτων (3,5% για 5ετία ή 3% για 10ετία)
- Επίπτωση βραχυπρόθεσμων παρεμβάσεων ελάφρυνσης χρέους
- Νέοι στόχοι για τα έσοδα ιδιωτικοποιήσεων (αφαιρούνται από το χρέος)
- Χρονοδιάγραμμα εφαρμογής μεσοπρόθεσμων μέτρων
- Το περιεχόμενο του πακέτου για το χρέος
Ο αμερικανός υπουργός Οικονομικών, ενθαρρύνει την πλήρη συμμετοχή του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα. “Επί του παρόντος το Ταμείο και οι ευρωπαίοι πιστωτές έχουν επιδοθεί σε ένα αγώνα δρόμου ενάντια στον χρόνο για να επιτευχθεί μια συμφωνία που θα φέρει το ΔΝΤ πλήρως στο πρόγραμμα βοήθειας. Οι ΗΠΑ συνεχίζουν να ενθαρρύνουν το Ταμείο να συζητήσει τη συμμετοχή του” είπε ο Στίβεν Μενούσεν.
Αποκλείεται το «κούρεμα» χρέους αλλά…
Η συμφωνία για το χρέος που θα αναζητηθεί στην Ουάσιγκτον θα προβλέπει παρεμβάσεις στο «απαισιόδοξο» σενάριο της Ανάλυσης Βιωσιμότητας Χρέους (DSA) που θα ικανοποιούν το Ταμείο (π.χ. πάγωμα και περίοδος χάριτος για τα επιτόκια) ώστε να χαρακτηρίσει το χρέος βιώσιμο.
Αυτή είναι και η κρίσιμη «τράμπα» του deal, Μέρκελ-Λαγκάρντ, όπως επιβεβαιώνεται από αρμόδιο παράγοντα. Το Ταμείο θα μπει μεν τώρα αλλά με ελάχιστα λεφτά (π.χ. 4 δις δολάρια) και κυρίως διότι οι Ευρωπαίοι δεσμεύτηκαν στο παρασκήνιο να του δώσουν τα λεφτά του να φύγει το β' εξάμηνο του 2018 με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) να αναλαμβάνει αυτά που του χρωστάει η Ελλάδα στο ΔΝΤ και τότε θα φτάνουν περίπου τα 13 δις ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι το μέσο κόστος για πληρωμή τόκων είναι σήμερα 5,5 δις ευρώ το χρόνο. Το Ταμείο όμως εκτιμά ότι θα πρέπει να περιοριστεί δραστικά ώστε να πάρει αναπτυξιακή ανάσα η ελληνική οικονομία.
Το καλό σενάριο για την Ελλάδα είναι η διευθέτηση του χρέους να γίνει πριν το τέλος Ιουνίου και όχι μετά τις γερμανικές εκλογές, ώστε να μπορέσει η χώρα να μπει στην ποσοτική χαλάρωση και να βγει στις αγορές από το 2018.