Επιδείνωση σε μια σειρά κομβικών δεικτών, που αποτυπώνουν την ζοφερή πραγματικότητα στην ελληνική οικονομία περιλαμβάνει το προσχέδιο του Προϋπολογισμού που κατατέθηκε στην Βουλή, λίγο πριν την ομιλία του Πρωθυπουργού για τις Προγραμματικές δηλώσεις της Κυβέρνησης.
Το βασικό αρνητικό στοιχείο αφορά την ύφεση, στην οποία θα συνεχίσει να κινείται η χώρα και φέτος και το 2016. Ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αναμένεται να κλειδώσει στο -2,3% φέτος και εκτιμάται στο -1,3% για το 2016.
Περιγράφεται ακόμη, αναμενόμενη μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 1,6% φέτος και 2,4% το 2016, που σημαίνει λιγότερες δαπάνες για αγορές, μικρότεροι τζίροι στην αγορά, ενώ αναμένεται και φέτος και το 2016 οι εξαγωγές ελληνικών αγαθών κι υπηρεσιών να κινηθούν με αρνητικό πρόσημο της τάξης του 1,5% και 1%.
Στο «κόκκινο» προβλέπεται να συνεχίσει να κινείται και η αγορά εργασίας, με την ανεργία από 24,6% το 2014 να αυξάνεται σε 25,4% φέτος και να μεγαλώνει ακόμη περισσότερο στο 25,8% το 2016
Σε ό,τι αφορά το χρέος, για το οποίο η Κυβέρνηση - το ακούσαμε και από τον Πρωθυπουργό χθες - έχει θέσει ως απόλυτη προτεραιότητα την διευθέτηση και την ελάφρυνση του, εκτιμάται ότι θα εκτιναχθεί περίπου στο 200% του ΑΕΠ.
Μέσω του προϋπολογισμού έρχεται μια νέα φοροκαταιγίδα ύψους 4 δις, ενώ άλλα 2,5 δις περίπου αναμένεται να προκύψουν από περικοπές δαπανών. Το 2016 αναμένεται να μας «ακουμπήσουν» συνολικά 13 φορο-αλλαγές που αφορούν, μεταξύ άλλων:
-την "μεταρρύθμιση" του καθεστώτος ΦΠΑ (αλλαγές στους συντελεστές και κατάργηση των μειωμένων συντελεστών στα νησιά)
-την αναμόρφωση των συντελεστών της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και δη από φέτος για όσους έχουν εισόδημα 30.000 και άνω
-την αύξηση των συντελεστών στο φόρο εισοδήματος επιχειρήσεων από το 26% στο 28%
-την αύξηση της προκαταβολής του φόρου εισοδήματος στους ελεύθερους επαγγελματίες από το 55% το 2014 στο 75% το 2015 και στο 100% από το επόμενο έτος,
-την αύξηση συντελεστών φορολόγησης εισοδήματος από ενοίκια (από 11% σε 15% για εισόδημα ως 12.000 ευρώ και από 33% σε 35% για μεγαλύτερο.
Επιπλέον, ως παρεμβάσεις η απόδοση των οποίων δεν μπορεί να κοστολογηθεί, περιγράφονται στον προϋπολογισμό, μεταξύ άλλων:
-Η μεταρρύθμιση του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (κατάργηση φοροαπαλλαγών, μείωση της έκπτωσης φόρου για μισθωτούς συνταξιούχους κ.α.)..
-Η αύξηση της φορολόγησης των αγροτών
«Eπιδίωξη η αναδιανομή των δημόσιων πόρων προς την προστασία των οικονομικά αδύνατων που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση»
«Καταθέτουμε προς συζήτηση, στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, το Προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2016 που αποτυπώνει τις κυβερνητικές προτεραιότητες για κοινωνική δικαιοσύνη και δημοσιονομική υπευθυνότητα» αναφέρουν ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο αναπληρωτής υπουργός Γιώργος Χουλιαράκης στο εισαγωγικό τους σημείωμα για το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού. Οι δύο υπουργοί αναγνωρίζουν ότι η προσαρμογή δεν θα είναι εύκολη, αλλά η κυβέρνηση σκοπεύει να προχωρήσει σε όλες εκείνες τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις που θα αποκαταστήσουν την κοινωνική δικαιοσύνη και θα επιτρέψουν στην ελληνική οικονομία να σταθεί στα πόδια της κινητοποιώντας τις παραγωγικές της δυνατότητες.
