Πολιτική

Eastmed: νέο ενεργειακό τοπίο με αγωγό-“ασπίδα” έναντι τουρκικών απειλών

Ρήτρα λήψης μέτρων για την προστασία του αγωγού περιλαμβάνει η συμφωνία. Ποια μηνύματα έστειλαν οι ηγέτες των τριών χωρών. Οι αντιδράσεις των κομμάτων και η στάση των ΗΠΑ.

Επιστέγασμα μιας νέας γεωπολιτικής εταιρικής σχέσης μεταξύ Ελλάδος Κύπρου και Ισραήλ, χαρακτήρισε τη Διακρατική Συμφωνία για τον ενεργειακό αγωγό EastMed, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

Σημειώνεται ότι στην συμφωνία προβλέπεται ρήτρα για την λήψη μέτρων ασφαλείας και προστασίας του αγωγού, γεγονός που αποκτά ιδιαίτερη σημασία εν μέσω των κλιμακούμενων τουρκικών απειλών, ενώ σύμφωνα με αναλυτές ο αγωγός αποτελεί την καλύτερη στρατηγική επιλογή για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την νοτιοανατολική Μεσόγειο και γι’ αυτό υποστηρίζεται σθεναρά από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Όπως δε επισημαίνεται, ο EastMed είναι τεχνικά και εμπορικά υλοποιήσιμος και ανταγωνιστικότερος σε σχέση με άλλες επιλογές.

Εν τω μεταξύ, απαντώντας σε ερώτημα του ανταποκριτή του ΑΝΤ1, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ χαιρέτισε την συμφωνία για την κατασκευή του αγωγού, ενώ την στήριξη της κυβέρνησης των ΗΠΑ στον αγωγό EastMed, μέσω της συμμετοχής της στην τριμερή συνεργασία Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, επανέλαβε με ανάρτησή του στο Twitter ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ελλάδα Τζέφρι Πάιατ, σημειώνοντας την πολιτική και διπλωματική σημασία αυτής της νέας συμφωνίας. 

Η τοποθέτηση του Τζέφρι Πάιατ αποτελεί μια έμμεση απάντηση στις σημερινές ανακοινώσεις και έμμεσες πλην σαφείς απειλές της Τουρκίας για την υπογραφή της συμφωνίας για τον ενεργειακό αγωγό EastMed, μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ .

«Είναι το επιστέγασμα της νέας γεωπολιτικής, εταιρικής σχέσης της Ελλάδος, της Κύπρου και του Ισραήλ, που οικοδομείται συστηματικά τα τελευταία χρόνια, διαμορφώνοντας έναν νέο ενεργειακό κόμβο στην Ανατολική Μεσόγειο» τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη δήλωσή του μετά την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για τον ενεργειακό αγωγό EASTMED. «Μία γέφυρα, η οποία θα οδηγεί τα αποθέματα φυσικού αερίου της περιοχής στην Ευρώπη - μέσω της Ελλάδος - και θα εμπλουτίσει το ενεργειακό μείγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ενέργειας - το γνωστό ως Energy Union - με φυσικό αέριο, που είναι πιο φιλικό προς το περιβάλλον, μέσα από μια νέα διέλευση» πρόσθεσε.

Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι η συμφωνία έχει οικονομική, αναπτυξιακή, διπλωματική, αλλά και γεωστρατηγική διάσταση: «Ένας από τους μεγαλύτερους αγωγούς φυσικού αερίου στον κόσμο, θα έχει προφανείς θετικές συνέπειες για τις χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμά του. Αποτελεί όμως και συμβολή στην ειρήνη και στην γεωπολιτική σταθερότητα. Γιατί αποδεικνύει την έμπρακτη πρόθεση των κρατών μας να αντιμετωπίσουν την ενέργεια ως κρίκο συνεργασίας των λαών, και όχι ως αφορμή διαφωνιών και συγκρούσεων» είπε.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι ο νέος αγωγός θα αναβαθμίσει την γεωστρατηγική υπεραξία και τον περιφερειακό ρόλο Ελλάδας και Κύπρου στη Μεσόγειο, «δίνοντας επίσης στρατηγικό βάθος και στην πολυεπίπεδη συνεργασία μας με το Ισραήλ, και απλώνοντας ένα τόξο ευημερίας που διασχίζει την Ανατολική Μεσόγειο, φτάνοντας μέχρι την Ιταλία και την Ευρωπαϊκή Ένωση» όπως χαρακτηριστικά σημείωσε.

