Του Νίκου Ρογκάκου
Ανάπτυξη 2,7% με περισσότερους όμως φόρους, (ψηφισμένα και νέα μέτρα) προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος για πλεόνασμα 1,75% του ΑΕΠ το 2017, προβλέπει το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού που κατατίθεται σήμερα στη Βουλή, ενώ το κυβερνητικό επιτελείο "τρέχει" για το άμεσο κλείσιμο των προαπαιτουμένων και την εκταμίευση της υποδόσης των 2,8 δισ.. Το προσχέδιο θα συνοδέψει στη Βουλή η έκθεση του Συμβουλίου Δημοσιονομικής Πολιτικής.
Είναι η πρώτη που συντάσσει το διοικητικό συμβούλιο αυτού του οργάνου, με αποτέλεσμα το περιεχόμενο αυτής της έκθεσης να αποκτά περισσότερο ενδιαφέρον από τον προϋπολογισμό που κινείται σε μνημονιακές «ράγες».
Θα ακολουθήσει μία ακόμη έκθεση από το Συμβούλιο, τον Νοέμβριο, μαζί με το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού του 2017, που θα εστιάζει στις δημοσιονομικές προοπτικές και θα δίνει το «στίγμα» για το αν η Αθήνα περνά ή όχι τον «κάβο» του πρωτογενούς πλεονάσματος τη διετία 2107 - 2018. Πιο κρίσιμο έτος θεωρείται το 2018 -αλλά και τα επόμενα- αφού ο «πήχης» για το πλεόνασμα «ψηλώνει» στο 3,5% και ο κίνδυνος εφαρμογής του «δημοσιονομικού κόφτη» στο κονδύλι για μισθούς και συντάξεις είναι πιο ορατός από ποτέ.
Η κυβέρνηση δεν ανησυχεί φέτος για το πλεόνασμα, αφού ο στόχος του 0,5% του ΑΕΠ που προβλέπει η συμφωνία με τους δανειστές για το 2016 έχει ήδη επιτευχθεί και μάλιστα με το παραπάνω. Αρμόδια στελέχη εκτιμούν ότι ο προϋπολογισμός θα κλείσει σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης με ένα πλεόνασμα κοντά στο 0,65% του ΑΕΠ, που δημιουργηθεί ένα «μαξιλάρι» εσόδων κοντά στα 250 εκατ. με 260 εκατ. ευρώ.
«Είναι μία καλή αφετηρία», εκτιμούν οι ίδιες πηγές, έτσι ώστε το πλεόνασμα το 2017 να κινηθεί στο 1,9% του ΑΕΠ από 1,75% που προβλέπει το μνημόνιο, εφόσον βέβαια δεν προκύψουν απρόβλεπτοι παράγοντες.
Το προσχέδιο τοποθετεί τις ανάγκες του προϋπολογισμού σε έσοδα λίγο πάνω από τα 55 δισ. ευρώ, τη στιγμή που οι κρατικές δαπάνες αυξάνουν στα 56,5 δισ. ευρώ το 2017, από 55,75 δισ. ευρώ το 2016, εξαιτίας των πιστώσεων των 800 εκατ. ευρώ που θα διατεθούν για ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής (Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα). Για πρώτη φορά υπάρχει ξεχωριστός προϋπολογισμός (385 εκατ. ευρώ) για τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, η οποία από το 2017 καθίσταται Ανεξάρτητη Αρχή.
Ο προϋπολογισμός του 2017 ενσωματώνει μέτρα 1,072 δισ. ευρώ που έχουν ήδη ψηφιστεί με το τρίτο μνημόνιο και θα εφαρμοστούν σταδιακά. Αν στα μέτρα αυτά προστεθούν και οι επιβαρύνσεις που έρχονται από το 2016, ο «λογαριασμός» για τα νοικοκυριά αυξάνει στα 3 δισ. ευρώ. Οι νέες αυξήσεις φόρων θα αρχίσουν να ξεδιπλώνονται από τις 15 Οκτωβρίου, οπότε θα αρχίσει η διάθεση του πετρελαίου θέρμανσης, οι λιανικές τιμές του οποίου θα επιβαρυνθούν κατά τουλάχιστον έξι λεπτά καθώς ο ΕΦΚ αυξάνεται από τα 230 στα 280 ευρώ το χιλιόλιτρο.
Από 1η Ιανουαρίου 2017, αυξάνεται ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στη βενζίνη (από τα 670 ευρώ ανά χιλιόλιτρο αυξάνεται σε 700 ευρώ) ενώ ενεργοποιείται και το ειδικό τέλος στη σταθερή τηλεφωνία. Σε κάθε μηνιαίο λογαριασμό κάθε σύνδεσης σταθερής τηλεφωνίας με πρόσβαση σε υπηρεσίες φωνής ή /και ευρυζωνικής πρόσβασης (Internet) επιβάλλεται ειδικό τέλος, το οποίο υπολογίζεται ως ποσοστό 5% επί του συνολικού μηνιαίου λογαριασμού, περιλαμβανομένου και του πάγιου τέλους που εισπράττεται υπέρ της επιχείρησης, προ ΦΠΑ.