Το έγγραφο, απευθύνεται στα μέλη της Διαρκούς Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής (σ.σ. τελεί υπό συγκρότηση) και όπως εξ αρχής σπεύδουν να επισημάνουν οι δύο υπουργοί, «η Κυβέρνηση δεν έχει την πολυτέλεια να καταθέτει προϋπολογισμό σε συνθήκες οικονομικής ευημερίας. Αντίθετα, οφείλει να λάβει υπόψη τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες και να τηρήσει τις πολιτικές της δεσμεύσεις». Σημειώνουν, ωστόσο, ότι από την άλλη ο προϋπολογισμός καλείται να επιδιώξει την αναδιανομή των δημόσιων πόρων προς την προστασία των οικονομικά αδύνατων που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση. Ο συνδυασμός αυτών των δύο προτεραιοτήτων, τονίζουν οι κ.κ. Τσακαλώτος και Χουλιαράκης, αποτελεί μια σημαντική πρόκληση και απαιτεί μεγάλη προσπάθεια που θα συνεχιστεί μέχρι την κατάθεση του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού.
Όπως επισημαίνουν, το προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα 0,5% του ΑΕΠ (ορισμός προγράμματος) σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης. «Οι μειωμένοι δημοσιονομικοί στόχοι τόσο για το 2016 όσο και για τα επόμενα έτη αποτυπώνουν την επιτυχία της κυβέρνησης στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές να εξασφαλίσει σημαντικό δημοσιονομικό χώρο» τονίζουν και προσθέτουν ότι στο προσχέδιο έγινε προσπάθεια για τη βέλτιστη αξιοποίηση αυτού του χώρου, εξαντλώντας όλα τα δημοσιονομικά περιθώρια για στήριξη της κοινωνικής πολιτικής, που είχε συρρικνωθεί δραματικά τα προηγούμενα χρόνια, χωρίς να υπονομεύεται η λειτουργία του κράτους.
«Αναγνωρίζουμε ωστόσο πως ο υπάρχον δημοσιονομικός χώρος δεν επαρκεί για την πλήρη ανακούφιση των πιο ευάλωτων νοικοκυριών. Σε πολλές περιπτώσεις χρειάστηκε να εξοικονομηθούν δαπάνες από άλλες χρήσεις, παρότι είχαν ήδη περικοπεί σημαντικά, προκειμένου να στηριχθούν κοινωνικές υπηρεσίες όπως η υγεία και το ασφαλιστικό σύστημα» αναφέρουν ο υπουργός και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών.
Οι κ.κ. Τσακαλώτος και Χουλιαράκης υπογραμμίζουν ότι ο κρατικός προϋπολογισμός έχει εξ ορισμού βραχυπρόθεσμο ορίζοντα για να επισημάνουν ότι μεσοπρόθεσμα αυτό που χρειάζεται, είναι η σταδιακή αποκατάσταση της σταθερότητας και η επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς μεγέθυνσης.
«Στο επόμενο διάστημα η ελληνική οικονομία θα εισέλθει σε μια διαδικασία σημαντικών μεταρρυθμίσεων, με μια σειρά δημοσιονομικών παρεμβάσεων και διαρθρωτικών αλλαγών» τονίζουν και αναγνωρίζουν ότι «η διαδικασία προσαρμογής δεν θα είναι εύκολη αλλά θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για μια σύγχρονη ελληνική οικονομία απαλλαγμένη από παθογένειες του παρελθόντος που κληρονομήσαμε». Στο σημείο αυτό ενημερώνουν ότι η κυβέρνηση σκοπεύει να προχωρήσει σε όλες εκείνες τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις που θα αποκαταστήσουν την κοινωνική δικαιοσύνη και θα επιτρέψουν στην ελληνική οικονομία να σταθεί στα πόδια της, κινητοποιώντας τις παραγωγικές της δυνατότητες. Αυτό, όπως συμπληρώνουν, θα επιτρέψει, με τη σειρά του, στο κράτος να αντλεί περισσότερα έσοδα από μια ολοένα και μεγαλύτερη φορολογική βάση, ανακατανέμοντας παράλληλα τα φορολογικά βάρη.