Του Νίκου Ρογκάκου
Θετική χαρακτηρίζει ο Οίκος αξιολόγησης Moody΄s την βελτίωση του χρηματοδοτικού προφίλ των ελληνικών τραπεζών, ενώ δίνει τα εύσημα στην Ελλάδα για την τήρηση του προϋπολογισμού και την επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων, αλλά και αναθεωρεί την πρόβλεψή της για την ανάπτυξη στο 0,4% φέτος από μηδενική που προέβλεπε.
Ειδικότερα, σε έκθεσή του ο Οίκος χαρακτηρίζει «Credit positive» τη χαμηλότερη εξάρτηση των ελληνικών τραπεζών από τη χρηματοδότηση της ΕΚΤ, αλλά και τα στοιχεία που έδειξαν ότι το πρωτογενές πλεόνασμα στο πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου 2014 διαμορφώθηκε στα 711 εκ.€ ευρώ, έναντι του στόχου των 208 εκ.€.
Ο Moody΄s υποστηρίζει ότι η συνεχιζόμενη μείωση της χρηματοδότησης από την ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα -η οποία είναι κυρίως αποτέλεσμα του ότι οι ελληνικές τράπεζες απέκτησαν- μετά από πέντε χρόνια, και πάλι πρόσβαση στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου, αμβλύνει τις πιέσεις που δέχονταν σε επίπεδο χρηματοδότησης και ρευστότητας, γεγονός που θεωρεί credit positive.
Όπως σημειώνει, οι τράπεζες μπορούν από τον περασμένο Απρίλιο να έχουν πρόσβαση στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου και να χρησιμοποιούν ως collateral τα ομόλογα του EFSF στη διατραπεζική αγορά repos από τον Ιούνιο του 2013, μειώνοντας έτσι την εξάρτησή τους από τη χρηματοδότηση της κεντρικής τράπεζας.
Παράλληλα στην αξιολόγηση του Οίκου σημειώνεται ότι η μείωση 18,2% που κατέγραψε από τον Απρίλιο μέχρι τον Μάιο η χρηματοδότηση από την ΕΚΤ οφείλεται κυρίως στις πρόσφατες εκδόσεις ομολόγων της Πειραιώς (500 εκ.€) και της Εθνικής (750 εκ.€), αλλά και στην ανακεφαλαιοποίηση και των τεσσάρων συστημικών τραπεζών τον Μάρτιο και τον Απρίλιο από ιδιώτες επενδυτές. Επιπλέον, η Alpha Bank ανακοίνωσε την περασμένη Πέμπτη την επιτυχή έκδοση τριετών ομολόγων ύψους 500 εκ.€, ενώ η Eurobank μία ημέρα αργότερα ανακοίνωσε ότι και αυτή θα προχωρήσει σε έκδοση ομολόγων.
Οι τέσσερις μεγαλύτερες ελληνικές τράπεζες έχουν αντλήσει τους τελευταίους τρεις μήνες νέα κεφάλαια 10,1δις€ και ομόλογα πρώτης εξασφάλισης, κυρίως από ξένους επενδυτές και εξαιρώντας την επερχόμενη έκδοση ομολόγων
της Eurobank, εκτιμά ο Οίκος και συνεχίζει λέγοντας ότι αυτό έχει βοηθήσει τις τράπεζες να εξαλείψουν πλήρως την όποια χρηματοδότηση από τον ELA, που είναι πιο ακριβή από τη χρηματοδότηση της ΕΚΤ, και θα βελτιώσει σταδιακά τα καθαρά επιτοκιακά περιθώρια και τα έσοδά τους.
Ακριβώς αυτή η χρηματοδότηση έχει βελτιώσει το χρηματοδοτικό τους προφίλ αφού, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Moody's, η χρηματοδότηση από την ΕΚΤ αντιστοιχούσε περίπου στο 14% των συνολικών assets τον Μάιο του 2014, έναντι περίπου 40% τον Νοέμβριο του 2012.
Ανάπτυξη 0,4% το 2014 βλέπει ο Moody΄s
Από την άλλη πλευρά, όμως ο Moody΄s σημειώνει ότι αναμένεται σταδιακή βελτίωση του χρηματοδοτικού προφίλ των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων τα επόμενα δύο χρόνια, η αύξηση των καταθέσεων από τον ιδιωτικό τομέα είναι περιορισμένη αφού οι τράπεζες συνεχίζουν την απομόχλευση και επειδή η ελληνική οικονομία πιθανότατα θα εμφανίσει ανάπτυξη μόλις 0,4% το 2014, μετά από έξι χρόνια ύφεσης.
