Οικονομία
Σύνοδος Κορυφής: Συμφωνία των 27 για το Ταμείο Ανάκαμψης
Νωρίς το πρωί της Τρίτης ολοκληρώθηκε η Σύνοδος των Ευρωπαίων ηγετών, για το σχέδιο ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Λευκός καπνός στις Βρυξέλλες: έπειτα από μια μαραθώνια σύνοδο κορυφής, οι ευρωπαίοι ηγέτες κατέληξαν τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα σε συμφωνία για το σχέδιο ανάκαμψης που θα επιτρέψει στις οικονομίες τους να ξεπεράσουν το πλήγμα από την παγκόσμια πανδημία του κορονοϊού.
Χρειάστηκαν πάνω από τέσσερις ημέρες και νύχτες συνομιλιών, συχνά τεταμένων, ώστε οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των 27 χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να συμφωνήσουν ως προς τις λεπτομέρειες αυτού του γιγαντιαίου σχεδίου ανάκαμψης ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ.
«Deal!», ανήγγειλε μέσω Twitter στις 06:31 (ώρα Ελλάδας) ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. Περί «ιστορικής ημέρας για την Ευρώπη» μίλησε ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.
Καρπός σκληρών και εντατικών διαπραγματεύσεων, το τελικό κείμενο της συμφωνίας προβλέπει ότι το ποσό που θα χορηγηθεί υπό μορφή επιχορηγήσεων και ενισχύσεων θα ανέλθει σε 390 δισεκ. ευρώ, θα είναι δηλαδή μειωμένο σε σχέση με ό,τι προβλεπόταν αρχικά, σε μια χειρονομία κατευνασμού των λεγόμενων «φειδωλών» κυβερνήσεων (Ολλανδία, Σουηδία, Δανία, Αυστρία, συν τη Φινλανδία).
Βερολίνο και Παρίσι είχαν εισηγηθεί το ποσό αυτό να ανέλθει σε 500 δισεκατομμύρια ευρώ, με την επίκληση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης προς χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία, που δέχθηκαν τα σκληρότερα πλήγματα στην Γηραιά Ήπειρο από την πανδημία του κορονοϊού.
«Έχουμε συμφωνία. Καλή συμφωνία! Με έναν προϋπολογισμό 1,074 τρισεκ. ευρώ για την περίοδο 2021-2027 κι ένα σχέδιο ανάκαμψης 750 δισεκατομμυρίων ευρώ, ουδέποτε η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είχε αποφασίσει να επενδύσει με τόσο φιλόδοξο τρόπο στο μέλλον», συνόψισε η βελγίδα πρωθυπουργός Σοφί Βιλμές.
Το ποσό που θα χορηγηθεί υπό μορφή ενισχύσεων ή δανείων θα αντληθεί από τις αγορές, κάτι άνευ προηγουμένου, βάσει της γαλλογερμανικής πρότασης που συνάντησε σφοδρή αντίδραση από τις «φειδωλές» χώρες. Η απόφαση επιβεβαιώνει ότι το κοινό χρέος της ΕΕ θα εκδοθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξ ονόματος των 27.
Θα είναι διαθέσιμα επίσης 360 δισεκ. ευρώ για δανεισμό σε χώρες που θα τα ζητήσουν.
Νωρίτερα, ουγγρικά ΜΜΕ προσκείμενα στην κυβέρνηση του πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν, αντιμέτωπης με διαδικασία επί παραβάσει από τις Βρυξέλλες εξαιτίας της αυταρχικής της παρέκκλισης, έκαναν λόγο για «μεγάλη νίκη».
Ωστόσο, ο εκπρόσωπος της γερμανίδας καγκελαρίου Άγγελας Μέρκελ δεν θέλησε να επιβεβαιώσει τον ισχυρισμό κατά τον οποίο η επικεφαλής της κυβέρνησης της χώρας που ασκεί την εναλλασσόμενη προεδρία της ΕΕ ως το τέλος του έτους υποσχέθηκε ότι η λεγόμενη διαδικασία βάσει του άρθρου 7, που θεωρητικά μπορεί να οδηγήσει στην επιβολή κυρώσεων, θα τερματιστεί οριστικά.
«Η Ουγγαρία δήλωσε έτοιμη να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα στο πλαίσιο της διαδικασίας του άρθρου 7 ώστε να μπορέσει να ληφθεί απόφαση στο (Ευρωπαϊκό) Συμβούλιο», είπε ο Στέφεν Ζάιμπερτ. «Η γερμανική προεδρία του (Ευρωπαϊκού) Συμβουλίου δέχθηκε να φροντίσει η διαδικασία αυτή να προχωρήσει, εντός των ορίων των δυνατοτήτων της», πρόσθεσε ο ίδιος.
Τόσο η Ουγγαρία, όσο και η Πολωνία ανακαλούνται συχνά στην τάξη από τις Βρυξέλλες, καθώς οι κυβερνήσεις των δύο χωρών κατηγορούνται πως υπονομεύουν τους κανόνες για την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και τις ευρωπαϊκές δημοκρατικές αξίες. Βουδαπέστη και Βαρσοβία είναι αμφότερες αντιμέτωπες με τη λεγόμενη διαδικασία βάσει του άρθρου 7.
Είχε προταθεί πριν από τη Σύνοδο Κορυφής να προβλεφθεί η δυνατότητα αναστολής, ή μείωσης, της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης στις χώρες αυτές εάν κριθεί πως δεν σέβονται τις ευρωπαϊκές αξίες.
Πολωνία και Ουγγαρία απείλησαν ότι θα πρόβαλαν το βέτο τους εάν αποκρυσταλλωνόταν στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου οποιαδήποτε σύνδεση ανάμεσα στη χρηματοδότηση και το Κράτος Δικαίου αλλά, κατά τη διάρκεια της τέταρτης νύχτας διαπραγματεύσεων, προέκυψε ένα κείμενο στο οποίο θεωρείται πλέον πως συναινούν όλοι οι ηγέτες, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές.
Με βάση τον μηχανισμό που προβλέπεται, η οποιαδήποτε αναστολή ή μείωση των ευρωπαϊκών κονδυλίων εξαιτίας παραβιάσεων των αρχών του Κράτους του Δικαίου θα πρέπει να εγκρίνεται από ειδική, ενισχυμένη πλειοψηφία των κρατών μελών (το 55%, που θα πρέπει να αντιπροσωπεύει το 65% του συνολικού πληθυσμού) της ΕΕ, κάτι που καθιστά πολύ πιο δύσκολο να επιβληθεί το μέτρο που εισηγήθηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το ενδεχόμενο βέτο του Όρμπαν για το ζήτημα αυτό θα έθετε εν αμφιβόλω όλη τη συνεχιζόμενη διαπραγμάτευση για το σχέδιο ανάκαμψης 750 δισεκατομμυρίων ευρώ που θα συμπεριληφθεί στο προσεχές Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027, συνολικού ύψους 1,074 τρισεκ. ευρώ.
Η διαδικασία βάσει του άρθρου 7 σε βάρος της Πολωνίας ανάγεται στον Δεκέμβριο του 2017. Τον Σεπτέμβριο του 2018 κινήθηκε η ίδια διαδικασία σε βάρος της Ουγγαρίας, αυτή τη φορά με πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Προς το παρόν, έχουν ανασταλεί.
