Ο Αμερικανός ευαγγελικός πάστορας Άντριου Μπράνσον, του οποίου η φυλάκιση και κατόπιν ο κατ' οίκον περιορισμός του βρίσκονται στο επίκεντρο της σοβαρής διπλωματικής κρίσης στη σχέση μεταξύ της Άγκυρας και της Ουάσιγκτον, προσάγεται εκ νέου σήμερα ενώπιον τακτικού δικαστηρίου, εν μέσω των έντονων αμερικανικών πιέσεων για την απελευθέρωσή του χωρίς όρους.
Η διπλωματική κρίση που τροφοδοτήθηκε από την υπόθεση Μπράνσον μεταξύ των δύο συμμάχων στο NATO προκάλεσε την κατάρρευση της τουρκικής λίρας και εξέθεσε την ευπάθεια της τουρκικής οικονομίας.
Κατά τη διάρκεια των προηγούμενων ακροαματικών διαδικασιών, το δικαστήριο αρνήθηκε σε όλες τις περιπτώσεις να απελευθερώσει τον πάστορα, όμως οι οικείοι του και η αμερικανική κυβέρνηση μοιάζουν να διακατέχονται από αισιοδοξία ενόψει της σημερινής συνεδρίασης.
Αν ο κατ' οίκον περιορισμός και η απαγόρευση εξόδου από την τουρκική επικράτεια που έχουν επιβληθεί στον Μπράνσον δεν αρθούν σήμερα, η βέβαιη απάντηση της Ουάσιγκτον και η αντίδραση των αγορών ενδέχεται να καταφέρουν νέο πλήγμα στην τουρκική οικονομία.
Σύμφωνα με την ανταποκρίτρια του ΑΝΤ1 στην Τουρκία, Μαρία Ζαχαράκη, τα σενάρια για τον Μπράνσον σήμερα, είναι τα εξής δύο:
Πρώτο σενάριο:
Να αφεθεί ελεύθερος χωρίς απαγόρευση εξόδου από την Τουρκία και στη δίκη που θα εξετάσει την υπόθεσή του κατ’ ουσία να δικαστεί ερήμην, αφού δεν θα είναι προφυλακισμένος και θα έχει φύγει πίσω στις ΗΠΑ. (σ.σ. όπως έγινε και με τους 2 Έλληνες στρατιωτικούς).
Έτσι, με την απόφαση αυτή, η υπόθεση ‘ξεφουσκώνει’ και οι σχέσεις των δύο χωρών εξομαλύνονται. Πηγές από την Άγκυρα προκρίνουν αυτό το σενάριο ως το πιο πιθανό σήμερα.
Δεύτερο σενάριο:
Το άλλο σενάριο που εξετάζει η Άγκυρα είναι να αφεθεί ελεύθερος ο Μπράνσον αλλά με απαγόρευση εξόδου από την Τουρκία. Αυτό βέβαια δεν θα είναι κάτι που θα ικανοποιήσει τις ΗΠΑ. Όταν μάλιστα τον περασμένο Ιούλιο λέγεται ότι οι ΗΠΑ είχαν στείλει ακόμη και αεροπλάνο να παραλάβει τον Μπράνσον για να τον πάει πίσω στην πατρίδα του. Μία τέτοια απόφαση θα προκαλέσει νέες συζητήσεις για τη δικαιοσύνη στην Τουρκία και νέα ‘γκρίνια’ μεταξύ Ουάσιγκτον-Άγκυρας.
Στον πάστορα Μπράνσον, ο οποίος διηύθυνε μια μικρή προτεσταντική εκκλησία στη Σμύρνη, επιβλήθηκε στα τέλη του Ιουλίου κατ' οίκον περιορισμός, μετά την προφυλάκισή του για ενάμιση χρόνο, καθώς διώκεται για «τρομοκρατικές» δραστηριότητες και για «κατασκοπεία». Ο ιερωμένος απορρίπτει συλλήβδην το κατηγορητήριο.
Εάν κριθεί ένοχος, διατρέχει κίνδυνο να του επιβληθεί ποινή κάθειρξης 35 ετών.
