Του Νίκου Ρογκάκου
Σαφείς δεσμεύσεις από την κυβέρνηση σχετικά με τις αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα, το νέο μισθολόγιο στο Δημόσιο, την τροποποίηση του συνδικαλιστικού νόμου, την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων και την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού του 2015 ζητάει η τρόικα, προκειμένου οι Ρίσι Γκογιάλ, Ντέκλαν Κοστέλο και Κλάους Μαζούχ να επιστρέψουν στην Αθήνα για τον δεύτερο γύρο διαπραγματεύσεων.
Σε ότι αφορά τις μειώσεις μισών και συντάξεων και οι δανειστές έχουν καταλάβει ότι δεν μπορεί να υπάρξουν νέες και αυτό διεφάνει και από τον εκπρόσωπο του ΔΝΤ Τζέρι Ράις, ο οποίος κατά την τακτική ενημέρωση των δημοσιογράφων τόνισε ότι «το Ταμείο στηρίζει την επιθυμία των ελληνικών αρχών να αποφευχθούν οριζόντιες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις», όμως έσπευσε να συμπληρώσει ότι η χώρα μας πρέπει να προχωρήσει στην υλοποίηση των δημοσιονομικών και διαρθρωτικών αλλαγών και ιδίως να ενισχύσει τη φορολογική διοίκηση.
Από την άλλη πλευρά οι εκπρόσωποι των δανειστών έχουν ξεκαθαρίσει ότι ο εν εξελίξει έλεγχος θα γίνει με βάση τις προβλέψεις και την αυστηρότητα του Μνημονίου, κλείνοντας το παράθυρο για «άφεση» αμαρτιών και μετάθεση των μνημονιακών προαπαιτούμενων, όπως ήλπιζε η ελληνική πλευρά, που φιλοδοξούσε να μεταφέρει τις εκκρεμείς υποχρεώσεις της στο νέο τύπου Μνημόνιο το οποίο θα συνοδεύει τη γραμμή προληπτικής στήριξης.
Τα ακανθώδη θέματα της διαπραγμάτευσης:
- Ασφαλιστικό: Η τρόικα το διατηρεί στην κορυφή της ατζέντας της, βλέποντας τα ασφαλιστικά ταμεία να καταγράφουν διαρκώς ελλείμματα. Το γεγονός αυτό θέτει ζήτημα αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης για ειδικές κατηγορίες εργαζομένων, όπως μητέρες ανήλικων τέκνων, εργαζόμενους που ασφαλίστηκαν πριν από το 1983 (παλαιοί ασφαλισμένοι) και εργαζόμενους σε πρώην ΔΕΚΟ. Πάντως, η Κυβέρνηση θέτει «κόκκινη» γραμμή στο ζήτημα αυτό και επικαλείται τα αποτελέσματα των αναλογιστικών μελετών για να μη γίνουν εκτεταμένες αλλαγές που θα προκαλούν νέες μειώσεις συντάξεων. Η τρόικα κάνει λόγο για «στρεβλώσεις» που πρέπει να αρθούν σταδιακά, γιατί λειτουργούν ως κίνητρα για πρόωρη συνταξιοδότηση. Ως παράδειγμα αναφέρει τη θεμελίωση συνταξιοδότησης και την απονομή «σχετικά υψηλής» κατώτατης σύνταξης (συνυπολογίζοντας το ΕΚΑΣ) με 15 χρόνια ασφάλισης αποτελεί πρόβλημα και ζητούν να αυξηθεί ο αριθμός των ενσήμων για την καταβολή της. Το ΔΝΤ έχει προτείνει να αυξηθούν τα χρόνια ασφάλισης κατά 5, ώστε το όριο να διαμορφωθεί στα 20 έτη. «Αγκάθι» αποτελούν και οι ενοποιήσεις επικουρικών ταμείων, που βάσει Μνημονίου πρέπει να γίνουν έως τον Νοέμβριο.
