Του Παναγιώτη Δημητρακόπουλου
Μεγάλες ανατροπές που θα επηρεάσουν τα εισοδήματα και τις ζωές εκατομμυρίων φορολογουμένων, εργαζόμενων και συνταξιούχων, φέρνει η έλευση του - και φορολογικά δίσεκτου - 2016, καθώς η κυβέρνηση έχει ανοιχτά τρία μεγάλα μέτωπα που πρέπει να κλείσει με τους δανειστές για να αρχίζει η πολυπόθητη συζήτηση για την νέα διευθέτηση του ελληνικού χρέους.
Στην ελάφρυνση του χρέους, για την οποία έχουν δεσμευθεί οι ευρωπαίοι δανειστές και εταίροι από τον Νοέμβριο του 2012, αναφέρθηκε με δηκτικό τρόπο ο Προκόπης Παυλόπουλος, στο περιθώριο της ανταλλαγής ευχών με την πολιτική, εκκλησιαστική, στρατιωτική ηγεσία στο Προεδρικό Μέγαρο.
Το οικονομικό «ημερολόγιο» της χρονιάς είναι εμπροσθοβαρές σε ότι αφορά την λήψη κρίσιμων αποφάσεων, με τα βάρη, που θα είναι περισσότερα από το 2015 για την πλειονότητα των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, να πέφτουν κυρίως στο β΄ εξάμηνο του χρόνου.
«Καυτός» Ιανουάριος με τρία «αγκάθια»
Το «ποδαρικό» έγινε με την επιβολή δύο φόρων, καθώς από την Πρωτοχρονιά άρχισε η ισχύς του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο κρασί και του Ειδικού Τέλους στα τυχερά παιχνίδια του ΟΠΑΠ.
Ως τις 8 του μηνός αναμένεται να έχει σταλεί στους δανειστές η τελική ελληνική πρόταση για το Ασφαλιστικό. Ως την ίδια ημέρα, οι ιδιοκτήτες μπορούν να προμηθεύονται, χωρίς την επιβολή προστίμου, τα τέλη κυκλοφορίας οχημάτων και ΙΧ ή να καταθέσουν τις πινακίδες τους στην εφορία.
Για τις 18 Ιανουαρίου έχει προγραμματιστεί η επιστροφή στην Αθήνα των επικεφαλής των κλιμακίων των δανειστών, από την οποία θα εξαρτηθεί το είδος και το ύψος των βαθιών παρεμβάσεων που θα καθορίζουν την καθημερινότητα εκατομμυρίων πολιτών, αλλά και θα κατορθώσουν να πυροδοτήσουν επιτέλους την συζήτηση για απομείωση του ελληνικού χρέους.
Στον νέο κύκλο διαπραγμάτευσης με τους δανειστές θα «κλειδώσουν»:
-η μεταρρύθμιση στο Ασφαλιστικό, από την οποία θα κριθεί – μεταξύ άλλων – αν θα υπάρξει μείωση στις κύριες συντάξεις, αν θα επαληθευθεί το σενάριο για περικοπή ως 20% στις επικουρικές, αν θα αυξηθούν οι εισφορές. Ακόμη, θα καθοριστούν οι νέες πηγές χρηματοδότησης των Ασφαλιστικών Ταμείων.
-οι αλλαγές στο Φορολογικό (νέα φορολογική κλίμακα, κατάργηση φοροαπαλλαγών, αύξηση φορολογικών συντελεστών για αγρότες κι εισοδήματα από ενοίκια κ.α.)
Το τρίτο αγκάθι, αφού συμφωνηθούν Ασφαλιστικό και Φορολογικό, αφορά την πρώτη αξιολόγηση, ουσιαστικά την βαθμολόγηση της κυβέρνησης για την εφαρμογή των δεσμεύσεων του τρίτου μνημονίου, αλλά και την πίεση από πλευράς των δανειστών για υλοποίηση όλων των μέτρων που έχουν συμφωνηθεί, αλλά ακόμη δεν έχουν υλοποιηθεί.