Την υπόθεσή του παρακολουθούν στενά οι Αμερικανοί συντηρητικοί χριστιανοί, σημαντική μερίδα της εκλογικής βάσης του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει χαρακτηρίσει τον Μπράνσον έναν «έξοχο χριστιανό πάστορα» και έναν «πατριώτη» που κρατείται, αναίτια κατ' αυτόν, «όμηρος».
Ο αντιπρόεδρος Μάικ Πενς, ευαγγελικός χριστιανός όπως και ο Μπράνσον, έχει επίσης αναφερθεί επανειλημμένα στον πάστορα δημόσια.
Όταν το δικαστήριο αρνήθηκε να απελευθερώσει τον πάστορα στην προηγούμενη ακροαματική διαδικασία, τον Ιούλιο, η Ουάσιγκτον ανέβασε κατακόρυφα τον τόνο και επέβαλε σειρά κυρώσεων στην Τουρκία.
Τη 10η Αυγούστου ιδίως, η Ουάσιγκτον διπλασίασε τους τελωνειακούς δασμούς στον χάλυβα και στο αλουμίνιο που εισάγουν οι ΗΠΑ από την Τουρκία, μέτρο το οποίο η Άγκυρα ανταπέδωσε αμέσως, παίρνοντας μέτρα ισόποσης αξίας.
Συγκρατημένη αισιοδοξία
Η ακροαματική διαδικασία θα αρχίσει περί τις 10:00 (ώρα Ελλάδας) στο δικαστήριο, στην Αλιάγα, βόρεια της Σμύρνης.
«Ζητούμε να αρθεί ο δικαστικός έλεγχος, συμπεριλαμβανομένων του κατ' οίκον περιορισμού και της απαγόρευσης εξόδου από την επικράτεια», εξήγησε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο δικηγόρος του πάστορα, ο Τζεμ Χαλαβούρτ.
«Πιστεύουμε εξαρχής ότι δεν υπάρχει (...) κανένα ισχυρό αποδεικτικό στοιχείο εναντίον του στην υπόθεση αυτή», πρόσθεσε.
Αφού επισκέφθηκε τον πάστορα την περασμένη εβδομάδα, διαβεβαίωσε ότι «είναι καλά στην υγεία του» και ότι το ηθικό του είναι υψηλό, αλλά «προφανώς» διακατέχεται από «ανυπομονησία», θέλει να τελειώσει η μακρά περίοδος κράτησής του.
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ο Χαλαβούρτ προσέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο της Τουρκίας για να επιτύχει την απελευθέρωση του πάστορα. Σημείωσε πως αναμένει ότι «θα δοθεί μια προτεραιότητα» στην υπόθεση, αλλά προειδοποίησε πως «η έκδοση οριστικής απόφασης ίσως πάρει μήνες».
«Κράτος δικαίου»
Τα δύο μέρη επέδειξαν πρόσφατα την πρόθεσή τους για την αποκλιμάκωση της κρίσης, με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο να δηλώνει ότι ελπίζει πως ο πάστορας θα αφεθεί ελεύθερος, κάτι που τόνισε πως θα αποτελούσε «σημαντικό βήμα», και τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να εκφράζει την ελπίδα ότι η σχέση με την Ουάσιγκτον θα βελτιωθεί.
Ο Ερντογάν διαβεβαίωσε ότι θέλει «να επιλυθούν τα προβλήματα με τις ΗΠΑ το ταχύτερο δυνατόν», ωστόσο επέκρινε την αμερικανική «στρεβλή προσέγγιση» που κατ' αυτόν «συνίσταται στην επιβολή κυρώσεων εναντίον της χώρας μας με πρόσχημα την υπόθεση ενός πάστορα που δικάζεται για τις σχέσεις του με τρομοκρατικές οργανώσεις».
«Η Τουρκία είναι ένα κράτος δικαίου, δεν μπορώ επομένως να παρέμβω στη δικαιοσύνη», επανέλαβε εξάλλου ο Πρόεδρος της Τουρκίας μιλώντας στον Τύπο την Πέμπτη.
«Όποια κι αν είναι η απόφαση της δικαιοσύνης, θα τη σεβαστώ. Αυτοί που εκφράζονται για αυτή την υπόθεση πρέπει επίσης να σεβαστούν την απόφαση της δικαιοσύνης» της Τουρκίας, συμπλήρωσε ο επικεφαλής του τουρκικού κράτους.