Οικονομία

Επίδομα γέννησης: Αύξηση από το πρώτο παιδί - Τα μέτρα στήριξης νέων οικογενειών

Τα μέτρα πρόσθετης στήριξης των νέων γονιών ανακοίνωσαν οι Κωστής Χατζηδάκης και Σοφία Ζαχαράκη.

Την αύξηση του επιδόματος γέννησης κατά 400 έως 1.500 ευρώ, αναδρομικά από την Πρωτοχρονιά του 2023 και συνολικά 7 μέτρα στήριξης της οικογένειας και των νέων γονέων, ύψους 441 εκατομμυρίων ευρώ  το 2024 ανακοίνωσαν οι Κωστής Χατζηδάκης και Σοφία Ζαχαράκη. Όπως επισημαίνεται και σε ανακοίνωση των Υπουργείων Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας:

«Την αύξηση του επιδόματος γέννησης από 2.000 ευρώ για κάθε παιδί που ισχύει σήμερα, σε 2.400 έως 3.500 ευρώ αναλόγως του αριθμού των τέκνων, και μάλιστα  αναδρομικά από 1/1/2023, ανακοίνωσαν σήμερα ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης και η Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη.

Η εισαγόμενη πληθωριστική κρίση επιβάλλει τη λήψη πρόσθετων πρωτοβουλιών για τη στήριξη των νέων γονέων. Έτσι, η Κυβέρνηση προχωρά στην αναδρομική και μόνιμη αύξηση του επιδόματος γέννησης, που το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος για την αύξηση του θα καλυφθεί από την εξοικονόμηση 100 εκατ. ευρώ από επιδόματα που λάμβαναν μέχρι πρότινος οι ελεύθεροι επαγγελματίες που δήλωναν πολύ χαμηλά εισοδήματα. Παράλληλα, μέσα στο 2024 πρόκειται να υλοποιηθούν 6 ακόμη μέτρα στήριξης των νέων γονέων και της οικογένειας συνολικού ύψους 441 εκατ. ευρώ., τα οποία έρχονται να προστεθούν σε όσα υλοποιούνται ήδη από την Κυβέρνηση σταδιακά από το 2019 μέχρι σήμερα.

Ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, δήλωσε: «Είχαμε δεσμευτεί ότι θα εξοικονομούσαμε πάνω από 100 εκατ. ευρώ από τους ελεύθερους επαγγελματίες μέσα από το νέο σύστημα φορολόγησης. Η αύξηση του επιδόματος γέννησης κατά 400 έως 1.500 ευρώ, αναλόγως του αριθμού των παιδιών και με αναδρομική ισχύ από 1/1/2023, είναι η πρώτη απόδειξη ότι από αυτές τις εξοικονομήσεις μπορούμε να στηρίξουμε παραπάνω τους νέους γονείς. Είναι μια ακόμα απάντηση της Κυβέρνησης στο πρόβλημα της ακρίβειας, στο πλαίσιο μιας σειράς άλλων πρωτοβουλιών που έχουν ήδη προχωρήσει («καλάθι του νοικοκυριού», αυξημένα πρόστιμα που επιβάλλονται ολοένα και περισσότερο σε περιπτώσεις αισχροκέρδειας, πλαφόν κέρδους για βρεφικό γάλα κ.λπ.). Και έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά από επιπλέον μέτρα στήριξης των νέων γονέων που εφαρμόζονται από φέτος (αύξηση αφορολόγητου για οικογένειες με παιδιά, αύξηση επιδόματος μητρότητας σε ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, θέσπιση κοινωνικού τιμολογίου ρεύματος πολυτέκνων, αύξηση οικογενειακού επιδόματος για τους δημοσίους υπαλλήλους κ.ά.). Όλα αυτά δεν δείχνουν μόνο την ευαισθησία της Κυβέρνησης, αλλά και ότι έχουμε μια οικονομία της οποίας η μηχανή έχει μπει μπροστά. Και γι’ αυτό τον λόγο έχουμε τη δυνατότητα να εφαρμόζουμε τέτοιου είδους πολιτικές. Η επιπλέον στήριξη σε χιλιάδες νέους γονείς που ανακοινώνουμε σήμερα είναι ένα μήνυμα πως μια σοβαρή οικονομική πολιτική μπορεί να οδηγήσει και σε μια πιο ουσιαστική κοινωνική πολιτική».

