Πολιτική

“Τελεσίγραφο” ΕΕ στην Τουρκία για τις προκλήσεις

Οργισμένη η αντίδραση της Άγκυρας στο «μέτωπο» των χωρών της Ένωσης και την διορία για αποκλιμάκωση της έντασης στην ανατολική Μεσόγειο. Εξέδωσε νέα NAVTEX.

Προθεσμία ενός μήνα δόθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση στην Τουρκία προκειμένου να συμμορφωθεί και να σταματήσει τις αυθαίρετες ενέργειες και τις παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου, διαφορετικά οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα στραφούν στο μαστίγιο των κυρώσεων. Ωστόσο , παραά το "τελεσίγραφο" της ΕΕ, η Τουρκία το βράδυ της Παρασκευής εξέδωσε και νέα NAVTEX δεσμεύοντας περιοχή ανάμεσα στη Ρόδο και την Κύπρο, όπου και θα κάνει ασκήσεις με πραγματικά πυρά. 

Η έκτακτη Σύνοδο Κορυφής που θα πραγματοποιηθεί στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου έχει ως αντικείμενο τις σχέσεις της Ε.Ε. με την Τουρκία και έτσι εάν μέχρι τότε δεν έχει υπάρξει αποκλιμάκωση στην περιοχή και δεν έχουν δημιουργηθεί οι προϋποθέσεις για την έναρξη διαλόγου με τη γειτονική χώρα, μια σειρά από αυστηρές κυρώσεις θα βρεθούν στο τραπέζι. 

Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ε.Ε. για την εξωτερική πολιτική Ζοζέπ Μπορέλ ήταν ξεκάθαρος στις δηλώσεις του χθες μετά την ολοκλήρωση των εργασιών του άτυπου Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων στο Βερολίνο. Όπως τόνισε, θέλει το επόμενο διάστημα να προσπαθήσει τόσο ο ίδιος, όσο και η προεδρεύουσα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Γερμανία, να δημιουργήσει «χώρο για διαπραγματεύσεις για όλα τα θέματα της περίπλοκης και δύσκολης σχέσης με την Τουρκία». Παράλληλα όμως παρουσίασε έναν πολύ εκτεταμένο και ουσιαστικό κατάλογο κυρώσεων που θα επιβληθούν στην 'Αγκυρα αν επιμείνει στις παράνομες δραστηριότητές της στην Ανατολική Μεσόγειο. 

Η λίστα με τις πιθανές κυρώσεις που παρουσιάστηκε την Παρασκευή από τον Ύπατο Εκπρόσωπο είναι κλιμακούμενη και περιλαμβάνει από τη διεύρυνση της λίστας ατόμων που έχουν υποστεί νομικές συνέπειες, μέχρι ακόμη και τη δυνατότητα επιβολής κυρώσεων σε τομεακό επίπεδο σε κλάδους στους οποίους η τουρκική οικονομία είναι πιο στενά συνδεδεμένη με την ευρωπαϊκή οικονομία. Να σημειωθεί ότι είναι η πρώτη φορά που τίθεται από την Ε.Ε. ζήτημα τομεακών κυρώσεων στην Τουρκία.

Μάλιστα ο κ. Μπορέλ σημείωσε πως υπάρχει «πολιτική συναίνεση» και θα δοθεί εντολή στις αρμόδιες υπηρεσίας να προσθέσουν στον κατάλογο κυρώσεων ονόματα που προτείνει η Κυπριακή Δημοκρατία και που σχετίζεται με τις παράνομες γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Πέραν αυτού, όπως πρόσθεσε είναι δυνατόν οι κυρώσεις να συμπεριλάβουν περιουσιακά στοιχεία, όπως «πλοία», καθώς και την απαγόρευση πρόσβασης σε ευρωπαϊκές υποδομές, κεφάλαια και τεχνολογία. 

Παράλληλα, χθες η Ελλάδα κέρδισε την ομόθυμη στήριξη και την συμπαράσταση των Ευρωπαίων εταίρων της, με τον κ. Μπορέλ να δηλώνει μετά την ολοκλήρωση του άτυπου Συμβουλίου των υπουργών Εξωτερικών ότι είναι «ξεκάθαροι και αποφασισμένοι σε ό,τι αφορά την υπεράσπιση των ευρωπαϊκών συμφερόντων και την αλληλεγγύη προς την Ελλάδα και την Κύπρο». Είναι εμφανές δε ότι ακόμη και όσοι προκρίνουν την ανάγκη για διάλογο με την Τουρκία, αντιλαμβάνονται ότι η έκταση της τουρκικής παραβατικότητας υπονομεύει πλέον τη λειτουργικότητα των σχέσεων Ε.Ε.-Τουρκίας. 