«Ειδικά η εμβάθυνση συνεργασίας Ελλάδος, Κύπρου και Ισραήλ, σε συνδυασμό με τις στενότατες παραδοσιακές μας σχέσεις με την Αίγυπτο και τον μετριοπαθή αραβικό κόσμο, αποτελεί μία εγγύηση ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή. Ένα χώρο που τα τελευταία χρόνια απειλείται από συγκρούσεις, ανακατατάξεις και αδιέξοδους αναθεωρητισμούς» πρόσθεσε.

Στη συνέχεια, είπε ότι ο αγωγός προσφέρει περισσότερη ευελιξία και ανεξαρτησία στις πηγές ενέργειας της Ευρώπης. «Γι' αυτό άλλωστε, και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υποστηρίξει τον Eastmed σε όλες τις φάσεις της ωρίμανσής του, ως έργο κοινού ενδιαφέροντος» υπογράμμισε. Αναφέρθηκε στη δέσμευση της Ελλάδας να αντικαταστήσει όλες τις λιγνιτικές μονάδες, το αργότερο μέχρι το 2028, και να σταματήσει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη μέχρι το τέλος του 2023. «Κατά συνέπεια, και για την Ελλάδα η πρόσβαση σε φθηνό φυσικό αέριο έχει μεγάλη σημασία» τόνισε.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης διαμήνυσε ότι ο αγωγός EastMed έρχεται να συμβάλει στη διαμόρφωση ενός νέου ενεργειακού τοπίου «που σέβεται το Διεθνές Δίκαιο και παγιώνει τη διεθνή νομιμότητα». Και γι' αυτό «υποστηρίζεται σθεναρά και από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής» είπε, εκφράζοντας παράλληλα την ικανοποίησή του για την ψήφιση του Eastern Mediterranean Security and Energy Partnership Act από την Αμερικανική Γερουσία, με διακομματική μάλιστα συναίνεση, όπως χαρακτηριστικά σημείωσε.

«Ο EastMed, σε συνδυασμό με την κατασκευή της δεξαμενής επαναεριοποίησης, του λεγόμενου FCRU, στην Αλεξανδρούπολη, καθιστά τη χώρα μας έναν κρίσιμο παίκτη στην ενεργειακή τροφοδοσία της Ανατολικής αλλά και της Κεντρικής Ευρώπης» είπε ο πρωθυπουργός. Αναφερόμενος στα οφέλη για την Ελλάδα, ο πρωθυπουργός είπε πως είναι πολλά: «Προκύπτουν τόσο από τα έσοδα της παραγωγής, μεταφοράς και διανομής αερίου σε νέες περιοχές, όσο και από τη μείωση των τιμών στην τελική αγορά. Ο αγωγός αυτός, προσβλέπουμε ότι θα μπορεί στο μέλλον να μεταφέρει και τους ενεργειακούς πόρους που ελπίζουμε να βρούμε νότια της Κύπρου, αλλά και στο Ιόνιο, στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και έχει ακόμα μεγάλη σημασία το γεγονός, ότι ο αγωγός αυτός θα τροφοδοτεί με φυσικό αέριο περιοχές της χώρας που δεν έχουν ακόμη πρόσβαση στο εθνικό δίκτυο, όπως η Κρήτη, η Πελοπόννησος και η Δυτική Ελλάδα».

Στη συνέχεια, ο κ. Μητσοτάκης χαιρέτισε την παρουσία, στη σημερινή τελετή υπογραφής, και υπουργών που συμμετείχαν στην προσπάθεια αυτή όλα τα προηγούμενα χρόνια. «Η πολιτική μας πρέπει να έχει συνέχεια. Και το κοινό μας συμφέρον πρέπει να ενώνει όλες τις πολιτικές δυνάμεις, ειδικά όσον αφορά σε θέματα τα οποία έχουν μια διεθνή διάσταση και μια εθνική διάσταση» είπε.