Η Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, δήλωσε: «Ξέρουμε καλά ποια είναι η πραγματικότητα. Ξέρουμε ότι το κόστος διαβίωσης είναι μεγάλο για παρά πολλούς συμπολίτες μας και κυρίως για τις οικογένειες με παιδιά. Εξίσου όμως μεγάλη, καθημερινή και επίμονη είναι η μάχη που δίνουμε ως κυβέρνηση για τη στήριξη της ελληνικής οικογένειας. Έχουμε  πλήρη επίγνωση ότι έτσι στηρίζουμε το μέλλον και το αύριο της ίδιας της πατρίδας μας. Τα νέα μέτρα που ανακοινώνουμε  σήμερα μαζί με όσα  έχει θεσμοθετήσει η κυβέρνηση της Ν.Δ ήδη από την πρώτη τετραετία, φτιάχνουν μια σημαντική περίμετρο ασφάλειας.  Για τα νέα ζευγάρια, τις μαμάδες, τους μπαμπάδες, τα παιδιά. Τις οικογένειες. Να αισθάνονται ότι η πολιτεία είναι εκεί. Στέκεται δίπλα τους κάθε μέρα  Με ουσιαστικό τρόπο».

Ο Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Θάνος Πετραλιάς, δήλωσε: «Η ενίσχυση της οικογένειας και ιδίως το πρώτο διάστημα από τη γέννηση ενός παιδιού που συνεπάγεται ανελαστικές δαπάνες αποτελεί σημαντικό μέτρο κοινωνικής πρόνοιας, ιδίως τη στιγμή που παρατηρείται μείωση των αριθμών γεννήσεων τα τελευταία έτη. Η αύξηση του επιδόματος γέννησης έρχεται σε συνέχεια σημαντικών οικονομικών μέτρων που έχουν ληφθεί τα τελευταία έτη. Είναι ενδεικτικό ότι από τις αρχές του τρέχοντος μηνός εφαρμόστηκαν τρία ακόμα μέτρα που περιλαμβάνουν την επέκταση του επιδόματος μητρότητας, την αύξηση του αφορολογήτου για παιδιά και την αύξηση του οικογενειακού επιδόματος στο μισθολόγιο του δημοσίου τομέα. Είναι φανερό ότι το ζήτημα της υπογεννητικότητας είναι κάτι που πλέον λαμβάνεται υπόψη σε όλες τις εκφάνσεις άσκησης της δημοσιονομικής πολιτικής».

Αναλυτικά το επίδομα γέννησης:

Αυξάνεται μόνιμα και αναδρομικά από τις γεννήσεις που έγιναν από 1/1/2023, από 2000 ευρώ για κάθε τέκνο σε 2.400 έως 3.500 ευρώ (αύξηση κατά 400 έως 1.500 ευρώ) αναλόγως του αριθμού των τέκνων. Υπενθυμίζεται πως από 1/1/2020 έχει θεσμοθετηθεί επίδομα γέννησης ύψους 2.000 ευρώ για κάθε παιδί που γεννιέται. Δικαιούχος είναι η μητέρα που διαμένει μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα και έχει ετήσιο ισοδύναμο οικογενειακό εισόδημα έως 40.000 ευρώ.  Σήμερα η ενίσχυση ανέρχεται σε 2000 ευρώ και καταβάλλεται σε δύο ισόποσες δόσεις των 1.000 ευρώ. Πλέον, το επίδομα γέννησης αυξάνεται για κάθε παιδί που γεννιέται αναλόγως του αριθμού των εξαρτώμενων τέκνων της οικογένειας (όπως αυτός διαμορφώνονται μετά τη γέννηση του παιδιού) ως ακολούθως: 

• 1 τέκνο: 2400 (αύξηση 400 ευρώ)
• 2 τέκνα: 2700  (αύξηση 700 ευρώ)
• 3 τέκνα: 3000  (αύξηση 1000 ευρώ)
• 4 ή περισσότερα τέκνα: 3500 (αύξηση 1500 ευρώ).

