Θύελλα αντιδράσεων προκαλεί ο διορισμός μόνιμου ιμάμη στην Αγιά Σοφιά, για πρώτη φορά μετά από 83 χρόνια, την ώρα που ο Πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αμφισβητεί ανοικτά τη Συνθήκη της Λωζάννης, βάζοντας φωτιά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Η Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων (σ.σ. κάτι σαν υπουργείο Θρησκευμάτων, μόνο που δεν είναι επίσημα υπουργείο) της Τουρκίας διόρισε μετά από 83 χρόνια ιμάμη κι έτσι από τους 4 μιναρέδες της Αγίας Σοφίας θα ακούγεται 5 φορές την ημέρα το εζάνι (η μουσουλμανική προσευχή).
Ο ιμάμης ψέλνει από ένα μικρό κτίριο που βρίσκεται στην αυλή της Αγίας Σοφίας και είχε κτιστεί το 1739. Το κτίριο αυτό χρησιμοποιούνταν από το 1991 για δύο μόνο (από τις πέντε) μουσουλμανικές προσευχές, αλλά ελάχιστοι το γνώριζαν, σύμφωνα με τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης. Τώρα ο νέο-διορισθείς ιμάμης, Οντέρ Σόι, συσκεντρώνει όλο και περισσότερο κόσμο για τη μουσουλμανική προσευχή, ενώ δηλώνει ότι το εζάνι θα ακούγεται πλέον και από τους τέσσερις μιναρέδες της Αγίας Σοφίας.
Η πρώτη μουσουλμανική προσευχή του μόνιμου ιμάμι
Όπως δήλωσε ο Μουφτής της περιοχής Φατίχ, Ιρφάν Ουστουντάγ, με το διορισμό του ιμάμη έχει αυξηθεί και ο αριθμός των πιστών που προσέρχονται για προσευχή, ενώ για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια έγινε και προσευχή την ημέρα του Γιορτής των Θυσιών. Πρόσθεσε πως με την αύξηση της προσέλευσης μπορεί να υπάρξει ακόμη και πρόγραμμα για τις γιορτές της ιερής νύχτας των μουσουλμάνων (kandil) και της γέννησης του Μωάμεθ (mevlit). Ανέφερε ότι κατά τις ώρες της προσευχής ο αριθμός των πιστών που προσέρχονται φτάνει τους 100, ενώ τις Παρασκευές φτάνει μέχρι και τους 300. Ο Μουφτής του Φατίχ ανέφερε ότι το Hünkar Kasrı, το κτίριο δηλαδή στην αυλή της Αγίας Σοφίας, δεν αποτελεί μέρος του κυρίως κτιρίου της Αγίας Σοφίας, αλλά είναι ο χώρος που πήγαιναν οι Σουλτάνοι, ξεκουράζονταν, μετά έκαναν την νήψη πριν την προσευχή (abdest) και στη συνέχεια περνούσαν στο “τζαμί”.
Από την πλευρά του ο νέο-διορισθείς ιμάμης Οντέρ Σόι δήλωσε ότι το θεωρεί “ιερό” να ασκεί καθήκοντα ιμάμη κανείς στην Αγιά Σοφιά, προσθέτοντας πως αποτελεί σύμβολο και πως ο ίδιος έχει πετύχει τον απώτερό του στόχο. Ανέφερε πως όταν ξεκίνησε τα καθήκοντά του γινόταν προσευχή μόνο το μεσημέρι και το απόγευμα, ωστόσο στη συνέχεια ξεκίνησαν να γίνονται προσευχές πέντε φορές την ημέρα, όπως ορίζει η μουσουλμανική θρησκεία.
«Ακόμη και αν δεν έρθει κανένας πιστός για μένα είναι τιμή να διαβάζω το εζάνι και να μένει ανοιχτό το τζαμί», ανέφερε. Όπως είπε, τις Παρασκευές το Hünkar Kasrı γεμίζει με πιστούς, ενώ σκέφτεται τι θα κάνουν σε περίπτωση που αυξηθεί η προσέλευση.
Ο ιμάμης Οντέρ Σόι είπε ότι ενώ το Hünkar Kasrı είναι ανοιχτό από το 1991 για προσευχή, ακόμη και οι πιστοί που βρίσκονταν κοντά στην περιοχή αυτή δεν τον γνώριζαν και όταν άρχισε να επικοινωνεί μαζί τους τον ρωτούσαν: «Μα γίνεται προσευχή στην Αγία Σοφία;” Πρόσθεσε πως ενημέρωσε τους πιστούς για τις προσευχές μέσω κοινωνικών δικτύων, αστειευόμενος μάλιστα ότι θα πάρει και παρουσίες. Στη Γιορτή των Θυσιών (αρχές Σεπτέμβρη) συγκεντρώθηκαν 100 μουσουλμάνοι πιστοί για προσευχή έπειτα από 83 χρόνια, ενώ όταν τον ρωτάνε πότε θα διαβαστεί το εζάνι στην Αγιά Σοφιά, τους απαντά ότι το εζάνι διαβάζεται ήδη από τους τέσσερις μιναρέδες της Αγίας Σοφίας. Ο ιμάμης ανέφερε μάλιστα ότι το μεσημέρι και το απόγευμα το εζάνι διαβάζεται ταυτόχρονα με το Μπλε τζαμί (που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από την Αγιά Σοφιά). Ακόμη και ο γιος του βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας εντυπωσιάστηκε όταν τον άκουσε να διαβάζει το εζάνι, πήγε τον γνώρισε και έγιναν φίλοι. Πρόσθεσε ότι πολλοί Άραβες πολιτικοί και επιχειρηματίες πηγαίνουν εκεί. Όπως είπε, πρέπει στο χώρο να τοποθετηθεί ταμπέλα για να πηγαίνουν πιο εύκολα οι πιστοί.
Δάσκαλος καράτε ο ιμάμης της Αγιά Σοφιάς
Μαύρη ζώνη στο καράτε έχει ο ιμάμης Οντέρ Σόι, ο οποίος εμφανίζεται σε σχετικό ρεπορτάζ της εφημερίδας Hurriyet:
Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Ιούνιο είχε απαγγελθεί το Κοράνι για πρώτη φορά μέσα από το εσωτερικό της Αγιά Σοφιάς και είχε προβληθεί μάλιστα και από την τουρκική τηλεόραση.
Το Ποτάμι: ο νέο-σουλτανισμός μετεξελίσσεται σε επικίνδυνο "όραμα"
Σε ανακοίνωση του, Το Ποτάμι αναφέρει ότι «η απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να αλλοιώσει τον χαρακτήρα ενός μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς, της Αγιά Σοφιάς και μάλιστα για λόγους φθηνού εντυπωσιασμού πρέπει να καταγγελθεί με κάθε τρόπο. Ο σεβασμός των μνημείων διαφορετικών πολιτισμών είναι η προϋπόθεση για τη συνεργασία των λαών, όμως η βεβήλωσή τους οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε γεγονότα όπως αυτών της Παλμύρας και άλλων ιστορικών περιοχών της Συρίας. Ο νέο-σουλτανισμός ηχούσε σα φάρσα αλλά έχει πλέον μετεξελιχθεί σε επικίνδυνο "όραμα"».