Υγεία - Περιβάλλον

Κρανιοσυνοστέωση και πλαγιοκεφαλία

Γράφει ο Βασίλειος Ζέρρης, Νευροχειρουργός, Διευθυντής Α’ Νευροχειρουργικής Κλινικής Παίδων ΜΗΤΕΡΑ.

Η κρανιοσυνοστέωση και η πλαγιοκεφαλία είναι δύο παθήσεις που επηρεάζουν το σχήμα του κεφαλιού. Από τη στιγμή που γεννιόμαστε έως και την ενηλικίωσή μας ο εγκέφαλός μας αναπτύσσεται.

Όπως είναι λογικό, μαζί με τον εγκέφαλό μας μεγαλώνει και το κρανίο μας, ώστε να αυξάνεται η κρανιακή κοιλότητα και να χωράει ο συνεχώς αναπτυσσόμενος εγκέφαλος.

Στα πρώτα χρόνια της ζωής μας, το κρανίο μας δεν είναι ένα ενιαίο συμπαγές οστό. Αντιθέτως, αποτελείται από πολλαπλά κόκαλα, τα οποία ενώνονται σε μαλακά ανοιχτά σημεία χωρίς κόκαλο, που ονομάζονται ραφές.

Οι πιο σημαντικές ραφές είναι: η μετωπιαία, οι δύο στεφανιαίες και η οβελιαία. Οι ραφές αυτές ενώνονται στην πρόσθια πηγή, η οποία είναι ένα μαλακό σημείο στο κρανίο που μπορούμε να αισθανθούμε στα βρέφη όταν πιέζουμε το μπροστινό μέρος του κεφαλιού τους.

Όταν κάποια από αυτές τις ραφές κλείσει πριν την ώρα της, τότε επηρεάζεται η ανάπτυξη και η μορφολογία του κρανίου, οδηγώντας σε αλλαγή της φυσιολογικής ανατομίας και παραμόρφωση του σχήματος του κρανίου.

Ανάλογα με το ποια ραφή κλείνει πρόωρα, το κρανίο παίρνει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά σχήματα:

• Αν κλείσει πρόωρα η μετωπιαία ραφή, τότε το μέτωπο παίρνει ένα τριγωνικό σχήμα, το οποίο ονομάζεται τριγωνοκεφαλία.
• Αν κλείσει μία από τις δύο στεφανιαίες ραφές, τότε υπάρχει ασυμμετρία του αριστερού μετώπου σε σχέση με το δεξιό μέτωπο, με προβολή του μετώπου που βρίσκεται αντίθετα από τη μεριά της κρανιοσυνοστέωσης.
• Αν κλείσουν και οι δύο στεφανιαίες ραφές, τότε δημιουργείται ένα κοντό αλλά πολύ πλατύ κεφάλι, το οποίο ονομάζεται βραχυκεφαλία.
• Αν κλείσει η οβελιαία ραφή, τότε δημιουργείται ένα μακρύ και στενό κεφάλι, το οποίο μοιάζει με καρίνα πλοίου, εξ ου και ονομάζεται σκαφοκεφαλία.
• Αν κλείσει πρόωρα μόνο μία από τις ραφές του κρανίου, το πρόβλημα είναι πρωτίστως αισθητικό και η απόφαση για χειρουργική αντιμετώπιση ή όχι για το μωρό εξαρτάται από τον βαθμό της αισθητικής παραμόρφωσης.
• Αν κλείσουν πρόωρα δύο ή περισσότερες ραφές, τότε πέραν του αισθητικού προβλήματος το παιδί μπορεί να έχει αυξημένη ενδοκράνια πίεση και νευρολογικό έλλειμμα. Στην περίπτωση αυτή, η θεραπεία είναι πάντα χειρουργική.

Εν αντιθέσει με την κρανιοσυνοστέωση, η πλαγιοκεφαλία θέσεως αποτελεί κρανιακή παραμόρφωση η οποία δεν οφείλεται σε πρόωρο κλείσιμο ραφής, αλλά σε παρατεταμένη εξωτερική πίεση σε συγκεκριμένο σημείο του κρανίου.

Αυτό συχνά συμβαίνει όταν το μωρό κοιμάται ανάσκελα με το κεφάλι γυρισμένο πάντα από την ίδια μεριά.  

Η πλαγιοκεφαλία θέσεως είναι καθαρά αισθητικό πρόβλημα, το οποίο με την εξαίρεση ελάχιστων περιπτώσεων δεν αντιμετωπίζεται με χειρουργείο, αλλά με τη χρήση εξειδικευμένου κράνους για κάποιους μήνες. 

Αξιοποιώντας την εκπαίδευση και την εκτεταμένη εμπειρία μας από τις ΗΠΑ, στην A’ Παιδονευροχειρουργική Κλινική του Παίδων ΜΗΤΕΡΑ εφαρμόζουμε σύγχρονα θεραπευτικά πρωτόκολλα προκειμένου να εξασφαλίσουμε στα παιδιά και στους γονείς που μας τιμούν με την εμπιστοσύνη τους, μια φυσιολογική ζωή.

Γνωρίζουμε ότι η διάγνωση μιας νευροχειρουργικής πάθησης στην αρχή της ζωής δημιουργεί εντονότατο προβληματισμό ως προς τη δυνατότητα του παιδιού να χαρεί και να χαρίσει στους γύρω του μια φυσιολογική ανάπτυξη και ζωή. Η Παιδονευροχειρουργική σε έμπειρα χέρια προσφέρει τη δυνατότητα μιας ασφαλούς και οριστικής λύσης σε ασθένειες.

*Άρθρο του Βασίλειου Ζέρρη, Νευροχειρουργού, Διευθυντή Α’ Νευροχειρουργικής Κλινικής Παίδων ΜΗΤΕΡΑ.