Το σημερινό κόστος του επιδόματος γέννησης ανέρχεται σε 150 εκατ. ευρώ και αφορά σε περίπου 75.000 νέες γεννήσεις ετησίως. Το κόστος της εν λόγω αύξησης εκτιμάται σε 45 εκατ. ευρώ ετησίως και 90 εκατ. ευρώ για το 2024 (λόγω της καταβολής των αναδρομικών ποσών του 2023) και ενισχύει περίπου 35.000 οικογένειες με 1 παιδί, 32.000 οικογένειες με 2 παιδιά, 6.600 τρίτεκνες και 1.400 πολύτεκνες οικογένειες ετησίως.

Η καταβολή των αυξημένων ποσών, καθώς και η καταβολή αναδρομικών ποσών για τις γεννήσεις από 1/1/2023 προγραμματίζεται να πραγματοποιηθεί έως τον Απρίλιο του 2024.

Εκτός από την αύξηση του επιδόματος γέννησης, η Κυβέρνηση προχωρά στην υλοποίηση 6 επιπλέον μέτρων από 1/1/2024. Συγκεκριμένα: 

• Αυξάνεται κατά 1.000 € το αφορολόγητο για οικογένειες με παιδιά (κόστος 135 εκατ. ευρώ ετησίως, 1,34 εκατ. φορολογούμενοι ωφελούμενοι).
• Αυξάνεται το επίδομα μητρότητας σε ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες από τους 4 στους 9 μήνες στο ύψος του κατώτατου μισθού (40 εκατ. ευρώ ετησίως).
• Για τον χειμώνα 2023-2024 προσαυξήθηκαν τα εισοδηματικά όρια του επιδόματος θέρμανσης από 3.000 ευρώ για κάθε παιδί σε 5.000 ευρώ για κάθε παιδί.
• Εισάγεται κοινωνικό τιμολόγιο ρεύματος πολυτέκνων (κόστος 11 εκατ. ευρώ ετησίως).
• Αναμόρφωση μισθολογίου δημοσίου τομέα με αύξηση του οικογενειακού επιδόματος κατά 20 ευρώ για το 1ο παιδί και κατά 50 ευρώ από το 2ο και κάθε επιπλέον παιδί (155 εκατ. ευρώ ετησίως, 330.000 ωφελούμενοι).
• Θεσπίστηκε πλαφόν περιθωρίου κέρδους στο βρεφικό γάλα.

Πέραν των παραπάνω, σταδιακά από το 2019, η Κυβέρνηση προχώρησε στην υλοποίηση επιπλέον μέτρων ενίσχυσης των οικογενειών με παιδιά. Συγκεκριμένα:

• Επίδομα γέννησης 2.000 ευρώ για κάθε παιδί που γεννιέται, το οποίο και αυξάνεται όπως αναφέρθηκα κατά 400 έως 1.500 ευρώ, αναλόγως του αριθμού των τέκνων.
• Aναμόρφωση φορολογίας εισοδήματος με εισαγωγικό συντελεστή 9% (από 22% που ήταν) και αύξηση αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για κάθε τέκνο (481 εκατ. ευρώ ετησίως).
• Πρόγραμμα «Σπίτι μου» για νέα ζευγάρια (κόστος 750 εκατ. ευρώ).
• Μείωση του ΦΠΑ από το 24% στο 13% για τα είδη βρεφικής ηλικίας (κόστος 12 εκατ. ευρώ ετησίως).
• Κατάργηση του φόρου γονικών παροχών-δωρεών για συγγενείς πρώτου βαθμού, για δωρεές-παροχές έως 800.000 ευρώ ( κόστος 26 εκατ. ευρώ ετησίως).
• Παραπάνω γονικές άδειες και για τους δυο γονείς (άδεια πατρότητας, επιδοτούμενη γονική άδεια 2 μηνών και για τους δυο γονείς, επέκταση άδειας μητρότητας ιδιωτικού τομέα από τους 6 στους 9 μήνες).
• Απαλλαγή αυτοκινήτων ΙΧ πολυτέκνων από φόρο πολυτελείας.
• Αύξηση προγράμματος ΟΠΕΚΑ για τα σχολικά γεύματα (περίπου 80 εκατ. ευρώ μεταξύ 2020-2023, 2023-2024: Διανέμονται καθημερινά 217.267 γεύματα, σε 1.658 δημοτικά σχολεία).
• Έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις με 1,5 επιπλέον επίδομα σε περίπου 800.000 δικαιούχους του επιδόματος παιδιού του ΟΠΕΚΑ (353 εκατ. ευρώ).