Τέλος και αφού ευχαρίστησε τον Πρόεδρο της Κύπρου Ν. Αναστασιάδη και τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπ. Νετανιάχου για την εξαιρετικά γόνιμη συνεργασία τους, όπως σημείωσε, κατέληξε λέγοντας πως ο αγωγός δεν αποτελεί απειλή για κανέναν και επισήμανε ότι τα τριμερή σχήματα συνεργασίας - όπως αυτό μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ - δεν στρέφονται κατά κανενός. Σε αυτό το πλαίσιο, διαμήνυσε πως η περιφερειακή συνεργασία είναι πάντοτε ανοιχτή σε όλους, «υπό μια, όμως, βασική προϋπόθεση: Να σέβονται το Διεθνές Δίκαιο και τους κανόνες καλής γειτονίας».

«Ιστορικό ορόσημο» χαρακτήρισε τη σημερινή ημέρα ο Πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδη,ς σε κοινές δηλώσεις με τους πρωθυπουργούς της Ελλάδας Κυριάκο Μητσοτάκη και του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, μετά την υπογραφή της Διακρατικής Συμφωνίας για τον ενεργειακό αγωγό «Eastmed».

Με την υπογραφή της Συμφωνίας, τόνισε ο κ. Αναστασιάδης, «επιβεβαιώνουμε με τον πλέον απτό τρόπο πως η συνεργασία που τα τελευταία χρόνια έχουμε αναπτύξει δεν περιορίζεται σε θεωρητικές και κενού περιεχομένου διακηρύξεις, αλλά έχει ωριμάσει σε τέτοιο βαθμό ώστε να είμαστε σε θέση με πρακτικό και πειστικό τρόπο να προωθούμε στρατηγικά έργα με ιδιαίτερη γεωπολιτική αξία».

Μιλώντας για τη σημασία του αγωγού, ο Πρόεδρος της Κύπρου επισήμανε πως έργα όπως ο «Eastmed», ενέχουν τεράστιο συλλογικό όφελος τόσο για τις τρεις χώρες όσο και για την ευρύτερη περιοχή, ενώ η υλοποίηση του θα συμβάλει έμπρακτα στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ενέταξε τη σημερινή υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για την υλοποίηση του αγωγού «Eastmed», «στην κοινή θέση πως η ανακάλυψη σημαντικών αποθεμάτων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, μπορεί να ενισχύσει τις συμπράξεις, πολλαπλασιάζοντας τη στρατηγική τους αξία και συμβάλλοντας κατ' αυτόν τον τρόπο στις προσπάθειες επίτευξης ειρήνης στην περιοχή». Μια πεποίθηση, όπως επισήμανε, «που συμμερίζεται και η πλειοψηφία των κρατών της περιοχής, μέσω της ίδρυσης του Φόρουμ της Ανατολικής Μεσογείου από την Ελλάδα, Ισραήλ, Ιταλία, Κύπρο, Αίγυπτο, Ιορδανία και Παλαιστίνη, το οποίο έχει εξασφαλίσει την πλήρη στήριξη τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής».

Σε αυτό το πλαίσιο, ανέφερε πως «ουδόλως τυχαία και η απόφαση της Ένωσης για χρηματοδότηση των τεχνικών μελετών κατασκευής του αγωγού, ενώ, την ίδια στιγμή, η όλη γεωστρατηγική σημασία του αγωγού αναγνωρίζεται και από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, μέσω, μεταξύ άλλων, και με την υιοθέτηση πρόσφατα του Eastmed Act». Εστιάζοντας περαιτέρω στην τριμερή συνεργασία, είπε πως έχει θεμελιωθεί σε ένα σχήμα αυτονόητης γεωπολιτικής αξίας, «το οποίο εδράζεται στις ιστορικά κοινές μας αξίες, με στόχο την οριστική επίτευξη ειρήνης, σταθερότητας και ασφάλειας στην εύφλεκτη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου». Συνεχίζοντας στο ίδιο μήκος κύματος, ο Κύπριος Πρόεδρος εξέφρασε την κοινή πεποίθηση πως οι συνεργασίες μας, βασιζόμενες στις αρχές του διεθνούς δικαίου, της αλληλεγγύης, της αμοιβαιότητας και του ειλικρινούς διαλόγου, αποτυπώνουν τα πλεονεκτήματα που μπορεί να επιτευχθούν όταν χώρες με κοινές ανησυχίες, στόχους και συμφέροντα ενώνουν τις δυνάμεις τους αντί να αυτοαπομονώνονται.

Στο σημείο αυτό ο κ. Αναστασιάδης κατέστησε σαφές πως οι συνεργασίες που έχουμε αναπτύξει δεν στρέφονται εναντίον της όποιας τρίτης χώρας και προσέθεσε: «Το αντίθετο, όποια χώρα το επιθυμεί είναι καλοδεχούμενη, νοουμένου, βεβαίως, πως υιοθετεί τις βασικές αρχές του διεθνούς δικαίου, με πλήρη σεβασμό στην ενάσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων και της εδαφικής ακεραιότητας ανεξάρτητων κρατών». Καταληκτικά ο κ. Αναστασιάδης χαιρέτισε εκ νέου την υπογραφή της σημερινής ιστορικής Συμφωνίας για τον «Eastmed», όπως σημείωσε και επανέλαβε: «Μιας συμφωνίας που δεν στρέφεται ενάντια οποιασδήποτε τρίτης χώρας, αλλά ενισχύει την κοινή επιδίωξη για ειρήνη, ασφάλεια και σταθερότητα στην ιδιαίτερα ευάλωτη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, στη βάση του πλήρους σεβασμού του διεθνούς δικαίου και του Δικαίου της Θαλάσσης». Τέλος, είπε πως δεν έχει καμία αμφιβολία πως πέραν του αγωγού «EastMed», οι τρεις χώρες θα προχωρήσουν με την ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδος μέσω υποθαλάσσιου καλωδίου, γνωστού και ως «EuroAsia Interconnector», ένα έργο το οποίο επίσης χαίρει της έμπρακτης στήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως ανέφερε.

Ως μια ιστορική μέρα για το Ισραήλ χαρακτήρισε τη σημερινή, μετά την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για τον ενεργειακό αγωγό EastMEd, o πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, τονίζοντας ότι το Ισραήλ γίνεται μια πολύ ισχυρή ενεργειακή χώρα.

Χαιρετίζοντας τη Συμφωνία του Ισραήλ με την Κύπρο και την Ελλάδα για τον αγωγό ΕastMed, διαμήνυσε πως είναι πολύ σημαντική και προσθέτει ακόμα περισσότερο στη σταθερότητα και την ασφάλεια της περιοχής. Επανέλαβε με τη σειρά του, μετά τους κ. Μητσοτάκη και Αναστασιάδη, ότι η Συμφωνία αυτή δεν στρέφεται εναντίον κανενός, αλλά «δουλεύουμε υπέρ των αξιών όλων, δουλεύουμε για το καλό των λαών μας» και προσέθεσε: «Εμείς ζητάμε και προσκαλούμε οποιαδήποτε χώρα το επιθυμεί, καταρχήν η Ιταλία, κατόπιν η Αίγυπτος, να συνδράμει. Αυτό θα ενισχύσει ακόμα περισσότερο τη συνεργασία στην περιοχή».

Σε ό,τι αφορά στη σημασία της συμφωνίας αυτής για τις σχέσεις Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, ο κ. Νετανιάχου είπε: «Υπάρχει μία ιστορική ανωμαλία την οποία έχουν ζήσει οι χώρες μας. Στην Αθήνα και στην Ιερουσαλήμ δημιουργήσαμε τα θεμέλια του Δυτικού Πολιτισμού. Η Ελλάδα και το Ισραήλ, από τη μία μεριά, η Κύπρος στη μέση, δημιουργήσαμε τις αξίες οι οποίες έχουν επικρατήσει στην ανθρωπότητα. Όμως, στη σύγχρονη εποχή, υπήρχε μία έλλειψη σύνδεσης μεταξύ των χωρών μας. Αυτό όμως το διορθώσαμε».

Ειδικότερα, εστιάζοντας στη σημερινή τριμερή συνάντηση στο Ζάππειο, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός παρατήρησε πως ήταν η έβδομη και έκανε λόγο για συνάντηση ιστορικής σημασίας, που αναβαθμίζει τη συνεργασία των τριών χωρών σε ακόμα υψηλότερο επίπεδο για να προμηθεύσουν με ενέργεια την Ευρώπη. Εξέφρασε μάλιστα τη βούληση του Ισραήλ για περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός στα αποθέματα φυσικού αερίου του κοιτάσματος Λεβιάθαν, λέγοντας πως εκεί υπάρχει μεγάλη ποσότητα, η οποία μεταφράζεται σε πολύ μεγάλες οικονομικές απολαβές. Τέλος, ο κ. Νετανιάχου αναφέρθηκε στις συμφωνίες που υπέγραψε το Ισραήλ με τους 'Αραβες γείτονες του, επισημαίνοντας πως το γεγονός αυτό ενισχύει την ειρήνη, την ευημερία και την καλή γειτονία στην ευρύτερη περιοχή.