«Η Τουρκία πρέπει να απέχει από μονομερείς ενέργειες. Αυτό αποτελεί βασικό στοιχείο προκειμένου να προχωρήσει ο διάλογος. Θέλουμε να βρούμε δρόμο προς μια πιο υγιή σχέση, προς όφελος τόσο της ΕΕ όσο και της Τουρκίας», ανέφερε χαρακτηριστικά. 

Από την πλευρά του, ο οικοδεσπότης του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων Χάικο Μάας επεσήμανε πως η διαμεσολαβητική προσπάθεια του Βερολίνου θα συνεχιστεί τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες και κάλεσε την Τουρκία πρέπει «να δημιουργήσει τις κατάλληλες προϋποθέσεις, να μη συνεχίσει τις προκλήσεις που τακτικά συμβαίνουν». 

«Η ώρα είναι τώρα. Θέλουμε να δώσουμε μια ευκαιρία στην διπλωματία. Για αυτό πρέπει η Τουρκία να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις και να απέχει από τις προκλήσεις τις οποίες έχουμε συνεχώς να αντιμετωπίσουμε», είπε ο κ. Μάας, κάνοντας μάλιστα λόγο για μία κρίση που έχει πάρει «επικίνδυνες» διαστάσεις.

Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας δήλωσε ικανοποιημένος για το «απολύτως υποστηρικτικό» κλίμα στο άτυπο ΣΕΥ και τόνισε πως «η ελληνική πλευρά πήρε αυτό που θα μπορούσε να πάρει. Μια κατανόηση κυρώσεων, εάν η Τουρκία δεν αποκλιμακώσει και δεν επιστρέψει στο τραπέζι του διαλόγου». 

Παράλληλα, ο κ. Δένδιας εξέφρασε την ελπίδα ότι η Τουρκία «θα επανέλθει στη λογική, θα σταματήσει τις προκλήσεις και τις αυθαίρετες ενέργειες, θα σταματήσει τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και θα επιτρέψει στην Ελλάδα να επανέλθει σε ένα πλαίσιο συζήτησης για τη μία διαφορά, δηλαδή την υφαλοκρηπίδα και τις υπερκείμενες θαλάσσιες ζώνες, με πλαίσιο αναφοράς το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της θάλασσας». 

Την υποχρέωση όλων των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να στηρίξουν την Ελλάδα υπογράμμισε άλλωστε και η Γερμανίδα Καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ, σε δηλώσεις της κατά την ετήσια θερινή συνέντευξη Τύπου στο Βερολίνο την Παρασκευή, ενώ ανέφερε πως «έχει συζητήσει εντατικά» το ζήτημα της Ανατολικής Μεσογείου με τον Γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν. 

«Παραταύτα, έχω επανειλημμένα προσπαθήσει προκειμένου να μην υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση και αυτό γίνεται εν μέρει μόνο με το να μιλάει κανείς συνεχώς και με τις δύο πλευρές. Οι διαφορές που υπάρχουν εκεί σε ό,τι αφορά τον διαχωρισμό των οικονομικών ζωνών μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο μαζί. Για αυτό προσπαθεί η Γερμανία», πρόσθεσε η κ. Μέρκελ.

Απο την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Γαλλίας, εμφανίστηκε για ακόμη μια φορά να πνέει μένεα κατά της Τουρκίας, κάνοντας λόγο για σειρά απο προκλήσεις στην ανατολική Μεσόγειο.

Τουρκική οργή για το "μέτωπο" των χωρών της ΕΕ

Έντονη φαίνεται πως είναι η ενόχληση της τουρικής πλευράς από το αποτέλεσμα της άτυπης Συνόδου των υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τον εκπρόσωπο του ΥΠΕΞ της Τουρκίας, Χαμί Ακσόι, να προχωρά σε αιχμηρή ανακοίνωση.

«Η αιτία της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο είναι η Ελλάδα και η Ελληνοκυπριακή πλευρά, με τις μαξιμαλιστικές τους κινήσεις και τους ισχυρισμούς που αντίκεινται στο Διεθνές Δίκαιο», αναφέρει στη σχετική ανακοίνωση και συνεχίζει: «Η άνευ όρων στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση – με το πρόσχημα της αλληλεγγύη της ένωσης – σε αυτό το δίδυμο, το οποίο επιχειρεί να αγνοήσει τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντας της χώρας μας και των Τουρκοκυπρίων στην Ανατολική Μεσόγειο, ενισχύει περισσότερο την ένταση».

Ο Ακσόι κριτικάρει την Ε.Ε. αναφέροντας πως δεν νομιμοποιείται για «κριτικάρει τις τουρκικές έρευνες για υδρογονάνθρακες και να ζητά τον τερματισμό τους. Διότι, όπως επιβεβαιώνεται και από το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, η Ε.Ε. δεν έχει καμία αρμοδιότητα επί του ζητήματος».

Παράλληλα,καλεί την Ένωση και τα μέλη της να μην στηρίξουν – υπό την «ομπρέλα» της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης - τους «μαξιμαλιστικούς ισχυρισμούς» της χώρας μας, οι οποίοι δεν πηγάζουν από το Διεθνές Δίκαιο, όπως σημειώνει.

«Η Ελλάδα δεν είναι αρχιπελαγικό κράτος. Αντίκειται με το διεθνές δίκαιο και τη νομολογία τα ελληνικά νησιά, ειδικά το Καστελόριζο, που βρίσκονται πιο κοντά στη χερσόνησο της Ανατολίας, να έχουν υφαλοκρηπίδα», σημειώνει ο ίδιος, ενώ αναφορικά με τις κυρώσεις που πιθανόν επιβληθούν στην Άγκυρα εάν δεν επέλθει αποκλιμάκωση, τόνισε πως μία συζήτηση για κυρώσεις, την ώρα που «η Τουρκία υπογραμμίζει πάντα την ανάγκη για διάλογο και διπλωματία, θα επιδεινώσει τη λύση των τρεχόντων προβλημάτων».

Όπως τονίζει, αυτές οι δηλώσεις αυξάνουν την «αποφασιστικότητα της Τουρκίας», η οποία, «παρ΄όλες τις παράνομες συμμαχίες που έχουν δημιουργηθεί εναντίον της, θα συνεχίσει να προστατεύει αποφασιστικά τα δικαιώματα και τα συμφέροντά της και των Τουρκοκυπρίων».

Ολοκληρώνοντας, καλεί την ΕΕ να επιδείξει αμερόληπτοι στάση και να λειτουργεί ως σωστός διαμεσολαβητής «εάν επιθυμεί λύση στην Ανατολική Μεσόγειο».

Ερντογάν: η Τουρκία θα συνεχίζει να προστατεύει τα δικαιώματα της

Με τον ΓΓ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ επικοινώνησε το βράδυ της Παρασκευής ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Αντικείμενο της συζήτησης ήταν η Ανατολική Μεσόγειος, ενώ σύμφωνα με την ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας ο κ. Ερντογάν ανέφερε προς τον ΓΓ του ΝΑΤΟ ότι η Τουρκία «θα συνεχίσει να προστατεύει τα δικαιώματά της οπουδήποτε».

Από την πλευρά του ο Γ. Στόλτενμπεργκ με ανάρτησή του στο twitter επισημαίνει την αναγκαιότητα διαλόγου και αποκλιμάκωσης.

Αναφέρει, συγκεκριμένα: "Μίλησα με τον Πρόεδρο Ερντογάν για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και τη διερεύνηση μηχανισμών αποτροπής συγκρούσεων ώστε να αποτρέψουμε περιστατικά και ατυχήματα. Ο διάλογος και η αποκλιμάκωση είναι σημαντικά και η κατάσταση πρέπει να επιλυθεί με το πνεύμα αλληλεγγύης του ΝΑΤΟ".

Spoke with President @RTErdogan about developments in the Eastern Mediterranean and exploring deconfliction mechanisms to prevent incidents and accidents. Dialogue & de-escalation are important & the situation must be solved in a spirit of #NATO solidarity. pic.twitter.com/cM7CN4w2WL

— Jens Stoltenberg (@jensstoltenberg) August 28, 2020