Ως την Παρασκευή 29 Ιανουαρίου θα πρέπει οι φορολογούμενοι να εξοφλήσουν την 4η δόση του ΕΝΦΙΑ 2015 και τις δόσεις τυχόν ρυθμίσεων χρεών τους, όπως πρέπει να κάνουν κι ακριβώς έναν μήνα αργότερα, ως τις 29 Φεβρουαρίου, για την 5η και τελευταία δόση του ΕΝΦΙΑ.
«Ρυθμιστής» ο Φεβρουάριος
Ο Φεβρουάριος, όπως έχει προαναγγείλει κι ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας, είναι ο μήνας της «μεγάλης μάχης» με τους δανειστές, καθώς στόχος της Αθήνας είναι πριν το τέλος του μήνα να έχει ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση από τους δανειστές, η οποία θα ανοίξει – μαζί με τις αποφάσεις για Ασφαλιστικό και Φορολογικό – τον δρόμο για την εκταμίευση καθυστερούμενων από το 2015 δόσεων ύψους 5,7 δις ευρώ.
Κυρίως όμως το «κλείσιμο» της πρώτης αξιολόγησης θα ξεκλειδώσει την συζήτηση για την διευθέτηση του ελληνικού χρέους, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει τον Μάρτιο, με το Μαξίμου να ελπίζει σε ταχεία ολοκλήρωση τους, που θα ανακουφίσει τον προϋπολογισμό από τις δαπάνες για την εξυπηρέτηση του χρέους, αφήνοντας χώρο για ελάφρυνση πολιτών και πιο απλόχερη οικονομική πολιτική.
Ο «ανήφορος» των δηλώσεων και των φόρων
Στοίχημα με τον εαυτό του έχει βάλει το οικονομικό επιτελείο, θέλοντας να σπάσει την παράδοση της αθέτησης του «πάγιου» προγραμματισμού που θέλει την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων να αρχίζει τον Μάρτιο και να τελειώνει τον Απρίλιο, όμως τελικώς η υποβολή τους γίνεται μέχρι το τέλος Αυγούστου.
Στόχος είναι το 2016, όλες οι φορολογικές δηλώσεις να έχουν υποβληθεί ως το τέλος Απριλίου, κάτι που θα επιτρέψει να «σπάσουν» σε περισσότερες δόσεις ως το τέλος του έτους, οι φορολογικές υποχρεώσεις πολιτών κι επιχειρήσεων.
Εφόσον αυτό επιτευχθεί φέτος, θα αρχίσει πολύ νωρίτερα από τα συνηθισμένα η καταβολή του Φόρου Εισοδήματος, αλλά και του Φόρου Ακινήτων που θα έλθει στην θέση του ΕΝΦΙΑ, ενώ σκοπός είναι οι τελευταίες δόσεις να πληρωθούν τον Δεκέμβριο κι όχι τον Φεβρουάριο του επόμενου έτους, όπως συμβαίνει ως τώρα.
Το «καλεντάρι» των δόσεων του 2016
Μάιος: 1η δόση Φόρου Εισοδήματος (+ τέλους επιτηδεύματος + φόρου πολυτελείας + έκτακτης εισφοράς)
Ιούνιος: 1η δόση Φόρου Ακινήτων
Ιούλιος: 2η δόση Φόρου Εισοδήματος και 2η δόση Φόρου Ακινήτων
Αύγουστος: 3η δόση Φόρου Ακινήτων
Σεπτέμβριος: 3η δόση Φόρου Εισοδήματος και 4η δόση Φόρου Ακινήτων
Οκτώβριος: 5η δόση Φόρου Ακινήτων
Νοέμβριος: 6η δόση Φόρου Ακινήτων
Δεκέμβριος: 7η δόση Φόρου Ακινήτων
Ως το τέλος Δεκεμβρίου θα πρέπει να πληρωθούν και τα τέλη κυκλοφορίας, την αναμόρφωση των οποίων έχει εξαγγείλει το οικονομικό επιτελείο.