Υγεία - Περιβάλλον
Μυοκαρδιοπάθεια Takotsubo: το σύνδρομο “ραγισμένης καρδιάς”
Γράφει ο Κωνσταντίνος Κοντος, Καρδιολόγος, Αναπλ. Διευθυντής Τομέα Καρδιάς Metropolitan General.
Η μυοκαρδιοπάθεια TAKOTSUBO ή αλλιώς σύνδρομο της ραγισμένης καρδιάς προκαλείται από ξαφνικό και υπερβολικό stress, που μπορεί να επιφέρει σοβαρή, ακόμα και θανάσιμη καρδιακή βλάβη.
Περιγράφηκε για πρώτη φορά στην Ιαπωνία την δεκαετία του 1990 και πήρε το όνομά της από το σχήμα μιας ιαπωνικής παγίδας για χταπόδια (takotsubo).
Xαρακτηρίζεται από ξαφνική και παροδική εξασθένηση των καρδιακών μυών, με αποτέλεσμα η αριστερή κοιλία της καρδιάς να φουσκώνει στο κάτω μέρος της, ενώ το πάνω μέρος παραμένει στενό, λαμβάνοντας ένα σχήμα σαν πιθάρι ή μπαλόνι με στενό λαιμό.
Η κορυφή και ολόκληρη η αριστερή κοιλία μπορεί να παρουσιάζει υποκινησία ή ακινησία, ενώ συστέλλονται μόνο τα βασικά τμήματα της αριστερής κοιλίας.
Μιμείται τα συμπτώματα του οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου, δηλαδή στηθάγχη ή δύσπνοια, ενώ μπορεί να εξελιχθεί σε πνευμονικό οίδημα ή καρδιογενές σοκ.
Το ηλεκτροκαρδιογράφημα δείχνει ανάσπαση του ST διαστήματος, όπως και στο οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου με ανάσπαση του ST (STEMI), ενώ και η τροπονίνη είναι αυξημένη, όχι όμως τόσο όσο στο έμφραμα.
Χαρακτηριστική είναι η αύξηση των κατεχολαμινών (αδρεναλίνη, νοραδραναλίνη) στο αίμα και μάλιστα σε τιμές 2-3 φορές παραπάνω από ότι στο έμφραγμα και 7-34 φορές παραπάνω σε σχέση με τα φυσιολογικά επίπεδα.
Η διάγνωση τίθεται στο αιμοδυναμικό εργαστήριο όπου η επείγουσα στεφανιογραφία αναδεικνύει στεφανιαία αγγεία χωρίς κριτικές στενώσεις ή πλήρη απόφραξη αποκλείοντας το έμφραγμα.
Σε δεύτερο χρόνο η μαγνητική τομογραφία καρδιάς μπορεί να δώσει ακριβή στοιχεία για την επιβεβαίωση της διάγνωσης ιδίως σε οριακές μορφές που χρήζουν διαφοροδιάγνωσης από μυοκαρδίτιδα, ενώ είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο για την παρακολούθηση των ασθενών μετά το εξιτήριο για την εκτίμηση της βελτίωσης της καρδιακής λειτουργικότητας.
Η νόσος θεωρείται γενικά ότι έχει σχετικά ήπια πορεία αν και νεότερα στοιχεία δείχνουν ότι οι μισοί περίπου ασθενείς κατά την οξεία φάση υφίστανται κάποια επιπλοκή, όπως οξεία καρδιακή ανεπάρκεια που μπορεί να οδηγήσει σε καταπληξία, επικίνδυνες αρρυθμίες, σημαντικές βαλβιδικές ανεπάρκειες, σχηματισμό ενδοκαρδιακού θρόμβου που μπορεί να οδηγήσει σε αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ακόμα και ρήξη τοιχώματος της καρδιάς, που ανεβάζουν το ποσοστό θανάτου στο 2-5%. Όμως οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν σταδιακά σε βάθος 3-6 μηνών χωρίς να παρουσιάζουν συμπτώματα, ενώ μόνο 10-20% μπορεί να υποτροπιάσουν αργότερα στην ζωή τους. Σχεδόν όλες οι περιπτώσεις «ραγισμένης» καρδιάς (το 95%) αφορούν γυναίκες, με μέση ηλικία 65 ετών.
Όπως είπε ο Τέμπλιν, «το σύνδρομο αυτό είναι ένα κλασικό παράδειγμα μηχανισμού ανάδρασης, που εμπλέκει τόσο ψυχολογικά όσο και σωματικά ερεθίσματα, και τον εγκέφαλο και το καρδιαγγειακό σύστημα». Οι επιστήμονες ήδη εστιάζουν στο να κατανοήσουν καλύτερα τη σχέση ανάμεσα στον εγκέφαλο και στην καρδιά.
*Άρθρο του Κωνσταντίνου Κοντου, Καρδιολόγου, Αναπλ. Διευθυντή Τομέα Καρδιάς Metropolitan General.