- Εργασιακά: Αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο, με έμφαση στην καθιέρωση του λεγόμενου «λοκ άουτ» (ανταπεργία) και στην τροποποίηση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων για απεργίες εξακολουθούν να είναι τα δύο βασικά ζητούμενα της τρόικας. Οι εκπρόσωποι των δανειστών μας επιμένουν ότι για να προκηρυχθεί μια απεργία πρέπει να μην αρκεί η ψήφος της πλειοψηφίας του Δ.Σ. κάποιου κλάδου, αλλά να συμφωνεί το 50%+1 του συνόλου των εργαζομένων σε αυτόν. Η τριμερής ζητά επίσης μείωση των συνδικαλιστικών αδειών, αλλαγές στη χρηματοδότηση των συνδικαλιστικών οργανώσεων και τροποποίηση των κανόνων για τις απολύσεις συνδικαλιστών. Εξάλλου, το ΔΝΤ εξακολουθεί να ζητάει ομαδικές απολύσεις διά νόμου, αντί με υπουργική απόφαση.
- Νέο μισθολόγιο στο Δημόσιο: Το ριζικό «ψαλίδισμα» των αποδοχών των νεοεισερχομένων και όσων έχουν χαμηλά προσόντα και η αύξηση των αποδοχών των υπαλλήλων με υψηλά προσόντα είναι η βασική προδιαγραφή που έχει θέσει η τριμερής. Επίσης η Κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει στις απολύσεις 5.500 δημοσίων υπαλλήλων όμως αυτό μπορεί να γίνει έως και τον Μάρτιο του 2015.
- Δημοσιονομικό κενό: Η απόσταση ανάμεσα στους υπολογισμούς της τρόικας για δημοσιονομικό κενό 2 δισ.€ το 2015 και της ελληνικής πλευράς για «τρύπα» μόλις 700.000.000-900.000.000 ευρώ έχει μικρύνει, αλλά δεν έχει γεφυρωθεί πλήρως.
Πάντως, υπ' αυτές τις συνθήκες, χθες εκπρόσωπος της Κομισιόν δήλωσε ότι δεν έχει οριστεί ημερομηνία επιστροφής της τρόικας στη χώρα μας. Είχε προηγηθεί η κατηγορηματική δήλωση του κ. Ράις ότι «περιμένουμε από την Αθήνα το πλήρες σύνολο των προτάσεων πολιτικής της και αυτό θα καθορίσει το χρονοδιάγραμμα επιστροφής των κλιμακίων στην Αθήνα».
Οι επικεφαλής της τριμερούς αναμένεται να επανέλθουν στη χώρα μας μετά το Eurogroup της προσεχούς Πέμπτης, εφόσον ο κ. Χαρδούβελης πείσει τους ομολόγους του ότι η ελληνική πλευρά είναι έτοιμη να υλοποιήσει τις μνημονιακές δεσμεύσεις της.
Η «Προληπτική Γραμμή Στήριξης»
Αγωνιώδη προσπάθεια να αποφύγει την ένταξη της Ελλάδας στη Γραμμή Χρηματοδότησης υπό Ενισχυμένους Όρους (ECCL), που είναι η αυστηρότερη από τις δύο γραμμές προληπτικής στήριξης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) και συνεπάγεται την υπογραφή Μνημονίου, καταβάλλει η κυβέρνηση.
Το Μέγαρο Μαξίμου και το οικονομικό επιτελείο επιχειρούν να πείσουν τους Ευρωπαίους εταίρους μας να «μακιγιάρουν» το νέου τύπου Μνημόνιο, ώστε να εμφανιστεί ωραιοποιημένο σαν μια «εταιρική συμφωνία», με βάση το Εθνικό Αναπτυξιακό Σχέδιο Δράσης που θα καταρτίσει η ελληνική πλευρά.
Ο κυβερνητικός σχεδιασμός για την Προληπτική Γραμμή προβλέπει:
1.Πρόγραμμα στήριξης για 1 χρόνο με τουλάχιστον δύο εξαμηνιαίους ελέγχους.
2.Χρηματοδότηση κυρίως από το αποθεματικό των 11,4 δισ.€ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και τις εκκρεμείς επιστροφές κερδών συνολικού ύψους περίπου 7 δισ.€ από τα ελληνικά ομόλογα που κατέχουν οι εθνικές κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης.
3.Δέσμευση της ελληνικής πλευράς να συνεχίσει τη δημοσιονομική πειθαρχία, την υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και να πετύχει τους φιλόδοξους στόχους για υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα τα επόμενα χρόνια. Η Αθήνα θέλει να εμφανιστούν οι δεσμεύσεις αυτές ως δική της πρωτοβουλία.
Η διατήρηση της παρουσίας του ΔΝΤ θεωρείται δεδομένη, έστω και σε ρόλο τεχνικού συμβούλου στο νέο πρόγραμμα.