Περίπου 80.000 χαμηλοσυνταξιούχοι θα δουν από φέτος τις αποδοχές τους να μειώνονται σε ποσοστό 15-20%, λόγω της επικείμενης σταδιακής κατάργησης του ΕΚΑΣ, η οποία προβλέπεται στο Ασφαλιστικό νομοσχέδιο που ψηφίστηκε την Κυριακή στη Βουλή.
Το ΕΚΑΣ, το ύψους του οποίου πλέον θα κυμαίνεται από 57,50 ως 230 ευρώ, θα συνεχίσουν να το λαμβάνουν όσοι συνταξιούχοι έχουν άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης 7972 ευρώ ετησίως (664 ευρώ το μήνα) και συνολικό οικογενειακό εισόδημα ως 11.000 ευρώ.
Σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους η εξοικονόμηση δαπάνης ύψους 900 εκ. ευρώ ετησίως θα προέλθει σταδιακά για την περίοδο 2016-2020 και θα τρέξει με τους ακόλουθους ρυθμούς:
- Το 2016 θα μειωθεί το 18% της δαπάνης του ΕΚΑΣ
- Το 2017 θα μειωθεί το 44%
- Το 2018 θα μειωθεί το 26%
- Το 2019 θα μειωθεί το 6%
- Το 2020 θα μειωθεί το 6%
Η κατάργηση της δαπάνης του ΕΚΑΣ είναι σε απόλυτα νούμερα η μεγαλύτερη από κάθε άλλη μείωση που προβλέπεται στο Ασφαλιστικό: Κύριες συντάξεις (855 εκατ. ευρώ), επικουρικές συντάξεις (385 εκατ. ευρώ), τα μερίσματα (209 εκατ. ευρώ) και τα εφάπαξ (133 εκατ. ευρώ) , αλλά και την αύξηση 1% στις εισφορές της επικουρικής ασφάλισης (365 εκατ. ευρώ), την εισφορά 20% (138 εκατ. ευρώ) κλπ.
Τα νέα κριτήρια για την λήψη του ΕΚΑΣ
Από 1.1.2016 και έως την 31.12.2019 το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΚΑΣ), καταβάλλεται αποκλειστικά σε ήδη συνταξιούχους καθώς και σε δικαιούχους σύνταξης γήρατος, αναπηρίας και θανάτου των εντασσόμενων στον Ε.Φ.Κ.Α. εκτός του ΟΓΑ, οι οποίοι κατέθεσαν αίτηση συνταξιοδότησης πριν την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου.
Για την καταβολή του επιδόματος πρέπει να πληρούνται αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
* Να έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας τους. Για τους συνταξιούχους λόγω αναπηρίας με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, καθώς και για τα τέκνα που λαμβάνουν σύνταξη λόγω θανάτου του γονέα τους, δεν απαιτείται όριο ηλικίας.
* Το συνολικό καθαρό ετήσιο εισόδημα τους από συντάξεις (κύριες, επικουρικές και βοηθήματα καταβαλλόμενα σε χρήμα), μισθούς, ημερομίσθια και λοιπά επιδόματα, να μην υπερβαίνει το ποσό των 7.972 ευρώ.
Για τον προσδιορισμό του εισοδήματος αυτού δεν λαμβάνονται υπόψη τα ποσά που αντιστοιχούν στη σύνταξη αναπήρων, θυμάτων πολεμικής περιόδου και κατά την εκτέλεση της στρατιωτικής υπηρεσίας, θυμάτων τρομοκρατίας καθώς και στα προνοιακά βοηθήματα.
* Το συνολικό ετήσιο ατομικό φορολογητέο, καθώς και το απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημα του συνταξιούχου να μην υπερβαίνει το ποσό των 8.884 ευρώ.
* Το συνολικό ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο, καθώς και το απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημα να μην υπερβαίνει το ποσό των 11.000 ευρώ. Τα παραπάνω ποσά αφορούν εισοδήματα του προηγούμενου φορολογικού έτους.
* Το συνολικό ακαθάριστο ποσό κύριας και επικουρικής σύνταξης που καταβάλλεται κατά τη δημοσίευση του νόμου αυτού, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται και τα πάσης φύσεως επιδόματα να μην υπερβαίνει τα 664 ευρώ.
