Οι εικόνες που εισέπραξα όμως, χθες όταν βρέθηκα για ρεπορτάζ στο εκθεσιακό κέντρο που φιλοξενεί για λίγες μέρες τον Άγιο Βασίλη από τη Λαπωνία, το Ροβανιέμι, μου έδωσαν το έναυσμα να γράψω γι’ αυτό το θέμα νωρίτερα.
Μου έκανε εντύπωση πόσο μεγάλη ήταν η ουρά που είχαν δημιουργήσει οι επισκέπτες για να φωτογραφηθούν μαζί του. Και το να δεις γονείς με τα παιδιά τους να περιμένουν το θεωρείς φυσιολογικό, αφού ο Άγιος Βασίλης είναι ο αγαπημένος όλων των παιδιών που φέρνει τα δώρα κάθε Πρωτοχρονιά.
Εκείνο όμως, που μου κέντρισε την προσοχή είναι ότι στην ουρά δεν ήταν μόνο μικροί φίλοι με τους γονείς τους, αλλά και πολλοί έφηβοι-φοιτητές και μεγάλοι! Όλοι κοιτούσαν με αγωνία πότε θα έρθει η σειρά τους να περάσουν και να χαιρετηθούν με τον Άγιο Βασίλη, τη γυναίκα του την Αγιο-Βασίλαινα και την Ίνκα, το ξωτικό, που στην πραγματικότητα είναι η κόρη του Γιουλουπούκι, όπως είναι το όνομα του αγίου με τα κόκκινα ρούχα και τη λευκή μακριά γενειάδα.
Είναι η μαγεία που έρχεται και φωλιάζει στις καρδιές όλων, όσα χρόνια και να περάσουν, όσο μακριά και να είναι η παιδική ηλικία. Είναι η ανάγκη που υπάρχει μέσα μας να αισθανθούμε την καλοσύνη και την τρυφερότητα που ουσιαστικά εκπροσωπεί ο άγιος που φέρνει τα δώρα. Είναι η πίστη σε κάτι που ουσιαστικά μαθαίνουμε μεγαλώνοντας ότι ποτέ δεν υπήρξε με την έννοια αυτή καθεαυτή του χοντρούλη ανθρώπου που ανεβαίνει στο έλκηθρο με τους ταράνδους ,το Ρούντολφ τον αρχηγό τους και μοιράζει δώρα σε μια νύχτα στα παιδάκια όλου του κόσμου. Κι αυτό συμβαίνει γιατί οι περισσότεροι ενήλικες θέλουν να ξεφύγουν από τα προβλήματα της καθημερινότητας, να γίνουν κι εκείνοι για λίγο παιδιά.
Κάποιοι ίσως, θα πουν ότι είναι μια καλοστημένη βιομηχανία. Ακόμα κι αυτό να ισχύει δεν έχει καμία σημασία τελικά , τη στιγμή που κάνει καλό στην ψυχολογία και τονώνει το ηθικό μας έστω και για λίγο. Η φαντασία που συνοδεύει την παράδοση είναι άλλωστε υγιές κομμάτι της ανάπτυξης των παιδιών, , όπως υποστηρίζουν πολλοί ψυχολόγοι και παιδοψυχολόγοι. Τα Χριστούγεννα ενώνουν τις οικογένειες και ο Άγιος Βασίλης ενισχύει αυτούς τους δεσμούς.
Το πνεύμα της προσφοράς άλλωστε προς τους αδύναμους και της ενίσχυσης των ανθρώπινων δεσμών που συνοδεύει τον Άϊ-Βασίλη, είναι άκρως αληθινό και οικουμενικό. Δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα όλο αυτό που έχει δημιουργηθεί, αφού το 368 ο Μέγας Βασίλειος-ένας από τους Τρεις Ιεράρχες- κινητοποίησε τους πλούσιους να βοηθήσουν όλους τους ανθρώπους σε ανάγκη και καθιέρωσε τη διανομή τροφίμων, ρούχων, χρημάτων και κάθε είδους βοήθειας σε φτωχές οικογένειες απόρων. Ίδρυσε παράλληλα, κοντά στην Καισαρεία μια ολόκληρη πόλη από φιλανθρωπικά ιδρύματα, γηροκομεία, νοσοκομεία, ξενοδοχεία και ορφανοτροφεία που προς τιμήν του ονομάστηκε Βασιλειάδα.
Όσο για το έθιμο της βασιλόπιτας κι αυτό έχει τις ρίζες του στην ιστορία και φυσικά είναι αληθινό. Ο Βασίλειος ήταν Επίσκοπος στην Καισαρεία. Ο Έπαρχος της Καππαδοκίας πήγε στην πόλη για να εισπράξει φόρους. Οι κάτοικοι τρομαγμένοι ζήτησαν τη βοήθεια του Επισκόπου τους. Εκείνος τους πρότεινε να φέρουν ό, τι πιο πολύτιμο είχαν και όταν μάζεψαν πολλά δώρα, κοσμήματα και χρυσά νομίσματα. Όταν πήγαν να δώσουν στον άρχοντα τους φόρους ο τρόπος και η πειθώ του Βασιλείου καταπράυνε τόσο τον Έπαρχο, που τελικά δε θέλησε να πάρει τα δώρα και να τους φορολογήσει. Επειδή υπήρχαν διαφωνίες για το ποιο κόσμημα άνηκε σε ποιον αφού τα μοίρασαν όπως να’ ναι μεταξύ τους οι κάτοικοι, ο Μέγας Βασίλειος τους ζήτησε να φτιάξουν πίτες και να βάλουν μέσα σε κάθε μία από αυτές ένα αντικείμενο από αυτά που είχαν πάρει από μόνοι τους . Μετά μοίρασε τις πίτες δείχνοντας έτσι δικαιοσύνη σε όλους.
Αυτά για να θυμούνται οι μεγαλύτεροι και να μαθαίνουν οι νεότεροι, ώστε να μην τα απομυθοποιούμε όλα!