ΣΥΡΙΖΑ: Θετική η υπογραφή του EastMed μετά την πολύχρονη προσπάθεια

Σε ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρεται "Καλωσορίζουμε την υπογραφή της Διακρατικής Συμφωνίας Ελλάδας – Κύπρου - Ισραήλ, για τον Αγωγό EastMed, έργο που συνεισφέρει καθοριστικά στην αναβάθμιση της θέσης της Ελλάδας, ως ενεργειακού κόμβου στην περιοχή και την ενίσχυση του γεωπολιτικού της ρόλου. Η στρατηγική σημασία του έργου αναδείχθηκε την περίοδο 2015 - 2019, με σημαντικότερους σταθμούς:

• την 5η Σύνοδο Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ το Δεκέμβριο 2018 στο Μπερ Σεβά, όπου οι Πρωθυπουργοί των τριών χωρών συμφώνησαν στην υπογραφή της Συμφωνίας και ο Πρέσβης των ΗΠΑ, κ. Φρίντμαν, μιλώντας ρητά εκ μέρους του Πρόεδρου Τραμπ, υπογράμμισε τη στήριξη των ΗΠΑ στο έργο και κάλεσε όλες τις χώρες της περιοχής να συμβάλλουν στην επιτυχία του.
• τον Φεβρουάριο 2019 που το έργο έλαβε τη σχετική έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και
• τον Μάρτιο 2019 κατά την πρώτη συνάντηση του πλαισίου συνεργασίας 3+1 (με τις ΗΠΑ), όπου ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, κ. Πομπέο, τόνισε τη στρατηγική σημασία του έργου και την Αμερικανική στήριξη σε αυτό.

Κατά την επόμενη περίοδο, η Κυβέρνηση οφείλει να εντείνει τις προσπάθειές της για την θωράκιση του έργου, επικεντρώνοντας την προσοχή της σε τέσσερα μέτωπα:

1. κατά την επικείμενη συνάντηση και ιδίως τη συνέντευξη Τύπου του Πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, πρέπει να εξασφαλισθεί ξεκάθαρη στήριξη στον αγωγό EastMed και το πλαίσιο συνεργασίας 3+1. Οι ενστάσεις που εξέφρασε πρόσφατα ο Πρόεδρος Τραμπ στην υιοθέτηση του Νομοσχεδίου “Eastern Mediterranean Partnership” που αφορά μεταξύ άλλων τη στήριξη του σχήματος 3+1, αποτελούν ανησυχητικό οιωνό. Ο ΣΥΡΙΖΑ υπογραμμίζει ότι η κύρωση του νομοσχεδίου για την αναβάθμιση της στρατιωτικής συνεργασίας ΗΠΑ - Ελλάδας σε τέσσερις εγκαταστάσεις, ο οποίο κατατέθηκε στις 24/12/2019, δεν μπορεί παρά να εξαρτάται από τον βαθμό σύγκλισης των συμφερόντων μας με τις ΗΠΑ.
2. η Κυβέρνηση πρέπει να επιδιώξει την ενεργή συμμετοχή της Ιταλίας στο έργο, χωρίς την οποία δεν μπορεί να έχει μέλλον. Υπενθυμίζεται ότι η Ιταλία υπέγραψε Τετραμερή Κοινή Διακήρυξη για τον αγωγό τον Απρίλιο 2017 στο Τελ Αβίβ και Τετραμερές Μνημόνιο Συναντίληψης τον Δεκέμβριο 2017 στη Λευκωσία, ενώ οι τετραμερείς διαπραγματεύσεις ολοκληρώθηκαν τον Δεκέμβριο 2018. Η υπογραφή της Συμφωνίας σε τριμερές σχήμα μπορούσε να είχε λάβει χώρα από τον Φεβρουάριο του 2019, ωστόσο στόχος της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν απλά η υπογραφή αλλά η συμμετοχή της Ιταλίας στου υπογράφοντες. Η πρόσφατη επιστολή του υπουργού Οικονομικής Ανάπτυξης της Ιταλίας στην οποία αναφέρει γενικόλογα ότι η Ιταλία συνεχίζει να στηρίζει τον αγωγό «στα πλαίσια των Ευρωπαϊκών Σχεδίων Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI)» είναι σαφές ότι δεν αρκεί.
3. η Κυβέρνηση πρέπει να ζητήσει την επέκταση των ευρωπαϊκών κυρώσεων εις βάρος ατόμων και εταιριών που προβαίνουν σε παράνομες ενέργειες εντός της περιοχής της παράνομης Συμφωνίας Τουρκίας - Λιβύης. Υπενθυμίζεται ότι Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ανοιχτά, ότι ένας από τους στόχους της παράνομης Συμφωνίας είναι η παρεμπόδιση της κατασκευής του αγωγού εξ ου και εκτείνεται σε περιοχές από τις οποίες ο αγωγός αναμένεται να περάσει. Η παρεμπόδιση έργου στηριζόμενο από την Ε.Ε., είναι σαφές ότι πρέπει να οδηγεί σε ευρωπαϊκά μέτρα και κυρώσεις.
4. πρέπει να εξασφαλισθεί ότι δεν θα αντιμετωπισθούν δυσκολίες από πλευράς ΔΕΠΑ στην υλοποίηση του έργου μετά τον πρόσφατο νόμο που εκχωρεί σε έναν ιδιώτη το σύνολο του ποσοστού του δημοσίου στα δίκτυα φυσικού αερίου (ΔΕΠΑ Υποδομών) και διατηρεί πλειοψηφικό ποσοστό για το δημόσιο στη ΔΕΠΑ Διεθνών, χωρίς, όμως, να διασφαλίζει κανένα έσοδο για τη χρηματοδότηση των διεθνών αυτών έργων. Υπενθυμίζεται ότι οι ενέργειες, επί διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, για την προώθηση του Αγωγού EastMed έγιναν στο πλαίσιο της συμφωνίας της ελληνικής κυβέρνησης για τη διατήρηση του 51% της ΔΕΠΑ Υποδομών στο δημόσιο, σύμφωνα με το νόμο 4602 του Μαρτίου 2019. Ο εν λόγω νόμος προέβλεπε τη διάσπαση της ΔΕΠΑ σε Υποδομών και Εμπορίας, όπου στην Υποδομών μεταφέρονται τα Διεθνή Έργα στα οποία συμμετέχει η ΔΕΠΑ, και φυσικά ο EastMed. Ο σχεδιασμός της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ διασφάλιζε τη χρηματοδότηση του Αγωγού EastMed καθώς το σταθερό έσοδο από τα δίκτυα φυσικού αερίου θα κατευθυνόταν στα διεθνή έργα.

Η πολύχρονη προσπάθεια που έχει καταβληθεί φέρνει τα σημερινά θετικά αποτελέσματα, οι προκλήσεις, όμως, παραμένουν και πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά από την Κυβέρνηση".

Σε κοινή ανακοίνωση τους, οι αρμόδιοι τομεάρχες Ενέργειας και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του Κινήματος Αλλαγής, Γ. Αρβανιτίδης και Ανδρ. Λοβέρδος, αναφέρουν "O αγωγός Eastern Mediterranean Pipeline (EastMed) σκοπεύει στη μεταφορά φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Φυσικού Αερίου, αναδεικνύοντας την Ελλάδα σε ενεργειακό κόμβο της ευρύτερης περιοχής. Η παράταξη μας με γνώμονα την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, την διαρκή οικονομική ανάπτυξη και κυρίως τα ισχυρά γεωπολιτικά οφέλη οραματίστηκε και σχεδίασε ήδη από το 2011 ένα από τα μεγαλύτερα ενεργειακά έργα της εποχής μας. Η ένταξη του αγωγού στον κατάλογο των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (Projects of Common Interest) της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιβεβαιώνει την ορθότητα της επιλογής μας αλλά και ταυτόχρονα την συναντίληψη της ΕΕ για την υψηλή προστιθέμενη αξία του αγωγού EastMed μιας και ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια όχι μόνο της χώρας μας αλλά και της Ευρώπης συνολικά. Για να γίνει όμως πραγματικότητα ο αγωγός που οραματιστήκαμε και σχεδιάσαμε είναι απαραίτητο να τηρηθούν οι εξής προϋποθέσεις:

1. Ο αγωγός Eastmed πρέπει να συν-διαμορφωθεί και λειτουργήσει ως έργο συνεργασίας, ειρήνης, ενότητας και ανάπτυξης των χωρών της Αν. Μεσογείου και της ΕΕ που θα ενταχθούν στη Συμφωνία Στήριξης του.
2. Οι χώρες που υπογράφουν τη Συμφωνία Στήριξης του Eastmed θα πρέπει να δεσμευθούν πολιτικά και μακροχρόνια ότι αυτός ο αγωγός είναι η βασική τους επιλογή για την όδευση προς την ΕΕ των νέων κοιτασμάτων φυσικού αερίου που θα ανακαλυφθούν στην περιοχή. Θα πρέπει δηλαδή να δεσμευθούν ότι οι απαιτούμενες και αναμενόμενες νέες ανακαλύψεις δεν θα μεταβάλλουν τη στήριξη τους στον διεθνικό Eastmed προς όφελος σχεδίων με στενό εθνικό χαρακτήρα. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να διασφαλιστεί η χρηματοδότηση του έργου από ευρωπαϊκούς πόρους και η δέσμευση μεγάλων καταναλωτών για αγορά ποσοτήτων φ.α. από τον Eastmed.
3. Οι πολιτικές ηγεσίες των χωρών που στηρίζουν τον Eastmed θα πρέπει να εκκινήσουν το διάλογο και να πείσουν τις εταιρείες που έχουν τα δικαιώματα έρευνας και εξόρυξης σε Ισραήλ, Κύπρο και Ελλάδα ότι ο Eastmed αποτελεί για αυτές τον συμφερότερο οικονομικά δρόμο πώλησης του φυσικού αερίου που θα ανακαλύψουν από δω και στο εξής.

Θέλουμε όμως να επισημάνουμε ότι ο αγωγός από μόνος του δεν έχει αποτρεπτική ισχύ έναντι της κλιμακούμενης Τουρκικής προκλητικότητας. Η Τουρκική προκλητικότητα αντιμετωπίζεται με ισχυρή πολιτική βούληση την οποία η Κυβέρνηση πρέπει να επιδεικνύει σε κάθε της βήμα με απαραίτητη προϋπόθεση βεβαίως την ενότητα και ομοθυμία στο εσωτερικό. Αυτός είναι και ο λόγος άλλωστε που από την πρώτη στιγμή ζητήσαμε την σύγκληση του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών. Η θέση μας εκφράστηκε με σαφήνεια από την πρόεδρο μας Φώφη Γεννηματά ότι πρέπει να καταστεί φανερό πως όποιος απλώσει δάχτυλο στα εθνικά, κυριαρχικά μας δικαιώματα θα χάσει το χέρι".

ΚΚΕ: Μόνο νέους κινδύνους για τους λαούς φέρνει η συμφωνία για τον αγωγό East Med

Σε ανακοίνωση του ΚΚΕ, αναφέρετι "η συμφωνία μεταξύ των κυβερνήσεων Ελλάδας - Ισραήλ - Κύπρου και ενδεχομένως στη συνέχεια της Ιταλίας, με την εποπτεία των ΗΠΑ, για τον αγωγό East Med, που προορίζεται για την μεταφορά φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο στην Ευρώπη, υπηρετεί τους ενεργειακούς κολοσσούς και τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και δεν έχει καμία σχέση με τα συμφέροντα του λαού μας και των άλλων λαών στην περιοχή. Οι κυβερνητικές ενέργειες, που γίνονται στο όνομα της αντιμετώπισης των απαράδεκτων διεκδικήσεων της Τουρκίας στην Αν. Μεσόγειο, περιπλέκουν περαιτέρω την ήδη τεταμένη κατάσταση που βάζει τη χώρα και το λαό σε μεγάλες περιπέτειες. Εμπλέκουν ακόμα βαθύτερα τη χώρα μας στα ατλαντικά σχέδια μείωσης της ενεργειακής εξάρτησης της ΕΕ και των Δυτικών Βαλκανίων απ’ το ρωσικό φυσικό αέριο, στον “ενεργειακό πόλεμο” των ΗΠΑ με τη Ρωσία και τη Γερμανία, που διεξάγεται στο έδαφος της Ευρώπης. Εμπλέκουν επίσης τη χώρα μας στις αντιπαραθέσεις μεταξύ Ισραήλ-Λιβάνου και Παλαιστινιακής αρχής για τα κυριαρχικά δικαιώματα στην Ανατολική Μεσόγειο. 