Το επόμενο κύμα αυξήσεων στους έμμεσους φόρους αναμένεται από την 1η Ιουλίου 2017, οπότε επιβάλλεται ΕΦΚ στο ηλεκτρονικό τσιγάρο (δέκα λεπτά του ευρώ ανά χιλιοστόλιτρο προϊόντος) αλλά και ο φόρος 2-4 ευρώ ανά κιλό κατά την εισαγωγή καφέ. Εκτιμάται ότι σημαντική ώθηση στα δημοσιονομικά θα δώσει και η επιστροφή της ελληνικής οικονομίας σε τροχιά ανάπτυξης. Το προσχέδιο προσβλέπει σε ανάπτυξη 2,7% του ΑΕΠ το 2017, που αποτελεί ένα στόχο ιδιαίτερα φιλόδοξο δεδομένου ότι φέτος το ΑΕΠ θα σημειώνει κάμψη 0,3% (0,7% ήταν η αρχική εκτίμηση).
ΤΑ ΦΟΡΟ-ΜΕΤΡΑ
1.Πετρέλαιο Θέρμανσης: Αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης από την 15η Οκτωβρίου 2016. Ο φόρος πρόκειται να αυξηθεί κατά 5 λεπτά του ευρώ προκαλώντας αύξηση της λιανικής τιμής μαζί με τον ΦΠΑ κατά 6 έως 7 λεπτά.
2.Πετρέλαιο κίνησης Αγροτών: Από την 1η Οκτωβρίου 2016 αυξάνεται ο ειδικός φόρος κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο πετρέλαιο κίνησης που χρησιμοποιούν οι αγρότες. Η αύξηση θα είναι της τάξης των 13 λεπτών του ευρώ.
3.Βενζίνη: Αυξάνονται από την 1η Ιανουαρίου 2017 τα καύσιμα. Η βενζίνη κατά 3-4 λεπτά ανά λίτρο, το πετρέλαιο κίνησης κατά 8-9 λεπτά και το υγραέριο κατά 6-7 λεπτά.
4.Καπνικά-Τσιγάρα: Από την 1η Ιανουαρίου 2017 αυξάνονται οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης στα τσιγάρα και τα λοιπά προϊόντα καπνού. Ο πάγιος φόρος κατανάλωσης που επιβαρύνει τον λεπτοκομμένο καπνό θα αυξηθεί από τα 156,70 στα 170 ευρώ ανά κιλό. Ο αναλογικός φόρος θα αυξηθεί από 20% στο 26% της λιανικής τιμής πώλησης. Το αποτέλεσμα των αυξήσεων αυτών στους ΕΦΚ των τσιγάρων και του καπνού θα είναι να αυξηθούν οι λιανικές τιμές πώλησης έως 1 ευρώ το πακέτο.
5.Καφές: Επιβάλλεται από την 1η Ιανουαρίου ειδικός φόρος κατανάλωσης στον εισαγόμενο και εγχωρίως παραγόμενο καφέ. Πιο συγκεκριμένα, θα επιβληθεί ΕΦΚ στην εισαγωγή και στην εγχώρια παραγωγή καφέ, με συντελεστές από 2 έως 3 ευρώ ανά κιλό στον καβουρντισμένο καφέ και με συντελεστή 4 ευρώ ανά κιλό στον στιγμιαίο καφέ και στα παρασκευάσματα από εκχυλίσματα, αποστάγματα ή συμπυκνώματα του καφέ. Η επιβολή του φόρου αυτού αναμένεται να επιβαρύνει με αυξήσεις έως και 15% τις λιανικές τιμές πώλησης των διαφόρων ειδών καφέ.
6.Ηλεκτρονικά Τσιγάρα: Από την 1η Ιανουαρίου 2017 θα επιβληθεί ειδικός φόρος κατανάλωσης στα υγρά που χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρονικά τσιγάρα: Το ύψος του φόρου θα είναι 10 λεπτά ανά ml υγρού.
7.Σταθερή Τηλεφωνία: Από το νέο έτος θα επιβληθεί τέλος 5% σε κάθε μηνιαίο ή διμηνιαίο λογαριασμό τηλεπικοινωνιακών τελών σταθερής τηλεφωνίας.
8.Μερίσματα: Αυξάνεται από το νέο έτος ο φόρος στα μερίσματα από 10% σε 15%.
9.ΦΠΑ Νησιά: Καταργείται από την Πρωτοχρονιά καταργείται η έκπτωση 30% του ΦΠΑ που έχει διατηρηθεί μέχρι σήμερα σε ορισμένα νησιά, κυρίως αυτά της άγονης γραμμής.