Υγεία - Περιβάλλον

ABC: Πρωτοποριακή μέθοδος ακτινοβόλησης μαστού

Γράφει η Κωνσταντία Τσαμασιώτη, Ακτινοθεραπευτής – Ογκολόγος, Συνεργάτις Κέντρου Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας ΥΓΕΙΑ

Τα τελευταία χρόνια, χάρη στην αλματώδη πρόοδο της ιατρικής και της τεχνολογίας, τα ποσοστά επιβίωσης στον καρκίνο του μαστού έχουν σημειώσει ραγδαία άνοδο. Για ένα μεγάλο ποσοστό των γυναικών είναι εφικτή η πλήρης ίαση, ενώ ακόμα και γι’ αυτές που δεν είναι δυνατός αυτός ο στόχος, η μακρά επιβίωση με καλή ποιότητα ζωής είναι πλέον πραγματικότητα.

Καλύτερη ποιότητα ζωής

Θεραπεύοντας όμως τις γυναίκες από τον καρκίνο του μαστού, συνειδητοποιήσαμε όλοι εμείς που εργαζόμαστε στον τομέα της υγείας πόσο σημαντικό είναι για τις γυναίκες αυτές να συνεχίζουν τη ζωή τους χωρίς προβλήματα και απώτερες παρενέργειες από τις προηγηθείσες αντινεοπλασματικές θεραπείες. Τα καινούργια φάρμακα χημειοθεραπείας και ανοσοθεραπείας, η ορμονοθεραπεία και η μοντέρνα ακτινοθεραπεία συμβάλλουν στο να διατηρηθεί το καλό αποτέλεσμα ενός άρτιου χειρουργείου

Όλες, όμως, οι θεραπείες έχουν παρενέργειες και ο στόχος είναι να μετριάσουμε την τοξικότητα κατά τη διάρκεια των θεραπειών και, αφού αυτές ολοκληρωθούν, να μην προκληθεί κάποια βλάβη που θα μπορούσε να επηρεάσει τη μετέπειτα ζωή της γυναίκας.

Έχουμε περάσει, λοιπόν, από την εποχή που απλώς ήταν αρκετό να θεραπεύσουμε τις γυναίκες από τον καρκίνο του μαστού με οποιοδήποτε κόστος στην εποχή που θέλουμε οι γυναίκες αυτές να συνεχίσουν τη ζωή τους χωρίς καμιά ανάμνηση της προηγηθείσας περιπέτειας.

Για πρώτη φορά στο ΥΓΕΙΑ

Με οδηγό αυτή τη φιλοσοφία, στο Κέντρο Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας ΥΓΕΙΑ εφαρμόζουμε, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ακτινοθεραπεία μαστού με έλεγχο της αναπνοής με το σύστημα Active Breathing Coordinator TM (ABC) της εταιρείας Elekta.

Σύγχρονες μελέτες έχουν αποδείξει ότι ασθενείς με καρκίνο μαστού που υποβάλλονται σε ακτινοθεραπεία και λαμβάνουν μικρές δόσεις ακτινοβολίας σε περιοχές της καρδιάς και του πνεύμονα έχουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν καρδιακή ή και πνευμονική νόσο ως απώτερη παρενέργεια κάποια στιγμή στη ζωή τους.

Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για γυναίκες που έχουν και άλλους παράγοντες κινδύνου, όπως λήψη καρδιοτοξικών χημειοθεραπευτικών φαρμάκων, υποκείμενη καρδιακή ή πνευμονική νόσο και ιστορικό καπνίσματος, και για τις νέες σε ηλικία γυναίκες με μεγάλο προσδόκιμο επιβίωσης, καθώς έχει φανεί ότι ο σχετικός κίνδυνος από την ακτινοθεραπεία εμφανίζεται μετά από πολλά χρόνια.

Μια μη επεμβατική εξελιγμένη τεχνολογία που ελαχιστοποιεί τις παρενέργειες

Το σύστημα ABC αποτελεί μια μη επεμβατική εξελιγμένη τεχνολογία, η οποία βοηθά την ασθενή να ελέγχει την αναπνοή της κατά τη διάρκεια της ακτινοβόλησης. Η διαδικασία επιτρέπει τη χορήγηση της ακτινοθεραπείας μόνο στη φάση βαθιάς εισπνοής, κατά την οποία η απόσταση της καρδιάς από τον μαζικό αδένα αυξάνεται, με αποτέλεσμα η δόση ακτινοβολίας που λαμβάνει η καρδιά να ελαχιστοποιείται.

Ταυτόχρονα διασφαλίζεται η επαναληψιμότητα της θέσης του όγκου-στόχου και των υγιών οργάνων, αυξάνοντας την ακρίβεια της θεραπείας. Ο όγκος-στόχος παραμένει ακινητοποιημένος, επιτρέποντας τη στοχευμένη χορήγηση ακτινοβολίας και προστατεύοντας τόσο την καρδιά όσο και τον πνεύμονα.

Κατά τη διάρκεια της θεραπείας, η ασθενής ελέγχει το σύστημα ABC με τη βοήθεια ενός κουμπιού, το οποίο κρατάει πατημένο στο διάστημα που βρίσκεται σε βαθιά εισπνοή. Όταν η ασθενής σταματά να πιέζει το κουμπί, η ακτινοβόληση διακόπτεται αυτόματα και η ασθενής αναπνέει φυσιολογικά. Με αυτόν τον τρόπο, η χορήγηση της καθημερινής ακτινοθεραπείας πραγματοποιείται σε τέσσερις έως έξι βαθιές εισπνοές. Η εμπειρία μας έχει δείξει ότι οι περισσότερες γυναίκες μπορούν να χειριστούν άψογα το σύστημα ABC, ακόμα και αυτές πιο προχωρημένης ηλικίας ή με κακές αναπνευστικές εφεδρείες. Εξάλλου, λόγω της αυτοματοποιημένης επικοινωνίας του ABC με τον Γραμμικό Επιταχυντή που χορηγεί την ακτινοβόληση, ακόμα και αν η ασθενής δεν πάρει βαθιά ανάσα ή εκ-πνεύσει πιο νωρίς, η θεραπεία διακόπτεται αυτόματα και ξαναρχίζει όταν βρεθούν οι ιδανικές συνθήκες. Έτσι εξασφαλίζουμε την ασφάλεια αλλά και την ηρεμία της ασθενούς.

Το ABC χρησιμοποιείται κυρίως σε ακτινοθεραπεία αριστερού μαστού, αλλά ουσιαστικά έχει εφαρμογή σε οποιαδήποτε περιοχή του σώματος επηρεάζεται από την αναπνοή. Έτσι, έχει θέση επίσης σε στερεοτακτικές θεραπείες του πνεύμονα και του ήπατος, ενώ έχει και αποδεδειγμένο όφελος σε λεμφώματα του μεσοθωρακίου, όπου κυρίως έχουμε να κάνουμε με νεαρούς ασθενείς.

*Άρθρο της Κωνσταντίας Τσαμασιώτη, Ακτινοθεραπεύτριας – Ογκολόγου, Συνεργάτιδας Κέντρου Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας ΥΓΕΙΑ