Για κάθε έτος, αρχής γενομένης από 1.1.2017 και μέχρι 31.12.2019, εξετάζεται το καταβαλλόμενο παραπάνω ποσό συντάξεων κατά το μήνα έκδοσης της υπουργικής απόφασης ή το δικαιούμενο ποσό συντάξεων κατά τον πρώτο πλήρη μήνα συνταξιοδότησης, αν η συνταξιοδότηση χωρεί μετά την έκδοση της υπουργικής απόφασης.
Από 57,5 ευρώ έως 230 ευρώ το ποσό που δίδεται
* Για συνολικά ποσά εισοδήματος από συντάξεις (κύριες και επικουρικές) μισθούς, ημερομίσθια και λοιπά επιδόματα ή βοηθήματα και μέχρι 7.216,00 ευρώ καταβάλλεται επίδομα 230 ευρώ μηνιαίως.
* Για συνολικά ποσά εισοδήματος από 7.216 και μέχρι του ποσού των 7.972 ευρώ καταβάλλεται ποσό μηνιαίου επιδόματος (Ε.Κ.Α.Σ.) σύμφωνα με τα παρακάτω:
* Από 7.216,01 ευρώ και μέχρι 7.518 ευρώ δίδεται ποσό 172,50.
* Από 7.518,01 και μέχρι 7.720,00) ευρώ δίδεται ποσό 115,00 ευρώ.
* Από 7.720,01 και μέχρι 7.972,00 δίδονται 57,50 ευρώ.
Τα ίδια παραπάνω ποσά επιδόματος χορηγούνται και στους συνταξιούχους αναπηρίας που λαμβάνουν πλήρη σύνταξη.
Στους συνταξιούχους γήρατος και αναπηρίας που λαμβάνουν μειωμένη σύνταξη, καθώς και σε όσους συνταξιούχους δεν θεμελιώνουν αυτοτελές δικαίωμα συνταξιοδότησης με χρόνο ασφάλισης που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα, το επίδομα ισούται με τα 2/3 των παραπάνω ποσών. Για τους τελευταίους η διαφορά του 1/3 ποσού Ε.Κ.Α.Σ. που τυχόν δεν είχε καταβληθεί πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσης διάταξης, σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, δεν χορηγείται.
Προκειμένου για συνταξιούχους λόγω αναπηρίας, οποιαδήποτε μεταβολή στο ποσοστό αναπηρίας του δικαιούχου εντός του ίδιου ημερολογιακού έτους, στο οποίο καταβάλλεται το Ε.Κ.Α.Σ., δεν επιφέρει οποιαδήποτε μεταβολή στο ποσό του επιδόματος.
Στις περιπτώσεις συνδικαιούχων σύνταξης λόγω θανάτου, τα ποσά του Ε.Κ.Α.Σ. επιμερίζονται κατά το ίδιο ποσοστό επιμερισμού της σύνταξης που προβλέπεται από τις διατάξεις του οικείου ασφαλιστικού φορέα, άλλως από την κληρονομική μερίδα τους.
Από 1.1.2017 και μέχρι 31.12.2019 και σε ετήσια βάση τα ποσά που αναφέρονται στα εισοδηματικά κριτήρια της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού, καθώς και τα ποσά του επιδόματος που αναφέρονται παραπάνω, αναπροσαρμόζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, προκειμένου τα παραπάνω κριτήρια να βαίνουν κάθε έτος μειούμενα, με σκοπό αντίστοιχη ετήσια εμπροσθοβαρή μείωση της δαπάνης της παροχής μέχρι την ολοκληρωτική κατάργηση αυτής. Από 1-1-2020 η παροχή αυτή καταργείται.
Κάθε Απρίλιο ο επαναπροσδιορισμός των κριτηρίων
Ο έλεγχος των εισοδηματικών κριτηρίων χορήγησης του επιδόματος για κάθε έτος διενεργείται το αργότερο μέχρι το τέλος του Απριλίου του αντίστοιχου έτους και σε καμία περίπτωση δεν χορηγούνται ποσά Ε.Κ.Α.Σ. σε μη δικαιούχους, σύμφωνα με το άρθρο αυτό, από την 1η Μαΐου του ίδιου έτους. Τα ποσά του Ε.Κ.Α.Σ. που καταβλήθηκαν από οποιονδήποτε ασφαλιστικό φορέα δεν λαμβάνονται υπόψη για την εξέταση της συνδρομής των εισοδηματικών κριτηρίων.
Τα ποσά του Ε.Κ.Α.Σ. δεν υπόκειται σε ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του Κλάδου Ασθένειας ούτε στην Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων
Το Ε.Κ.Α.Σ. δεν καταβάλλεται σε δικαιούχους που έχουν μόνιμη διαμονή σε χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.