Επισημαίνουμε, επίσης, πως η κυβέρνηση της ΝΔ, ακολουθώντας απαράλλακτα την απαράδεκτη πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ, προχωρά σε μια συμφωνία, χωρίς να έχει προηγηθεί η ανακήρυξη της ΑΟΖ, κίνηση που εντάσσεται στην πολιτική της προώθησης της συνεκμετάλλευσης, μέσω της επιδιαιτησίας της Χάγης. Δεν πρέπει να περάσει η παραπλανητική επιχείρηση εφησυχασμού της κυβέρνησης και των άλλων αστικών κομμάτων.  Η συμμετοχή της Ελλάδας στον έναν ή τον άλλο ενεργειακό αγωγό, για λογαριασμό μεγάλων οικονομικών ομίλων και γεωστρατηγικών επιδιώξεων, ούτε απέφερε, ούτε θα αποφέρει οφέλη για τους εργαζόμενους, όπως απέδειξε και η συμμετοχή στον αγωγό TAP. Ωφελημένοι θα βγουν οι μεγάλοι όμιλοι που θα εμπλακούν στην κατασκευη και στη διαχείριση του αγωγού. Ο λαός που πληρώνει ήδη πολλά ενεργειακά “χαράτσια”, θα συνεχίσει να βιώνει την ενεργειακή φτώχεια, να χρυσοπληρώνει για τις ανάγκες του. Οι κίνδυνοι για το θαλάσσιο περιβάλλον απ’ τις εξορύξεις και τα σχέδια μεταφοράς απασχολούν ήδη τη δικαιοσύνη σε χώρες, όπως το Ισραήλ.

Τα σχήματα που στήνονται με το Ισραήλ, την Αίγυπτο, την Κύπρο ή άλλα κράτη, με τη συμμετοχή των ΗΠΑ και της Γαλλίας, δίνουν έδαφος στην κλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας σε έναν “αγώνα δρόμου” μεγάλων συμφερόντων. Η ενδυνάμωση της παρουσίας των ΗΠΑ στην Αν. Μεσόγειο που προωθείται και με τον Αμερικανικό νόμο “East Med Act” τροφοδοτεί τον φαύλο κύκλο των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών. Οι εξελίξεις του προηγούμενου διαστήματος, απ’ την Κύπρο μέχρι τη Λιβύη, είναι διδακτικές για όποιον εξακολουθεί να πιστεύει ότι η σύμπλευση της Ελλάδας με τα ιμπεριαλιστικά σχέδια των ΗΠΑ και του Ισραήλ μπορεί να αποτελέσει ασπίδα για την προστασία της ειρήνης και των κυριαρχικών δικαιωμάτων, απέναντι στην επιθετικότητα της τουρκικής αστικής τάξης. 

Η συμφωνία για τον αγωγό East Med είναι μέρος της “προίκας” που θα κουβαλήσει ο κ. Μητσοτάκης στις ΗΠΑ για τη συνάντηση με τον Τράμπ η οποία οδηγεί σε νέες επικίνδυνες δεσμεύσεις στην υπηρεσία του αμερικανοΝΑΤΟικού ιμπεριαλισμού, όπως αποδείχθηκε και επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με την ελληνοαμερικανική συμφωνία για τις βάσεις που μετατρέπει την Ελλάδα σε ορμητήριο πολέμων και σε στρατιωτικό στόχο σε μια ενδεχόμενη γενική στρατιωτική αναμέτρηση στη περιοχή. Ο λαός χρειάζεται να βγάλει τα σωστά συμπεράσματα και μαζί με το ΚΚΕ να δυναμώσει την πάλη του ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική που δίνει τα πάντα στο κεφάλαιο, καταργεί δικαιώματα και εμπλέκει τη χώρα στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, να διαμορφώσει τους όρους για να γίνει ιδιοκτήτης του πλούτου που παράγει και να χρησιμοποιήσει τις ενεργειακές πηγές για τις δικές του ανάγκες".