Πέραν της ισχυρότερης είσπραξης φόρων και του ελέγχου των δαπανών, η ανάκαμψη της οικονομίας μετά από έξι χρόνια σοβαρής οικονομικής συρρίκνωσης επίσης στήριξε τη βελτίωση. Τη βελτίωση των οικονομικών επιδόσεων στήριξε η ετήσια αύξηση του 5,4% που εμφάνισαν οι εξαγωγές, καθώς και η ανάκαμψη κατά 0,7% της ιδιωτικής κατανάλωσης σε σχέση με το προηγούμενο έτος και της δημόσιας κατανάλωσης κατά 1,2%.
Ο Οίκος τονίζει πως για πρώτη φορά μετά από έξι χρόνια, θα υπάρξει θετική συνεισφορά στην ανάπτυξη από τις ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, κυρίως λόγω της αυξημένης απορρόφησης των διαρθρωτικών πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της επανεκκίνησης μεγάλων οδικών έργων και εξ αυτού του λόγου η Moody's αναθεωρεί την πρόβλεψή της για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας στο 0,4% για φέτος, έναντι 0% που ήταν η προηγούμενη εκτίμηση.
Εύσημα για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων
Ο Οίκος δίνει τα εύσημα και για την επίτευξη των στόχων του προϋπολογισμού, σημειώνοντας πως αν και η Ελλάδα έχει κάνει σημαντική πρόοδο στη δημοσιονομική προσαρμογή τα τελευταία δύο χρόνια, το γεγονός ότι το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε στα 711 εκ.€ το διάστημα Ιανουαρίου-Μαΐου 2014, έναντι του στόχου των 208 εκ.€, είναι και αυτό «credit positive» για τη χώρα διότι η δημοσιονομική υπεραπόδοση επιτεύχθηκε παρά το δυσμενές πολιτικό περιβάλλον εν μέσω των δημοτικών εκλογών και των ευρωεκλογών.
Υποστηρίζει δε ότι αυτή η υπεραπόδοση είναι αποτέλεσμα της καλύτερης φορολογικής διοίκησης και του ελέγχου των δαπανών, με δεδομένο όπως λέει ότι η Ελλάδα έχει μακρύ ιστορικό φοροαποφυγής και τα φορολογικά έσοδα δεν αντανακλούν το γεγονός ότι η ανάπτυξη της οικονομίας στηρίζεται στην κατανάλωση.
Αν και το ονομαστικό ΑΕΠ αυξήθηκε ετησίως κατά μέσο όρο 7,3% από το 2001 έως το 2007, τα φορολογικά έσοδα αυξήθηκαν μόλις 5,7%, ενώ επιπλέον, στους μήνες που προηγήθηκαν των βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου του 2012 καθώς και των βουλευτικών εκλογών του 2009, η είσπραξη του ΦΠΑ εμφάνισε σοβαρές αστοχίες.
Τα φορολογικά έσοδα τους πρώτους πέντε μήνες του έτους υπεραπέδωσαν του στόχου κατά 1,6%, αποδεικνύοντας ότι οι τοπικές και οι ευρωπαϊκές εκλογές του Μαΐου δεν οδήγησαν σε παρόμοιες φορολογικές αστοχίες. Επιπλέον, σύμφωνα με το ΔΝΤ, βασικοί δείκτες επιδόσεων για τις μεταρρυθμίσεις της φορολογικής διοίκησης ήταν ξεκάθαρα βελτιωμένοι το 2013 σε σχέση με το 2012, ωστόσο η Ελλάδα εξακολουθεί να χρειάζεται μεγαλύτερη πρόοδο.
Η κυβέρνηση διατήρησε επίσης υπό έλεγχο τις δαπάνες καθώς την εξεταζόμενη περίοδο ήταν 642 εκατ. ευρώ χαμηλότερες από το αρχικώς σχεδιαζόμενο και οι δαπάνες για τόκους 2,5% χαμηλότερες από αυτό που προβλεπόταν και αυτό είχε σαν αποτέλεσμα, το δημοσιονομικό έλλειμμα να διαμορφωθεί σε 1,99 δισ.€, σημαντικά κάτω του στόχου των 2,56 δισ.€.