Συνολικά εκτιμάται ότι έχουν ληφθεί μόνιμα μέτρα ενίσχυσης της οικογένειας με δημοσιονομικό κόστος περί τα 800 εκατ. ευρώ ετησίως, πλέον των έκτακτων ενισχύσεων και του προγράμματος ΣΠΙΤΙ μου. Τέλος, βρίσκονται σε εξέλιξη μια σειρά από προγράμματα στήριξης των νέων γονέων και συγκεκριμένα:  

• Βρίσκονται σε εξέλιξη 3 έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και συγκεκριμένα: 

1. Πρόγραμμα υποστήριξης έως το 50% του προϋπολογισμού του έργου για τη δημιουργία νέων κέντρων φροντίδας ή νέων θέσεων σε υπάρχοντα κέντρα. Αφορά φροντίδα βρεφών από 2 μηνών-2,5 ετών. Προϋπολογισμός έργου 70 εκατ. ευρώ.
2. Δημιουργία 150 κέντρων δημιουργικής απασχόλησης (ΚΔΑΠ) –κέντρα STEM για παιδιά ηλικίας 12-15 ετών. Προϋπολογισμός έργου 17,3 εκατ. ευρώ. Αναμένεται η έναρξη λειτουργίας τους το τελευταίο τρίμηνο του 2024.
3. Υλοποιείται το έργο για κοινωνική στέγαση με την ανακαίνιση 100 διαμερισμάτων (70 στην Αθήνα και 30 στην Θεσσαλονίκη). Σε συνεργασία με τους  δήμους, ύψους 1,6 εκατ. ευρώ.

• Απονομή 360 εκατ. ευρώ για να καλυφθούν όλες οι πλήρεις αιτήσεις για voucher σε βρεφονηπιακούς σταθμούς (56.815). Στην περίοδο 2023-24, έλαβαν voucher 7.045 περισσότερα παιδιά για να εγγραφούν σε ΚΔΑΠ τυπικής ανάπτυξης και 1.305 περισσότερα παιδιά ΑμεΑ για να εγγραφούν σε ΚΔΑΠΑμεΑ. Το 2023-2024 αυξάνονται οι πιστώσεις κατά 25 εκατ. € (από 40 εκατ. € σε 65 εκατ. €) από τον κρατικό προϋπολογισμό.
• Ενίσχυση του πιλοτικού θεσμού των «Νταντάδων της Γειτονιάς», με αύξηση voucher που φτάνει στα 500 ή 300€ τον μήνα για κάθε παιδί, ανάλογα το καθεστώς απασχόλησης.
• Σχολικά Γεύματα: Την τρέχουσα σχολική χρονιά αυξήθηκαν τα συμμετέχοντα δημοτικά σχολεία σε 1.658 - τα περισσότερα που έχουν συμμετάσχει ποτέ- διανέμοντας καθημερινά 217.267 γεύματα. Την επόμενη σχολική χρονιά, με νέο συμβατικό πλαίσιο έχει εξασφαλιστεί από τον κρατικό προϋπολογισμό η αύξηση πιστώσεων του προγράμματος
• Εφαρμογή δέσμης μέτρων για τη στεγαστική πολιτική με συνολικό προϋπολογισμό 2,2 δισ. ευρώ, μέσα από προγράμματα, που υλοποιούνται ήδη όπως: «Σπίτι μου» και «Κάλυψη» «Στέγαση και εργασία» και νέα που αναμένεται να ξεκινήσουν, όπως: «Ανακαινίζω Νοικιάζω» και «Κοινωνική Αντιπαροχή». Επιπρόσθετα, για το 2024 αυξάνεται ο προϋπολογισμός για το επίδομα στέγασης κατά 4 εκατ. € (από 396 σε 400 εκατ. ευρώ), καθώς και ο προϋπολογισμός για το πρόγραμμα «Στέγαση και Εργασία» κατά 5 εκατ. ευρώ».

Με ανάρτησή του, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αμέσως μετά την ανακοίνωση των μέτρων, ανέφερε ότι «η στήριξη των οικογενειών με παιδιά αποτελεί βασική μας προτεραιότητα». «Γι’ αυτό και αυξάνουμε το επίδομα γέννησης μόνιμα και αναδρομικά για τις γεννήσεις που έγιναν από 1/1/2023. Από €2.000 για κάθε παιδί, σε €2.400 έως €3.500 ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών».